Hristiyan Siyonizm

Hristiyan Siyonizmi, Hristiyan bağlamında Yahudi halkının Kutsal Topraklara dönüşünü savunan bir ideolojidir. Benzer şekilde, 1948'de İsrail Devleti'nin kuruluşunun İncil'deki kehanete uygun olduğu savunulmaktadır: Levant bölɡesinde Yahudi egemenliğinin yeniden kurulması, "İsrail'in Toplanması" İsa'nın ikinci gelişi için bir ön koşuldur.^[1]^[2] Bu terim, 20. yüzyılın ortalarında Yahudi vatanını desteklemek için kullanılmaya başlandı.^[3]^[4]

Hristiyanların Yahudi savunuculuğu reformdan sonra gelişti ve kökleri 17. yüzyıl İngiltere'sine kadar uzanmaktadır.^[1]

Hristiyanların Siyonist yanlısı idealleri Reformdan bu yana Protestanlar arasında da yaygındı. Hristiyan Siyonizmi, Yahudilerin İsrail topraklarına kitleler halinde dönüşünü desteklerken, geri dönenlerin Yahudiliği reddetmeye ve İncil'deki kehanetleri yerine getirmek için Hristiyanlığı benimsemeleri gerektiği yönünde paralel bir fikir öne sürmektedir.^[5]^[6]^[7] Anketler, Yahudiler arasında Evanjelik Hristiyanların amaçlarına karşı bir güvensizlik eğiliminde olduklarını ortaya koymaktadır.^[8]

Birinci Dünya Savaşı ile 1948 Filistin Savaşı arasında

Birleşik Devletlerde

1948'de İsrail'in kuruluşuna giden yıllarda, Siyonizm'in en önde gelen ve politik olarak aktif olan Amerikalı Hristiyan destekçileri, harekete verdikleri desteklerin çoğu zaman İncil yorumlarıyla ilgisi olmayan liberal ve ana akım Protestanlardı.^[10] Siyonizm'in Hristiyan destekçileri, Filistin'i, Avrupa'da yoğunlaşan zulümden kaçan Yahudiler için ihtiyaç duyulan güvenli bir sığınak olarak görüyorlardı ve harekete verdikleri desteğin, dinler arası yakınlaşmaya yönelik bir çabanın parçası olduğuna inanıyorlardı.

İkinci Dünya Savaşı'nın ve Holokost'a artan farkındalıkların ardından Amerikalı Yahudi Siyonistler, Yahudi olmayan iki Siyonist örgütün, Amerikan Filistin Komitesi ve Filistin Hristiyan Konseyi'nin kurulmasına yardımcı oldular ve bunlar daha sonra Amerikan Hristiyan Filistin Komitesi (ACPC) adı altında ile birleştirildi. Liberal ɡörüşlü protestanlardan oluşan ACPC, Filistin'de bir Yahudi devletinin kurulmasını destekleyen önde gelen bir Amerikan Hristiyan lobisi oldu.^[11] 1948'de İsrail'in kurulmasının ardından ACPC lobi faaliyetlerine devam etti. Örneğin, 1948 Savaşı'nda İsrail ile Ürdün arasında paylaştırılan Kudüs şehrini çok uluslu olması için çalışan Birleşmiş Milletler'e muhalefet faaliyetlerde bulundu.

İsrail Devleti'nin kuruluşundan sonra

Amerika Birleşik Devletleri'nde

İsrail'in kuruluşundan bu yana geçen on yıllar boyunca, özellikle 1967 Altı Gün Savaşı'ndan bu yana, İsrail'in en önde gelen Amerikalı Hristiyan destekçileri Amerikan Protestanlığının Evanjelik kanadından gelmektedir.

1980'lerde ve 1990'larda Hıristiyan Sağının önde gelen isimlerinden Jerry Falwell ve Pat Robertson, siyasi muhafazakarlığı Hristiyan Siyonizmiyle birleştiren Protestan liderlerdendir. 1981'de Falwell şunları söyledi: "İsrail'e karşı durmak, Tanrı'ya karşı durmak demektir. Tarihin ve kutsal metinlerin, Tanrı'nın uluslarla, onların İsrail'e karşı nasıl davrandıklarıyla ilgilendiğini kanıtladığına inanıyoruz." ^[13] Genesis 27:29 Martin Luther King Jr. aynı zamanda İsrail'in ve Siyonizmin Hristiyan destekçisi olarak da anılmaktadır.^[9]

İsrail'de

İsrail hükûmeti, 1980 yılında Kudüs'te Uluslararası Hristiyan Büyükelçiliği'nin kurulmasına izin vererek Hristiyan Siyonizm'i resmî olarak teşvik etti. Elçilik, eski Sovyetler Birliği'nden İsrail'e Yahudi göçünü finanse etmek için fon topladı ve Siyonist grupların Batı Şeria'da Yahudi yerleşim yerleri kurmasına yardım etti.

Şubat 1996'da Kudüs'te düzenlenen Üçüncü Uluslararası Hristiyan Siyonist Kongresi şöyle bir bildiri yayınladı:^[14] Her Şeye Gücü Yeten Baba Tanrı, dünya için kurtuluş planını açıklamak üzere eski ulusu ve İsrail halkını, yani İbrahim, İshak ve Yakup'un torunlarını seçti. Onlar Tanrı'nın seçilmişleri olmaya devam edecekler ve Yahudi ulusu olmadan O'nun dünyayı kurtarma amaçları tamamlanmayacaktır. Nasıralı İsa Mesih'tir ve Kudüs'e, İsrail'e ve dünyaya döneceğine söz vermiştir. Nesillerdir Yahudi halkının Rabbimiz adına öldürülmesi ve zulme uğraması kınanacak bir durumdur ve biz Kilise'yi onlara karşı işlenen veya ihmal edilen her türlü günahtan tövbe etmeye davet ediyoruz. Yahudi Halkının Eretz İsrail'de toplanması ve İsrail ulusunun yeniden doğuşu, hem Eski hem de Yeni Ahit'te yazıldığı gibi, İncil'deki kehanetlerin gerçekleşmesidir. Hristiyanlara Kutsal Yazılar tarafından inançlarının İbrani kökenlerini kabul etmeleri ve Tanrı'nın Yahudi Halkının Toplanması ve İsrail ulusunun günümüzde yeniden kurulmasına yönelik planına yardım etmeleri ve katılmaları talimatı verilmektedir.

Hristiyan Siyonizmine olan ilgi, 2000 yılı civarında Tim LaHaye ve Jerry B. Jenkins'in Sol Arkada adlı roman serisiyle artış gösterdi.^[15] Romanlar İsrail'in kıyametin son zamanlarındaki kehanet rolü etrafında inşa edilmiştir

Kamuoyunda

2017 yılında LifeWay'in Amerika Birleşik Devletleri'nde yaptığı bir ankette, Evanjelik Hristiyanların %80'inin, 1948'de İsrail devletinin kurulmasının, İsa'nın geri dönüşünü sağlayacak olan İncil'deki kehanetin gerçekleşmesi olduğuna inandığını ve Evanjelik Hristiyanların %50'den fazlasının, İsrail'i desteklediklerini ortaya çıkardı.^[16]

Pew Research'ün 2003'teki araştırmasına göre, Evanjelik Hristiyanların %60'ından fazlası ve Siyahların yaklaşık %50'si İsrail'in varlığının İncil'deki kehaneti yerine getirdiği konusunda hemfikirdi. Ankete katılanların yaklaşık %55'i, İsrail'i desteklemede en büyük etkinin İncil olduğunu söyledi; bu da kilisenin en büyük etki olduğunu söyleyenlerin 11 katıdır.^[16]

Kaynakça

^ ^a ^b Sharif, Regina (1983). Non-Jewish Zionism: Its Roots in Western History. London, UK: Zed Books. ISBN 978-0-86232-151-2. 1 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2019. The Zionist idea itself has its organic roots deep within the European imperialist movement. [...] England of the seventeenth century was, in Carlyle's own words, an England of 'awful devout Puritanism'. [Note: Thomas Carlyle, Oliver Cromwell's Letters and Speeches (Boston, 1884), 1:32] Puritanism meant the invasion of Hebraism as transmitted through the Old Testament, but distorted by the effort to apply the ethics, laws and manners of the Old Testament Hebrew people, a people that lived in the Middle East more than two thousand years earlier, to post-Renaissance England. [Note: In the words of Matthew Arnold, 'Puritanism was a revival of the Hebraic spirit in reaction to the Hellenic spirit that had animated the immediately preceding period of the Renaissance.' See Matthew Arnold, Culture and Anarchy (London, 1869), chap. 4] [...] Palestine had up until then been remembered as the Christian Holy Land, unfortunately lost to Islam. But in seventeenth century England it came to be regarded as the homeland of the Jews, whose return to Palestine was, according to Old Testament prophecies, inevitable for the coming of the Second Advent of Christ. · Samman, Khaldoun (2015). "The Anti-Semitic Gaze and the Making of the New Jew". Clash of Modernities: The Making and Unmaking of the New Jew, Turk, and Arab and the Islamist Challenge. Abingdon, Oxon, New York, NY: Routledge. ss. 49-92. ISBN 978-1-317-26235-0. Long before the arrival of Theodor Herzl and other prominent Jewish nationalists, as Regina Sharif has so persuasively argued, there had already existed a significant non-Jewish Zionist movement within Europe. [...] [W]hen an influential U.S. evangelist named William E. Blackstone learned upon his visit to Palestine in 1889 that Herzl had been considering Uganda and Argentina as possible sites for the Jewish homeland [...] [i]mmediately, he sent Herzl a Bible, 'marking every passage which referred to Palestine, with instructions that it alone was to be the site of the Jewish State.'
^ Weber, Timothy (April 1987), Living in the Shadow of the Second Coming: American Premillennialism, 1875–1982, Texas: Univ of Chicago Press, ISBN 9780226877327
^ Christian Perspectives on the Israeli-Palestinian Conflict, p. 131, Wesley Haddon Brown, Peter F. Penner, 2008, 11, "Western Restorationism and Christian Zionism: Germany as a Case Study
^ Proceedings of the World Congress of Jewish Studies: World Union of Jewish Studies, 1993
^ Lewis, Donald (2 Ocak 2014). The Origins of Christian Zionism: Lord Shaftesbury And Evangelical Support For A Jewish Homeland. Cambridge: Cambridge University Press. s. 380. ISBN 9781107631960.
^ Hillel Halkin (January 2007). "Power, Faith, and Fantasy by Michael B. Oren". Commentary magazine. 3 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2013.
^ Boyer, Paul S., When Time Shall Be No More: Prophecy Belief in Modern American Culture, Cambridge, MA: Harvard University Press, 1992.
^ Stephen Spector, Evangelicals and Israel: The Story of American Christian Zionism, Oxford University Press 2009 978-0-195-36802-4 p.vii: "The alliance that many born-again Christians offer to Israel and the Jewish people is astonishing to many Jews. Bible-believing Christians are the last people whom Jews expect to love, defend, and even idealize them. Polls have shown just how much the Jewish community distrusts them. In 2004, when asked to give a 'thermometer rating' of their feelings towards groups of people... Jews gave evangelicals a frigid average rating of twenty-four degrees. More than one-third of them (37%) rated evangelicals at zero!"
^ ^a ^b Sundquist, Eric J. (2005). Strangers in the land: Blacks, Jews, post-Holocaust America. Cambridge, MA: Harvard University Press, p. 110.
^ Caitlin, Carenen (2012). The fervent embrace : liberal Protestants, evangelicals, and Israel. New York: NYU Press. ISBN 9780814708378. OCLC 779828048.
^ Carenen, Caitlin (1 Ekim 2010). "The American Christian Palestine Committee, the Holocaust, and Mainstream Protestant Zionism, 1938–1948". Holocaust and Genocide Studies (İngilizce). 24 (2): 273-296. doi:10.1093/hgs/dcq025. ISSN 8756-6583. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi27 Ekim 2023.
^ "Northern Ireland's Protestants and Catholics Adopt Israeli, Palestinian Flags as Symbols". Haaretz. 24 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2023. Retrieved on 20 March 2018.
^ Falwell, Jerry (1981). Fundamentalist Phenomenon. Grand Rapids: Baker Publishing Group. ss. 150. ISBN 978-0801029585.
^ "christianactionforisrael.org". christianactionforisrael.org. 19 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.
^ Rammy Haija. "The Armageddon Lobby: Dispensationalist Christian Zionism and the Shaping of US Policy Towards Israel-Palestine." Holy Land Studies 5(1): 75–95. 2006.
^ ^a ^b "Half of evangelicals support Israel because they believe it is important for fulfilling end-times prophecy". The Washington Post. 21 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2020.

Dış bağlantılar

[sharif-1] Sharif, Regina (1983). Non-Jewish Zionism: Its Roots in Western History. London, UK: Zed Books. ISBN 978-0-86232-151-2. 1 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Temmuz 2019. The Zionist idea itself has its organic roots deep within the European imperialist movement. [...] England of the seventeenth century was, in Carlyle's own words, an England of 'awful devout Puritanism'. [Note: Thomas Carlyle, Oliver Cromwell's Letters and Speeches (Boston, 1884), 1:32] Puritanism meant the invasion of Hebraism as transmitted through the Old Testament, but distorted by the effort to apply the ethics, laws and manners of the Old Testament Hebrew people, a people that lived in the Middle East more than two thousand years earlier, to post-Renaissance England. [Note: In the words of Matthew Arnold, 'Puritanism was a revival of the Hebraic spirit in reaction to the Hellenic spirit that had animated the immediately preceding period of the Renaissance.' See Matthew Arnold, Culture and Anarchy (London, 1869), chap. 4] [...] Palestine had up until then been remembered as the Christian Holy Land, unfortunately lost to Islam. But in seventeenth century England it came to be regarded as the homeland of the Jews, whose return to Palestine was, according to Old Testament prophecies, inevitable for the coming of the Second Advent of Christ. · Samman, Khaldoun (2015). "The Anti-Semitic Gaze and the Making of the New Jew". Clash of Modernities: The Making and Unmaking of the New Jew, Turk, and Arab and the Islamist Challenge. Abingdon, Oxon, New York, NY: Routledge. ss. 49-92. ISBN 978-1-317-26235-0. Long before the arrival of Theodor Herzl and other prominent Jewish nationalists, as Regina Sharif has so persuasively argued, there had already existed a significant non-Jewish Zionist movement within Europe. [...] [W]hen an influential U.S. evangelist named William E. Blackstone learned upon his visit to Palestine in 1889 that Herzl had been considering Uganda and Argentina as possible sites for the Jewish homeland [...] [i]mmediately, he sent Herzl a Bible, 'marking every passage which referred to Palestine, with instructions that it alone was to be the site of the Jewish State.'

[weber-2] Weber, Timothy (April 1987), Living in the Shadow of the Second Coming: American Premillennialism, 1875–1982, Texas: Univ of Chicago Press, ISBN 9780226877327

[3] Christian Perspectives on the Israeli-Palestinian Conflict, p. 131, Wesley Haddon Brown, Peter F. Penner, 2008, 11, "Western Restorationism and Christian Zionism: Germany as a Case Study

[4] Proceedings of the World Congress of Jewish Studies: World Union of Jewish Studies, 1993

[lewis-5] Lewis, Donald (2 Ocak 2014). The Origins of Christian Zionism: Lord Shaftesbury And Evangelical Support For A Jewish Homeland. Cambridge: Cambridge University Press. s. 380. ISBN 9781107631960.

[com-mag-6] Hillel Halkin (January 2007). "Power, Faith, and Fantasy by Michael B. Oren". Commentary magazine. 3 Kasım 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2013.

[7] Boyer, Paul S., When Time Shall Be No More: Prophecy Belief in Modern American Culture, Cambridge, MA: Harvard University Press, 1992.

[8] Stephen Spector, Evangelicals and Israel: The Story of American Christian Zionism, Oxford University Press 2009 978-0-195-36802-4 p.vii: "The alliance that many born-again Christians offer to Israel and the Jewish people is astonishing to many Jews. Bible-believing Christians are the last people whom Jews expect to love, defend, and even idealize them. Polls have shown just how much the Jewish community distrusts them. In 2004, when asked to give a 'thermometer rating' of their feelings towards groups of people... Jews gave evangelicals a frigid average rating of twenty-four degrees. More than one-third of them (37%) rated evangelicals at zero!"

[Sundquist-9] Sundquist, Eric J. (2005). Strangers in the land: Blacks, Jews, post-Holocaust America. Cambridge, MA: Harvard University Press, p. 110.

[10] Caitlin, Carenen (2012). The fervent embrace : liberal Protestants, evangelicals, and Israel. New York: NYU Press. ISBN 9780814708378. OCLC 779828048.

[11] Carenen, Caitlin (1 Ekim 2010). "The American Christian Palestine Committee, the Holocaust, and Mainstream Protestant Zionism, 1938–1948". Holocaust and Genocide Studies (İngilizce). 24 (2): 273-296. doi:10.1093/hgs/dcq025. ISSN 8756-6583. 8 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi27 Ekim 2023.

[12] "Northern Ireland's Protestants and Catholics Adopt Israeli, Palestinian Flags as Symbols". Haaretz. 24 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ekim 2023. Retrieved on 20 March 2018.

[13] Falwell, Jerry (1981). Fundamentalist Phenomenon. Grand Rapids: Baker Publishing Group. ss. 150. ISBN 978-0801029585.

[14] "christianactionforisrael.org". christianactionforisrael.org. 19 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi.

[15] Rammy Haija. "The Armageddon Lobby: Dispensationalist Christian Zionism and the Shaping of US Policy Towards Israel-Palestine." Holy Land Studies 5(1): 75–95. 2006.

[washingtonpost.com-16] "Half of evangelicals support Israel because they believe it is important for fulfilling end-times prophecy". The Washington Post. 21 Aralık 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]

[12]

[13]

[14]

[15]

[16]