I. Liparit Dadiani

I. Liparit Dadiani (Gürcüce: ლიპარიტ I დადიანი; ö. 1470) 1414'ten öldüğü 1470'e kadar Megrelya'nın eristaviliğini ("dük") yapmış Dadiani hanedanı üyesidir. Yönetimi döneminde Megrelya, 1460'larda dağılan Gürcistan Krallığı'ndan büyük ölçüde bağımsız olmuştur.

I. Liparit, babası II. Mamia Dadiani'nin Abhazlarla yapılan savaşta ölmesiyle 1414'te Megrelya dükü oldu. Liparit'in dük oluşu, sonraki dönemde Megrel ve Abhaz prensleri arasındaki çatışmayı dindirmeye çalışan Gürcistan Kralı I. Aleksandre tarafından doğrulandı.^[1]^[2] Liparit'in düklük yaptığı dönemde Megrelya, Gürcistan Krallığı'nın sonunu getiren iç savaşlarda çatıştı. İç savaş, İtalyan elçi Ludovico da Bologna'nın Papa II. Pius'tan gelen mesajı okumasıyla kısa süreliğine durdu. Mesajda Papa, Osmanlı tehdidine karşı Doğu Avrupa'daki dük ve prenslerin savaşmaya hazır olması gerektiği yazıyordu. Gürcistan'daki durgunluk 1460'lara kadar devam etti.^[3]^[4]

1463'te Liparit ve diğer Batı Gürcistan dükleri, Bagrationi hanedanında Bagrat ile güçlerini birleştirdiler. Liparit'in de yer aldığı bu birlik, Çihori Muharebesi'nde Gürcistan Kral VIII. Giorgi'ye karşı kesin zafer elde etti. Savaşın kazananı Bagrat, İmereti Kralı oldu ve müttefiklerini kısmen özerlik verdi. Liparit, hayatının sonraki dönemlerinde Kral Bagrat'a savaş ve avcılığa giderken eşlik etti.^[1]^[2]^[5]

Ailesi

1470'te ölen Liparit'in iki oğlu vardı:^[6]

İlk oğlu Şamadavle Dadiani (ö. 1474), Liparit'in ölümüyle Megrelya dükü oldu;
Diğer oğlu Mamia Gurieli, Guria Prensliği'nin ilk dükü oldu. Gurieli hanedanının diğer üyeleri onun soyundan gelmedir.

Kaynakça

^ ^a ^b ИСТОРИЯ ЦАРСТВА ГРУЗИНСКОГО [History of the Kingdom of Georgia] (PDF) (Rusça). Tiflis: Metsniereba. 1976. s. 130. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Temmuz 2020.
^ ^a ^b "ლიპარიტ I დადიანი" [I. Liparit Dadian]. Gürcistan Sovyet Ansiklopedisi (Gürcüce). 6. Tiflis: Metsniereba. 1983. s. 248.
^ Toumanoff (1949–51). "The Fifteenth-Century Bagratids and the Institution of Collegial Sovereignty in Georgia". Traditio. 7: 186-187.
^ Bryer (1965). "Ludovico da Bologna and the Georgian and Anatolian Embassy of 1460–1461". Bedi Kartlisa. 19–20: 182.
^ A history of the Georgian people; from the beginning down to the Russian conquest in the nineteenth century. Londra: Routledge & K. Paul. 1932. s. 137.
^ Les dynasties de la Caucasie Chrétienne: de l'Antiquité jusqu'au XIXe siècle: tables généalogiques et chronologique [Dynasties of Christian Caucasia from Antiquity to the 19th century: genealogical and chronological tables] (Fransızca). Rome. 1990. ss. 202-203.

Resmî unvanlar
I. Liparit Dadiani Dadiani hanedanı Ölümü: 1470
Önce gelen II. Mamia Dadiani	Megrelya dükü 1414–1470	Sonra gelen Şamadavle Dadiani

[Vakh-1] ИСТОРИЯ ЦАРСТВА ГРУЗИНСКОГО [History of the Kingdom of Georgia] (PDF) (Rusça). Tiflis: Metsniereba. 1976. s. 130. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 9 Temmuz 2020.

[gse6-2] "ლიპარიტ I დადიანი" [I. Liparit Dadian]. Gürcistan Sovyet Ansiklopedisi (Gürcüce). 6. Tiflis: Metsniereba. 1983. s. 248.

[toumanoff1-3] Toumanoff (1949–51). "The Fifteenth-Century Bagratids and the Institution of Collegial Sovereignty in Georgia". Traditio. 7: 186-187.

[4] Bryer (1965). "Ludovico da Bologna and the Georgian and Anatolian Embassy of 1460–1461". Bedi Kartlisa. 19–20: 182.

[5] A history of the Georgian people; from the beginning down to the Russian conquest in the nineteenth century. Londra: Routledge & K. Paul. 1932. s. 137.

[6] Les dynasties de la Caucasie Chrétienne: de l'Antiquité jusqu'au XIXe siècle: tables généalogiques et chronologique [Dynasties of Christian Caucasia from Antiquity to the 19th century: genealogical and chronological tables] (Fransızca). Rome. 1990. ss. 202-203.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]