IEEE 802.20
IEEE 802.20 veya Mobil Geniş Band Kablosuz Erişimi (MBWA), mobil geniş bant kablosuz erişim ağlarının birlikte çalışabilirliğini sağlamak amacıyla yayınlanmış küresel bir IEEE[1] (Açılımı: Institute of Electrical and Electronics Engineers, Türkçe: Elektrik ve Elektronik Mühendisleri Enstitüsü) standardıdır. IEEE tarafından lisanslı alt‑3,5 GHz frekans bantlarında çalışan, araç hızıyla hareket hâlindeki cihazlara (250 km/saat'e kadar) yüksek veri hızıyla erişim sağlamayı hedefleyen, IP tabanlı mobil geniş bant kablosuz erişim standardı olarak tasarlanmıştır.[2] Çalışma grubu 2002 yılı sonunda oluşturulmuş, temel standart 12 Haziran 2008 tarihinde onaylanmış ve 29 Ağustos 2008'de yayınlanmış; ancak 2011'de geliştirme faaliyetleri durdurularak "hibernasyon" statüsüne alınmıştır.
Genel bakış
[değiştir | kaynağı değiştir]IEEE 802.20 diğer IEEE 802 özellikleri ile uyumlu bir katman mimarisine uygun olarak tasarlanmıştır. Fiziksel katman (PHY) ve ortam erişim denetimi (MAC) protokolleri IP veri taşıma için optimize edilmiştir, sabit veya araç hızlarında çalışması hedeflenmiştir.[3] 500 MHz'in altındaki bantlarda çalışır, optimize edilmiş OFDMA (Açılımı: Orthogonal Frequency Division Multiple Access, Türkçesi: Ortogonal Frekans Bölmeli Çoklu Erişim) tekniğiyle 5, 10 ve 20 MHz band genişlikleriyle 80 Mb/s tepe (peak) veri transfer hızlarına ulaşabilir.
802.20 standardı; araç hızında veri sunabilecek düşük gecikmeli, IP tabanlı mobil erişim hedefleyerek, mobil WiMAX gibi alternatiflere rakip olması için planlanmıştır. Fakat iBurst gibi ticari uygulamalar dışında çok yaygınlaşmamış, geliştirme çalışmaları durdurulmuş ve nihayetinde IEEE web sitesinden pasif duruma alınmıştır.[4]
Teknik tanımlama
[değiştir | kaynağı değiştir]Standardın faydaları
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1 Mbit/s'den yüksek hızlarda IP el değiştirme (handover) destekler.
- Yeni MAC ve PHY katmanları ile uyumlu antenler kullanır.
- 250 km/s'ye varan araç hızlarında tam hareketliliği destekleyecek şekilde optimize edilmiştir.
- Lisanslı bantlarda çalışır (3.5 GHz altı).
- Paket Anahtarlamalı Mimari kullanır.
- Düşük gecikmeyle çalışır.
Bazı teknik detaylar
[değiştir | kaynağı değiştir]- 5, 10 ve 20 MHz bant genişliklerini destekler.
- 80 Mbit/s tepe (peak) veri transfer hızı sağlar.
- MIMO kullanarak spektral verimliliği 1 bps/Hz'in üzerine çıkarır.
- Frekans atlaması (Frequency Hopping) kullanarak SNR'ı iyileştirir; hücre merkezi ve hücre sınırındaki kullanıcılar için OFDM taşıyıcılarını tahsis eder ve SISO [5](Tek Giriş Tek Çıkış) el cihazlarıyla en iyi şekilde çalışır.
- Düşük bit hızlarında MHz başına 100'e kadar eşzamanlı ses araması (ses kanalı) destekler.
- Hybrid ARQ ile en fazla 6 yeniden iletim (retransmission) destekler ve çeşitli serpiştirme (interleaving) seçenekleri sunar.
- 8 OFDM sembolü taşıyan 913 mikrosaniyelik bir yuva süresi (slot duration) vardır.
- Hem TDM (Zaman Bölmeli Çoğullama - Downlink ve Uplink) hem de FDM (Frekans Bölmeli Çoğullama - Downlink ve Uplink) çift yönlü iletişim (duplexing) yöntemlerini destekleyen ilk standartlardan biridir
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "IEEE.org is improving". 15 Mayıs 2025. 25 Şubat 1997 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 15 Mayıs 2025.
- ^ "IEEE Approves Standard For Mobile Broadband Wireless Access (MBWA)". 5 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "IEEE 802.20 Mobile Broadband Wireless Access (MBWA)". 15 Nisan 2003 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "IEEE 802.20 Mobile Broadband Wireless Access (MBWA) a Technical Overview" (PDF). 29 Ağustos 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ "Frequency Response of a SISO System". 22 Mart 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Temmuz 2025.
 | İnternet ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |