Mihail Tal
Bu madde önerilmeyen biçimde kaynaklandırılmıştır. (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
| Mikhail Tal | |
|---|---|
Mikhail Tal | |
| Doğum | Mikhail Nekhemyevich Tal 9 Kasım 1936 Riga, Letonya |
| Ölüm | 28 Haziran 1992 (55 yaşında) Moskova, Rusya Yemek borusu kanaması |
| Vatandaşlığı | Sovyetler Birliği (1991'e kadar), Letonya (1991'den itibaren) |
| Dünya Şampiyonluğu | 1960-61 |
| FIDE unvanı | Büyükusta (1957) |
| En yüksek ELO | 2705 (Ocak 1980) |
Mihail Nehemyeviç Tal (Letonca Mihails Tāls, Rusça: Михаил Нехемьевич Таль) (9 Kasım 1936 - 28 Haziran 1992), Leton[1] satranç büyükustası.
Letonya'nın Riga şehrinde doğan Tal, sekizinci dünya satranç şampiyonudur.
1960 yılında Mihail Botvinnik'i yenerek bu ünvanı kazanmış, ertesi yıl, 1961'de rövanş maçında Botvinnik'e yenilerek ünvanı devretmiştir.
Kariyerinin İlk Dönemleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Henüz 7 yaşındayken doktor babasının verdiği eğitim ile satranç stratejilerine hakim olmuştur. Okul yıllarında, dönemin satranç merkezlerinden biri olan Öncüler Sarayınadevam ederek satranç becerilerini geliştirdi.Daha sonra yıllar sürecek satranç işbirliğine Alexander Koblenz ile başlamış ve ciddi atılım göstermiştir. Hızla ilerleyen Tal ,1953'te ilk Letonya Şampiyonasını kazanır, 1954 yılında ise usta ünvanını alır. 1957 yılında inanılmaz bir başarı gösterir ve Botvinnik, Petrosian ve Keres gibi devlerin önünde 24. Rusya Birinciliğini kazanır. Bu başarı ona Büyükusta ünvanını getirir. Bu inanılmaz başarıyı bir sene sonra tekrarlar. 1959 yılında Bled Adaylar Turnuvası'nda birinci olunca Dünya Şampiyonu Botvinnik'in karşısına çıkar ve maçı kazanarak zamanın en genç Dünya Şampiyonu ünvanını da almış olur.
Oyun Stili
[değiştir | kaynağı değiştir]Tal, dinamik ve saldırgan oyun stili, özellikle de sezgisel fedaları ile tanınır. Oyunlarında materyalden ziyade inisiyatife, taşların etkinliğine ve rakip üzerinde kurulan sürekli baskıya önem vermiştir. Karmaşık ve keskin pozisyonları tercih eden Tal, rakiplerini savunmada zorlayarak hata yapmaya zorlamasıyla bilinir. Bu sayede Tal, seyircilerde hayranlık ve heyecan yaratmıştır. Satranç otoriteleri tarafından tüm zamanların en büyük hücum oyuncusu olarak olarak kabul edilmiştir. Tal kombinatif becerilerinin şaşırtıcılığı sebebiyle "Riga Sihirbazı olarak anılır. Sezgisel fedaları, bazen oyun sonrası analizlerde çürütülebilir ama masa başında Tal ile başa çıkmak inanılmaz güçtür. Tal sezgisel fedalarını nasıl yaptığını ve oyun esnasında bazen neler düşündüğünü bir makalesinde anlatmaktadır.[2]
Diğer Başarılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Tal, 1973–1974 yılları arasında uluslararası turnuvalarda 95 maçlık bir yenilmezlik serisi elde etmiştir.Kariyerinin ilerleyen dönemlerinde, özellikle 1980’li yıllarda, Tal’in oyun stilinde daha temkinli ve pozisyonel bir yaklaşımın öne çıktığı görülür. Bu dönemde Tal, önceki yıllara kıyasla daha az riskli fedalara yönelmiş ve konumsal üstünlük kurmaya daha fazla önem vermiştir.Tal'in kariyeri boyunca ulaştığı en yüksek puan bu dönemdedir(Ocak 1980).[3]
Satranç Yazarlığı
[değiştir | kaynağı değiştir]Tal, satranç yazarlığıyla da tanınmış; analizlerinde mizahi ve öz-eleştirel bir dil kullanmıştır. Tal’in başlıca eserleri şunlardır:
- The Life and Games of Mikhail Tal (1960)
- Tal–Botvinnik 1960 (1961)
- Tal–Botvinnik 1961 (1962)
- Selected Games of Mikhail Tal
Hastalıklar Ve Ölüm
[değiştir | kaynağı değiştir]Tal'ın sağ elinde doğuştan ektrodaktili deformitesi vardı (bazı fotoğraflarda görülebilir). Buna rağmen yetenekli bir piyano oyuncusuydu.[4]Mikhail Tal çoğunlukla böbrek problemleri için sık sık hastaneye yatırılmak zorundaydı. Buna rağmen Tal sigara tiryakisi ve içki tutkunuydu. Sonunda hastalıklı böbreklerinin biri çıkarıldı. Hayatı boyunca sürekli hastalıklar ile mücadele eden Tal, 28 Haziran 1992'de Moskova'da, bir hastanede yemek borusu kanaması sebebiyetinden öldü.[5]
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Tal'in oyunlarından 85 önemli pozisyon 5 Ocak 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Mihail Tal'in Yaşamı 6 Şubat 2013 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Kramnik, Tal'i Anlatıyor.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Aralık 2020.
- ^ Barthold (preptonthechessmaster), Preston (2025-09-04). "Mikhail Tal's Wildest Sacrifices Explained". Chess.com (İngilizce). Erişim tarihi: 2025-12-20.
- ^ Mikhail Tal (İngilizce), 2025-12-162025-12-21
- ^ Sosonko, genna Russian Silhouettes 3rd Ed (İngilizce). 2009. s. 26.
- ^ Sosonko, Genna (2009). Russian silhouettes. ISBN 978-90-5691-485-1.
| Bir satranç oyuncusu ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
| Bir biyografi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |