Hivitler

Hivitler veya Hivliler (İbranice: חִוִּים Ḥiwwîm), Yaratılış 10Şablon:İncil kitap hataları olan sayfalar'daki Nuh'un Milletler Tablosu'na göre Ham'ın oğlu Kenan'ın soyundan gelen bir gruptur (Yaratılış 10:17Şablon:İncil kitap hataları olan sayfalar). Çeşitli öneriler yapılmıştır, ancak Kutsal Kitap'ta Kenan diyarındaki Hivitlere yapılan atıfların ötesinde, kesin tarihsel kimlikleri hakkında bir fikir birliğine varılamamıştır.[1]
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]E. C. Hostetter bu ismin "çadır-kamp" anlamına gelen İbranice "hawwah" (İbranice:חַוָּה) kelimesiyle akraba olan "çadır-konakçı "dan geldiğini öne sürmüştür, ancak bu öneri John Day tarafından reddedilmiştir.[1]
Mısır ya da Mezopotamya yazıtlarında "Hivite "ye benzeyen bir isme rastlanmamıştır, ancak Luvice-Fenikece iki dilde "Hiyawa" İncil'deki "Hiwwi" ile ilişkilendirilmiştir.[2]
Konum
[değiştir | kaynağı değiştir]Yeşu Kitabı'na göre Hivitler Lebo Hamath'tan (Hakimler 3:3Şablon:İncil kitap hataları olan sayfalar) Hermon Dağı'na (Yeşu 11:3Şablon:İncil kitap hataları olan sayfalar) kadar Lübnan'ın tepelik bölgesinde yaşarlardı. İbranice Kutsal Kitap'ın Masoretik metni'nde Hivitliler'den daha güneyde de söz edilir ve Gibeon, Kephirah, Beeroth ve Kiriath-Jearim kentleri Hivliler'e atfedilir (Yeşu 9:17Şablon:İncil kitap hataları olan sayfalar). Ancak Septuaginta bu dört kasabayı Horitlerin yaşadığı yerler olarak okur, bu da Hivit adının Masoretik Metne bir yazım hatasıyla girmiş olabileceğini düşündürür.[3]
Yeşu 11:3Şablon:İncil kitap hataları olan sayfalar'ün Masoretik Metni Hivitler'i "Hermon'un altında, Mizpeh topraklarında" olarak tanımlar. Ancak Septuagint'te "Hivitler" yerine "Hititler" okunmaktadır, bu da metinlerden birinde ya da diğerinde bir hata olduğunu düşündürmektedir.[3]
Benzer şekilde 2. Samuel 24:7'de Masoretik Metne göre, Hivliler "Sur'un kalesi "nden hemen sonra zikredilir ve Septuaginta bir kez daha "Hititler" olarak okur.[3]
Tevrat'da bahsedilenler
[değiştir | kaynağı değiştir]İbranice Kutsal Kitap'ta Hivliler genellikle İbrahim'in soyundan gelenlere vadedilen Kenan ülkesinin sakinleri arasında sayılır.[4] Masoretik Metinde Yaratılış 36:2Şablon:İncil kitap hataları olan sayfalar'de Esav'ın eşlerinden birinin "Kenan kızlarından" olarak da tanımlanan "Hivli Zibeon'un kızı Anah'ın kızı Oholibamah" olduğundan bahsedilir. Ancak Septuaginta'den ve Yaratılış 36:20Şablon:İncil kitap hataları olan sayfalar'den elde edilen metinsel kanıtlar Zibeon'un aslında Hivli değil, Horlu olarak anıldığını göstermektedir.[3]
Yeşu Kitabı, Yuşa komutasındaki İsrailliler ülkeyi fethetmeye başladıklarında -Amaleklilerden ayrı (1 Samuel 15:3)- Hivliler'in Kenan topraklarında yaşayan yedi gruptan biri olduğunu iddia eder. (Yeşu 3:10Şablon:İncil kitap hataları olan sayfalar). Bu yedi ulusun da yok edilmesi gerekiyordu: Hititler, Girgaşiler, Amoriler, Kenanlılar, Periziler, Hivitler ve Yebusiler.[5] Yeşu 9Şablon:İncil kitap hataları olan sayfalar'da, Gibeon'daki Hivitleri YHWH Tapınağı için odun toplayıcı ve su taşıyıcı olarak köleleştirdi (bkz. Nethinim).
Kutsal Kitap Davut'un nüfus sayımında Hivit şehirlerinin de yer aldığını kaydeder.[6] Süleyman'ın hükümdarlığı sırasında, birçok inşaat projesinde köle olarak çalıştırıldıkları anlatılır.[7] İsrail krallıkları sona ermeden önce ayrı bir grup olmaktan çıkıp çıkmadıkları, ne zaman ya da nasıl çıktıkları net değildir.
Ayrıca Bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]- Hivliler'in yaşadığı söylenen Gilead'daki Mizpah (Yeşu)
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Day, John (2007). "Gibeon and the Gibeonites in the Old Testament". Robert Rezetko; Timothy Henry Lim; W. Brian Aucker (Ed.). Reflection and Refraction: Studies in Biblical Historiography in Honour of A. Graeme Auld. BRILL. s. 116. ISBN 90-04-14512-5 – Google Books vasıtasıyla.
- ^ Bryce, Trevor (2012). The World of the Neo-Hittite Kingdoms: A Political and Military History. Oxford University Press. s. 65. ISBN 9780199218721.
- ^ a b c d North, Robert. "The Hivites 24 Şubat 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.." Biblica 54, no. 1 (1973): 56.
- ^ Yaratılış 10:15Şablon:İncil kitap hataları olan sayfalar;çıkış 3:8Şablon:İncil kitap hataları olan sayfalar, 3:17, 13:5, 23:23, 33:2, 34:11; Sayılar 13:29Şablon:İncil kitap hataları olan sayfalar; Tesniye 7:1Şablon:İncil kitap hataları olan sayfalar, 20:17; Yeşu 3:10Şablon:İncil kitap hataları olan sayfalar, 9:1, 11:3, 12:8 24:11; Hakimler 3:5Şablon:İncil kitap hataları olan sayfalar; 1 Krallar 9:20Şablon:İncil kitap hataları olan sayfalar; 1 Tarihler 1:13Şablon:İncil kitap hataları olan sayfalar; 2 Tarihler 8:7Şablon:İncil kitap hataları olan sayfalar; Ezra 9:1.
- ^ Exodus 34:11, 23:23, Deuteronomy 7:1–3 (Exodus 3:8
- ^ 2 Samuel 24:1–7
- ^ 1 Kings 9:20–21, 2 Chronicles 8:7–8