Haybah Katliamı
Haybah Katliamı Çeçenistan'nın dağlık bölgelerinde bulunan Haybah aulunda (köy) yaşayan Çeçen nüfusun, NKVD'ye bağlı Albay Mihail Gveşiyani komutasındaki Sovyet güçleri tarafından toplu olarak infaz edilmesine verilen isimdir.
Katliam
[değiştir | kaynağı değiştir]Edinilen bilgilere göre olay 27 Şubat 1944'te Mercimek Operasyonu (Bölge nüfusunun Kazakistan'a sürgün edilmesi) kapsamında gerçekleşti. Tipi yüzünden, göçe tabi tutulan köylüleri tren yoluna götürmek mümkün olmadığı için, içinde kadın ve çocukların da bulunduğu 700 köylü bir ahıra kapatıldı ve hayattayken yakıldı; kaçmaya çalışanlar da vurulup öldürüldü. Söylenenlere göre Gveşiyani başarısı dolayısıyla kendisine madalya sözü vermiş olan Lavrenti Beriya tarafından tebrik edildi.[1][2] Bu olayın kayıtları Rus kaynaklarında tartışmalıdır.[3]
Olayın gün yüzüne çıkışı
[değiştir | kaynağı değiştir]Ukrayna'da elde edilen arkeolojik buluntular sayesinde Haybah aulu tekrar keşfedildi. Arkeologlar, düşman hatları içinde görev yapan Kafkas izcilerin cesetlerini buldu. Bu cesetlerin ceplerinde bulunan mektuplarda Haybah aulunda bulunan insanların isimleri yazmaktaydı. Arkeloglar, eski bir Sovyet generalinin eşliğinde, bulunan cesetlerin akrabalarına haber vermek istedi ve araştırmaları sonucu Çeçenistan'daki Haybah aulunun artık var olmadığını öğrendiler.[4] Araştırmalarına devam ederken, askerler cephede savaşırken, akrabalarının Sovyet askerleri tarafından canlı canlı yakıldığını öğrendiler.[5]
Kaynaklar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Gammer, Moshe. Lone Wolf and Bear: Three Centuries of Chechen Defiance of Russian Rule. London 2006. Page 170. ISBN 978-0-8229-5898-7
- ^ Dunlop, John. Russia Confronts Chechnya: The Roots of a Separatist Conflict. Page 65. ISBN 978-0-521-63619-3
- ^ Игорь Пыхалов: МЕСТЕЧКОВЫЕ СТРАСТИ В ЧЕЧЕНСКИХ ГОРАХ 11 Eylül 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (Rusça)
- ^ "Годовщине депортации народов Северного Кавказа посвящается..." [Interview with Stephan Kashurko, president of the special 1990 commission investigaating the Khaibakh massacre]. 14 Haziran 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Ağustos 2012. (Rusça)
- ^ Дешериев Ю. Жизнь во мгле и борьбе: О трагедии репрессированных народов. ISBN 5-86020-238-5 (Rusça)
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Sovyetler Birliği'ndeki toplu katliamlar
- "Khaibakh: Investigation is Ongoing..." 19 Aralık 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi., T. Chagaeva and S. Gaev. tarafından yazılmış bir kitap (Rusça)