Hegit
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Haziran 2014) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Hegit, Türk halk müziğinde kullanılan ve yapımı yörelere göre değişiklik gösteren Orta Asya kökenli yaylı bir çalgının ortak adıdır. Malatya, Gaziantep, Şanlıurfa, Teke Yöresi, Çukurova ve Kastamonu'da çalınsa da çoğu yerlerde neredeyse tamamen unutulmuş ve en fazla kullanıldığı Teke yöresinde dahi kaybolma sürecine girmiştir. Yörük kemençesi, tırnak kemane, egit gibi adlarla da anılır. Su kabağından veya ağaçtan yapılabilir. Su kabağı dikine kesilerek üzerine deri gerilir ve kabağın sapı da çalgının kolunu oluşturur. Ağaçtan yapılan hegit ise Karadeniz Kemençesiyle birlikte Türk halk müziği yaylı çalgılarının tahta kapaklılar sınıfına girer.
Biçim, görünüş
[değiştir | kaynağı değiştir]Görünüş ve icra bakımından Geleneksel Türk Sanat Müziğindeki klasik kemençeyle yakın benzerlik gösterir. Dış formu armudidir. 45 cm uzunluğunda ve 11–12 cm genişliğindedir. Gövdesi dut, ardıç veya erik ağacından oyulur. Kapak için sedir, ladin, akçam gibi ağaçlar tercih edilir. Burguların altında üst eşik yoktur. Teller doğrudan burgulara bağlanır. Eskiden bağırsak tel kullanılırken günümüzde bağlama telleri kullanılmaktadır. Teller üzerine basılarak değil, tırnaklar yan taraftan tele değdirilerek çalınır. Çok seslilik özelliği vardır. Orta tel dem tutar. Beşli akortlanır. Ses alanı 2,5 oktavdır. Çalınmasının çok zor olması gittikçe unutulmasındaki başlıca etken olmuştur. Günümüzde Fethiyeli THM sanatçısı Bayram Salman ve aynı bölgeden birkaç mahalli sanatçı tarafından yaşatılmaya çalışılmaktadır.