Hephaestio

Thebesli Hephaestio (Grekçe: Ἡφαιστίων Θηβαῖος; d. MS. 380), astroloji üzerine yazan antik bir yazardı.^[1] Kendisinden genellikle Hephaistio, bazen de Hephaestion ya da Tebli Hephaistion olarak bahsedilir. Büyük ölçüde Batlamyus ve Sidonlu Dorotheus'un çalışmalarına dayanan Apotelesmatics adlı üç kitaplık^[2] bir eser yazmıştır.^[3] Eseri büyük ölçüde farklı konularda yorumladığı ya da alıntı yaptığı daha önceki kaynakların bir derlemesini temsil eder ve birçok durumda aksi takdirde kaybolacak olan yazarların materyallerini korur.

Hephaistio'nun tarihlendirilmesi

Hephaistio, kendi doğum verilerini Apotelesmatika 2, 2:23'te, Yükselen'in kesin derecesinin belirlenmesiyle ilgili bir tartışma bağlamında sunar. Tebli Hephaistio'nun doğum haritası Aynı doğum verisi bir önceki bölümde, bir yerlinin gebe kalma haritasının belirlenmesiyle ilgili bir bölümde örnek olarak verilmiştir (Apotelesmatika 2, 1:32-4).

Pingree, bu iki kanıta dayanarak Hephaistio'nun annesinin MS. 20 Şubat 380'de gebe kaldığını ve MS. 26 Kasım 380'de Hephaistio'nun doğduğunu düşünmüştür.^[4]

Hephaistio'nun eserinin 2. kitap, 18. bölümünde verdiği sabit yıldız yerleşimleri, MS 390 yılı civarına tarihlenmektedir ki bu da yaklaşık zaman dilimini ikincil olarak doğrulamaktadır. Sabit yıldız yerleşimleri ve doğum haritasının tarihlendirilmesi sonucunda Pingree, Hephaistio'nun derlemesini MS. 415 yılı civarında Mısır'da yazdığını tahmin etmektedir.^[4]

Hephaistio'nun kaynakları

Dorotheus ve Batlamyus, Hephaistio'nun eseri boyunca en sık atıfta bulunduğu ve alıntı yaptığı iki temel kaynaktır. Dünyevi ve doğum astrolojisini kapsayan 1. ve 2. kitaplarda öncelikli olarak Batlamyus'u tercih ediyor gibi görünse de, katarşik astrolojiyi ele aldığı 3. kitapta esas olarak Dorotheus'tan yararlanır.

Hephaistio'nun Dorotheus'tan alıntıladığı ya da yorumladığı pasajlar özellikle önemlidir çünkü Dorotheus'un eserinin orijinal Yunanca metni günümüze ulaşmamıştır. Dorotheus'un metninin büyük bir kısmı için ana kaynağımız, Yunanca öğretici bir şiir şeklinde yazılmış olan orijinal metnin Farsça çevirisinin Arapça tercümesidir.

Dorotheus'un Hephaistio'da korunan bölümleri önemlidir çünkü orijinal Yunanca metne Arapça versiyondan çok daha yakındırlar ve böylece Arapça çevirinin sadakatini kontrol etmemizi sağlarlar. Bazı durumlarda bu, Arapça metindeki değişiklikleri ve enterpolasyonları ortaya çıkarır.

Dorotheus ve Batlamyus'a ek olarak, Hephaistio daha önceki yazarlardan ve kaynaklardan da alıntılar yapar:

Anubio (Apotelesmatika 2, 5:5)
Nicaealı Antigonos (2, 1:8; 2, 18:21-76)
Atinalı Antiochus (2, 1:5; 2, 10:9; 2, 10:29)
Apollinarius (2, 10:9; 2, 10:29)
Critodemus (2, 10:41)
Thrasyllus (2, 11:57; 2, 23:13)
Hipparchus (1, 1:7, 1, 1:162)
Manetho (2, 4:27; 2, 11:125)
Nechepso (2, 11:25; 2, 18:21; 2, 18:72; 2, 21:26)
Odapsos (1, 1:65; 1, 1:123; 1, 1:163; 1, 1:221)
Pancharius (2, 11:8; 2, 11:26; 2, 11:46; 2, 11:63; 2, 11:83)
Petosiris (2, 1:2; 2, 11:2; 2, 18:21; 2, 22:8; 3, 10:5)
Porphyry (2, 10:23; 2, 18:15)
Nicaealı Protagoras (3, 30:37)

Metin boyunca "Mısırlılar" ve diğer "Antik dönem yazarları"na yapılan çok sayıda başka atıf da vardır.

Apotelesmatics edisyonları

Hephaistio'nun Apotelesmatica'sının ilk eleştirel baskısı 1887 yılında August Engelbrecht tarafından yayımlanmıştır.^[5]
1970'lerin ortalarında David Pingree, Engelbrecht'in baskısının yerini alan Hephaistio'nun yeni bir eleştirel baskısını yayınladı.^[6] Pingree'nin baskısı, CCAG'nin derlenmesi sürecinde keşfedilen yeni materyalleri de içermektedir ve şu anda standart baskıdır.

Çeviriler

Apotelesmatics'nın 1. ve 2. kitapları 1990'ların ortalarında Robert Schmidt tarafından İngilizceye çevrilmiştir:

Hephaistio of Thebes, Apotelesmatics, Book I, trans. Robert Schmidt, ed. Robert Hand, The Golden Hind Press, Berkeley Springs, WV, 1994.
Hephaistio of Thebes, Apotelesmatics, Book II, trans. Robert H. Schmidt, The Golden Hind Press, Cumberland, MD, 1998.

3. kitap, Eduardo Gramaglia tarafından çevrilmiş ve 2013 yılında Benjamin Dykes tarafından düzenlenmiştir:

Hephaistion of Thebes, Apotelesmatics: Book III: On Inceptions, trans. Eduardo J. Gramaglia, ed. Benjamin N. Dykes, Cazimi Press, Minneapolis, MN, 2013.

Notlar

^ Holden, James H. (2006). A History of Horoscopic Astrology. American Federation of Astrology. s. 83. ISBN 978-0-86690-463-6.
^ "Hephaistio of Thebes". 12 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Pingree, David (1973). Hephaestionis Thebani Apotelesmaticorum libri tres. Leipzig: B.G. Teubneri.
^ ^a ^b Pingree, David (1978). Hephaestionis Thebani Apotelesmaticorum libri tres. 2. s. 429.
^ August Engelbrecht (1887), Hephaistion von Theben und sein astrologisches Compendium. Ein Beitrag zur Geschichte der griechischen Astrologie (PDF), Wien: Carl Konegen, 14 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)16 Ocak 2025
^ David Pingree (1973-4), Hephaestionis Thebani apotelesmaticorum libri tres. 2 cilt, Teubner, Leipzig.

Dış bağlantılar

Apotelesmatics, 3 books Original Greek text

Bir Antik Yunan'ın biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Astronom ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[1] Holden, James H. (2006). A History of Horoscopic Astrology. American Federation of Astrology. s. 83. ISBN 978-0-86690-463-6.

[2] "Hephaistio of Thebes". 12 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[3] Pingree, David (1973). Hephaestionis Thebani Apotelesmaticorum libri tres. Leipzig: B.G. Teubneri.

[Pingree-4] Pingree, David (1978). Hephaestionis Thebani Apotelesmaticorum libri tres. 2. s. 429.

[5] August Engelbrecht (1887), Hephaistion von Theben und sein astrologisches Compendium. Ein Beitrag zur Geschichte der griechischen Astrologie (PDF), Wien: Carl Konegen, 14 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)16 Ocak 2025

[6] David Pingree (1973-4), Hephaestionis Thebani apotelesmaticorum libri tres. 2 cilt, Teubner, Leipzig.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]