Hazîne-i Evrâk Nezâreti
Devlet-i Âliye-yi Osmâniyye'de çağdaş bir arşiv oluşturma düşüncesi 19. yüzyılın ortalarına dayanmaktadır. Tanzimat (1839) sonrası, Hazîne-i Evrâk Nezâreti (Arapça: خزینه اوراق نظارت, Ḵazina-ye awrāq-e neẓārati, anlamı Eski Belge Bakanlığı) 1846 yılında kurulmuş ve kısa süre sonra sayma ve belgeleri bölümlemeye başlamıştır.[1] Bu çalışma 20. yüzyılın ilk yarısında Abdurrahman Şeref (ö. 1925), Ahmed Refik Altunay (ö. 1937), Ali Emiri (ö. 1924), İbnülemin Mahmud Kemal İnal (ö. 1957), Muallim Cevdet İnançalp (ö. 1935), Kâmil Kepecioğlu (ö. 1952) ve Lajos Fekete (ö. 1969) gibi ünlü öğretim üyeleri gözetiminde devam etmiş. Yaklaşık 350.000 kayıtlardan ve 100 milyon belgeden, yüzde 75'i sınıflandırılmış ve katalog oluşturulmuş, bu işlem günümüze kadar devam etmektedir. Osmanlı arşivleri evrak (awrāq, birbirinden ayrı belgeler) ve defter (daftar, bağlı kayıtlar)'lerden oluşur.
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Atillâ Çetin, “Osmanlı Devlet Arşivi’nin Kuruluşu ve Tasnif Çalışmaları”, Türk Dünyası Araştırmaları 21, 1982, s. 96-126.