Han Bağdadi Harekâtı
 | Bu maddenin giriş bölümü çok kısa olup özetlemeye uygun olmadığı düşünülmektedir. |
| Han Bağdadi Harekâtı | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| I. Dünya Savaşı Irak Cephesi | |||||||
 42. Hint Tugayı, 15. Hint Tümeni'ne bağlı 2. Tabur, 6. Gurkha Tüfek Alayı, Han Bağdadi'ye doğru yürürken, 22 Mart 1918 | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Britanya İmparatorluğu •  Britanya Hindistanı • Birleşik Krallık |
 Osmanlı İmparatorluğu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
|
Tümgeneral H. T. Brooking |
Mirliva Mustafa Kemal Paşa | ||||||
| Güçler | |||||||
| 15. Hint Tümeni (20.000) | 50. Piyade Alayı (12.000) | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 1,590 | ~500 | ||||||
Han Bağdadi Harekâtı, I. Dünya Savaşı'nın Irak cephesinde gerçekleşen bir çatışmadır.
Han Bağdadi
[değiştir | kaynağı değiştir]15. Hint Tümeni, Eylül 1917'de Ramadi'yi ele geçirdiğinden beri buradaydı. 9 Mart 1918'de Hit kasabasını işgal etti ve Osmanlı kuvvetleri kasabayı boşalttı.
Fırat boyunca bir sonraki hedef Han el Bağdadi kasabasıydı. Irak'taki muharebelerin çoğu Dicle ve Fırat nehirlerine bağlıydı. Tek taraflı yapılan herhangi bir saldırı başarılı olduğu takdirde kaybeden, nehir hattı gerisinde hazırlanmış mevzilere çekilirdi. Düzgün bir zafer elde etmek zordu. Alışılagelmiş düzeni bozmak amacıyla 15. Hint Tümeni'ne 300 Ford kamyon, 8. Hafif Zırhlı Motor (zırhlı araç) Bataryası ve 11. Süvari Tugayı tedarik edildi. Kamyonlardaki tümen piyadesi, zırhlı araçlar, süvari tugayı ve normalin iki katı at ile donatılmış topçu bataryalarından kullanılarak hareketli bir blokaj gücü oluşturuldu.
Bu blokaj kuvveti, daha sonra Han El Bağdadi'den hareketle kanatlardan Osmanlı mevzilerinin arkasına mevzilenmiştir. Tümenin geri kalanı daha sonra cepheden taarruza geçmiş ve Osmanlı kuvvetleri kasabadan geri çekilmek zorunda kalmıştı. Ancak beklenmedik bir şekilde blokaj gücüyle karşılaştılar ve disiplinleri bozuldu. Yaklaşık 5000 kişilik kuvvetin tamamı esir alındı.
Blokaj kuvveti daha sonra Fırat'ın yukarısına, Osmanlı kuvvetinin geri çekilmeyi umduğu yöne doğru sevk edildi. Mirliva Mustafa Kemal Paşa, kuvvetlerinin kuzeye doğru çekilmesine karar verdi. Nehrin 46 mil yukarısında yerleşim yeri vardı. Burası Osmanlı Ordusu'na bağlı bazı yüksek rütbeli Alman subaylarla birlikte ele geçirilen ana Osmanlı ikmal üssüydü. Mustafa Kemal Paşa komutasındaki ana kuvvetler başarılı bir şekilde kuzeye çekilmeyi ve yakalanmamayı başarmıştı.
Bu Irak Cephesi'ne yapılan son saldırıydı. Yaz boyunca ikmal hattının Dunsterforce'a yönlendirilmesi, İngilizlerin Irak Cephesi Komutanı Sir William Marshall'ın ilerleyişi sadece Dicle nehri üzerinden yapılmıştı. Ateşkes, 1 Kasım 1918'de ilan edildiğinde, 15. Hint Tümeni, Felluce'de nehrin güneyine çekilmişti.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Perry, F.W. (1993). History of the Great War: Order of Battle of Divisions: Indian Army Divisions Pt. 5B. Ray Westlake Books. 1-871167-23-X
- Moberly, F.J. (1923). Official History of the War: Mesopotamia Campaign, Imperial War Museum. 1-870423-30-5
- Barker, A.J. (1967). The Neglected War: Mesopotamia 1914-18, Faber and Faber. 0-571-08020-0
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Life of Leonard Ball 15'inci Hint Birliği'nde askerlik yapan 1/Ox & Bucks'tan bir askerin savaş günlüğünden alıntılar içeriyor.