II. Manuçar
| II. Manuçar Gürcüce: მანუჩარ II | |
|---|---|
| Samtshe Atabagi | |
| Hüküm süresi | 1581–1614 |
| Önce gelen | IV. Kvarkvare |
| Sonra gelen | III. Manuçar |
| Doğum | 1557 |
| Ölüm | 1614 |
| Hanedan | Cakeli Hanedanı |
| Babası | II. Manuçar |
II. Manuçar Cakeli (Gürcüce: მანუჩარ II ჯაყელი, Osmanlı kaynaklarında: Menuçehr Mustafa Paşa[1] (d. 1557 - ö. 1614), 1581-1614 arasında Samtshe-Saatabago atabeyi. II. Kaihosro'nun oğludur.
IV. Kvarkvare'nin hasta olması nedeniyle 1576-1578 atabey olarak görev yaptı. Ağustos 1578'de Osmanlılar Çıldır’da İranlıları yenince II. Manuçar Osmanlı egemenliğini kabul etti. Bu savaşın komutanı Lala Mustafa Paşa IV. Kvarkvare ile II. Manuçar’ı İstanbul’a yolladı. Alman Lüteriyen papaz ve seyyah Salomon Schweigger, Türkçeye Sultanlar Kentine Yolculuk adıyla çevrilmiş olan kitabında iki kardeşin İstanbul'a varışını "İki Gürcü soylusu MS 1579 yılının 3 Haziran günü 150 kişilik maiyetleriyle birlikte Konstantinopolis'e geldiler" şeklinde yazmıştır. Schweigger'in verdiği bilgiye göre, kki kardeş, vergi ödeyerek Samtshe-Saatabago'nun Osmanlı Devleti'nin vasalı olmasını kabul ettiremeyince, küçük kardeş Manuçar hemen Müslüman olu sünnet olmuş, hatta on yaşındaki oğlunu da sünnet ettirmiştir.[2] Bunun sonucunda Manuçar'a Mustafa adı verilmiş ve kendisi yeni kurulmuş olan Çıldır Eyaleti'ne beylerbeyliğine atanmıştır.
Gürcü krallığına karşı savaşma görevi de verilmiş olan II. Manuçar, Osmanlı Devleti'nin sefer yapacağını Kartli kralı I. Simon'a bildirdi. Osmanlılar Muhrani Ovası'nda yenilgiye uğradı. Bunun üzerine Osmanlı yönetimi II. Manuçar'ı cezalandırmaya karar verdi. II. Manuçar daha erken davranıp Osmanlı Devleti'ne karşı ayaklandı. 1581'de Müslümanlığı reddetti ve I. Simon'un kızı Elene ile evlendi. IV. Kvarkvare'nin yerine de Samtshe atabeyi oldu. Bunun üzerine Osmanlı yönetimi Yusuf Paşa'yı Çıldır Eyaleti beylerbeyi atayıp onu ayaklanmayı bastırmakla görevlendirdi. Yusuf Paşa ayaklanmayı bastıramayınca Osmanlı yönetimi geri adım attı. 1583'te II. Manuçar'ı beylerbeyi olarak tanıdı. Ancak II. Manuçar Hristiyan kalma ve Çıldır Eyaleti yerine Samtshe-Saatabago'yu canlandırmayı şart koştu. Ne var ki Mesheti bölgesini ele geçirmek isteyen Osmanlı Devleti buna yanaşmadı ve 1587'de II. Manuçar'a karşı asker yolladı. II. Manuçar İran saflarına geçti ve kendisi de İran'a sığındı. Kendisi İran'dayken İran şahı I. Abbas II. Manuçar'ın oğlu III. Manuçar'ı atabey olarak tanıdı.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Süreyya, Mehmed (Haziran 1996). Sicill-i Osmânî. 4. İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları. s. 1203. ISBN 9753330405.
- ^ Salomon Schweigger, Sultanlar Kentine Yolculuk (Zum Hofe des türkischen Sultans), İstanbul, 2004, s. 92, ISBN 975-8704-55-9
