Gukesh D
| Dommaraju Gukesh | |
|---|---|
 Gukesh (2023 Tata Steel Satranç Turnuvası) | |
| Doğum | 29 Mayıs 2006 Chennai, Hindistan |
| Milliyeti |  Hindistan |
| Dünya Şampiyonluğu | 2024-günümüz |
| FIDE unvanı | Büyükusta (2019) |
| ELO puanı | 2754 (Aralık 2025) |
| En yüksek ELO | 2794 (Ekim 2024) |
| Güncel FIDE derecesi | 10 (Aralık 2025) |
| En yüksek FIDE derecesi | 3 (Mart 2025) |
Gukesh Dommaraju (d. 29 Mayıs 2006), bilinen adıyla Gukesh D, son Dünya Satranç Şampiyonu olan Hintli satranç büyükustası.[1] Tartışmasız en genç Dünya Satranç Şampiyonu ve en genç Adaylar Turnuvası galibidir.[2] Büyükusta unvanını 12 yaşında kazandı ve satranç tarihinin en genç üçüncü büyük ustası oldu. Ayrıca Gukesh, 16 yaşındayken 2700 satranç derecesine ulaşan en genç üçüncü ve 17 yaşındayken 2750 derecesine ulaşan en genç büyükusta oldu.
2024 Dünya Satranç Şampiyonası'nda Gukesh, Ding Liren'i 71⁄2'ye 61⁄2 yenerek, 18. Dünya Satranç Şampiyonu oldu. Gençler düzeyinde, Dünya Gençler Şampiyonası ve Asya Gençler Satranç Şampiyonası'nda çoklu altın madalyaya sahibidir. Gukesh, 2024 Satranç Olimpiyatı'nda takımlarda bir ve bireyselde iki altın madalya ve takımlarda bir bronz madalya kazandı. Ayrıca Gukesh, Asya Oyunları'nda gümüş madalya kazandı.[3]
İlk yılları
[değiştir | kaynağı değiştir]Gukesh, 29 Mayıs 2006 tarihinde Chennai'de Telugu bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi.[4][5] Babası Rajinikanth, kulak burun boğaz cerrahı, annesi Padma ise bir mikrobiyologdur.[6] Satranç oynamayı yedi yaşında öğrendi.[7] Velammal Vidyalaya okulunda, Mel Ayanambakkam, Chennai'de okudu.[8]
Gukesh, 2013 yılında haftada üç gün, bir saat satranç çalışmaya ve oynamaya başladı. İyi performansının satranç öğretmenleri tarafından takdir edilmesinin ardından daha sık turnuvalara katılmaya ve hafta sonları turnuva oynamaya başladı.[9]
Kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]2015-2019: Gençler Şampiyonası ve yükselişi
[değiştir | kaynağı değiştir]![[icon]](/wiki/Dosya:Wiki_letter_w_cropped.svg){kind=small} | Bu alt başlığın genişletilmesi gerekiyor. Sayfayı düzenleyerek yardımcı olabilirsiniz. |
2024-günümüz: Dünya Şampiyonluğu
[değiştir | kaynağı değiştir]Ocak 2024'te Gukesh, Tata Steel Satranç Turnuvası'na katıldı. Turnuvayı 8,5/13 puanla bitirdi ve dörtlü averajla birinciliği paylaştı. On ikinci turda, R Praggnanandhaa'ya karşı kazanma pozisyonu elde etti, ancak üç kez hamle tekrarı yaparak berabere kaldı. Eşitlik bozma karşılaşmalarında yarı finalde Anish Giri'yi yendi ancak finalde Wei Yi'ye kaybetti.[10]
Gukesh, Nisan 2024'te FIDE Adaylar Turnuvası'na katıldı. Gukesh, siyahlarla oynadığı R Praggnanandhaa ve Vidit Gujrathi, beyazlarla oynadığı Alireza Firouzja ve hem siyah hem de beyazlarla oynadığı Nicat Abasov maçlarını kazandı.[11] Tek mağlubiyeti, Firouzja'ya karşı siyahla oynadığı oyundu. Bu sayede beş galibiyet, bir mağlubiyet ve sekiz beraberlik alarak 9/14 puanla turnuvayı kazandı ve Ding Liren'e karşı 2024 Dünya Şampiyonası maçına çıkmaya hak kazandı.[12] Adaylar turnuvası tarihinin en genç galibi oldu.[13][14][15]
Eylül 2024'te Gukesh, Hindistan takımının bir parçası olarak Budapeşte'deki Satranç Olimpiyatı'na katıldı. Birinci tahtada baskın bir performans sergileyerek, oynadığı 10 karşılaşmada namağlup bir şekilde 9 puan aldı. Turnuvada büyükustalar Vignir Vatnar Stefansson, Ádám Kozák, Alexandr Predke, Aydın Süleymanlı, Wei Yi, Parham Maghsoodloo, Fabiano Caruana ve Vladimir Fedoseev'i yendi. Performans derecesi olan 3056 ile turnuvadaki tüm oyuncular arasında en yüksek dereceye sahipti. Turnuvada birinci tahtada bireysel altın madalya kazandı ve Hindistan'ın Olimpiyattaki ilk takım altın madalyasını almasına yardımcı oldu.[16]
Gukesh, 12 Aralık 2024 tarihinde Ding Liren'i son oyunda yenerek Dünya Satranç Şampiyonası'nı 7,5-6,5 ile kazanarak 18. Dünya Satranç Şampiyonu oldu. Bu galibiyet onu tartışmasız en genç Dünya Satranç Şampiyonu yaptı.
Ödüller
[değiştir | kaynağı değiştir]- 2023: Asya Satranç Federasyonu Tarafından Yılın Oyuncusu seçildi.[17]
- 2023: Sportsstar Aces tarafından En İyi Genç Başarılılar (Erkek) ödülü
- 2024: Dünya Satranç Şampiyonası Birincilik Ödülü[18]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "The Youngest Chess Grandmasters In History". Chess.com (İngilizce). 22 Mart 2019. 4 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2024.
- ^ The Hindu Bureau (12 Aralık 2024). "World Chess Championship 2024, Gukesh vs Ding Game 14 LIVE: Gukesh becomes World Chess Champion". The Hindu. 13 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2024.
- ^ "Candidates Chess: Gukesh becomes youngest winner, to challenge for world title". The Economic Times. 22 Nisan 2024. ISSN 0013-0389. 22 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2024.
- ^ "Chennai teen D Gukesh goes down in chess folklore with historic victory, 2nd Indian after legend Anand to win Candidates". Hindustan Times (İngilizce). 22 Nisan 2024. 22 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2024.
Genç sansasyon 29 Mayıs 2006'da Chennai, Tamil Nadu'da doğdu. Andhra Pradesh'in Godavari delta bölgesinden gelen ve Telugu dili konuşan bir aileden gelmektedir.
- ^ "Gukesh D". Sakshi. 5 Mayıs 2024. 19 Haziran 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2024.
- ^ Prasad RS (16 Ocak 2019). "My achievement hasn't yet sunk in: Gukesh". The Times of India. 2 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2019.
- ^ Lokpria Vasudevan (17 Ocak 2019). "D Gukesh: Grit and determination personify India's youngest Grandmaster". India Today. 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2019.
- ^ "Velammal students win gold at World Cadet Chess championship 2018". Chennai Plus. 9 Aralık 2018. 27 Mart 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Mart 2019.
- ^ "How Gukesh Became A Chess Prodigy". Rediff. 22 Nisan 2024. 7 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2024.
- ^ Carlos Alberto Colodro (29 Ocak 2024). "Wei Yi brilliantly wins Tata Steel Masters in blitz playoff". ChessBase. 23 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2024.
- ^ Levin (AnthonyLevin), Anthony (21 Nisan 2024). "Gukesh Youngest Ever To Win Candidates Tournament, Tan Wins Women's By 1.5 Points". Chess.com (İngilizce). 22 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2024.
- ^ Dylan Loeb McClain. "The Next Winner of the World Chess Championship Could Be the Youngest Ever". The New York Times. 25 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Nisan 2024.
- ^ Barden, Leonard (26 Nisan 2024). "Chess: Gukesh, 17, shocks favourites to become youngest challenger for title". The Guardian. 23 Eylül 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2024.
- ^ Sagar, Sunaadh (22 Nisan 2024). "D Gukesh, aged 17, wins FIDE Candidates 2024; will play Ding Liren for World Champion title". ESPN. Erişim tarihi: 22 Nisan 2024.
- ^ "Indian teenager Gukesh to challenge China's Ding for world chess title". Al Jazeera English. 22 Nisan 2024. 24 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2024.
- ^ "India wins historic double team gold at FIDE Chess Olympiad 2024". Al Jazeera English. 23 Eylül 2024. 26 Kasım 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Aralık 2024.
- ^ "Gukesh won the "Player of the Year" and "Best Young Achievers Male" awards". chessarena.com. 5 Haziran 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Temmuz 2024.
- ^ "GUKESH 18.DÜNYA SATRANÇ ŞAMPİYONU OLDU!". 13 Aralık 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Aralık 2024.
