IV. Felipe

Tam adı
	Felipe Domingo Víctor de la Cruz de Austria y Austria

IV. Felipe
IV. Felipe
	(1644)
İspanya Kralı
Hüküm süresi	31 Mart 1621 – 17 Eylül 1665
Önce gelen	III. Felipe
Sonra gelen	II. Carlos
Portekiz Kralı
Hüküm süresi	31 Mart 1621 – 1 Aralık 1640
Önce gelen	II. Filipe
Sonra gelen	IV. João
Doğum	8 Nisan 1605; Valladolid, İspanya
Ölüm	17 Eylül 1665 (60 yaşında); Madrid, İspanya
Defin	El Escorial
Eş(ler)i	Fransa Prensesi Élisabeth [es]; (e. 1615; ö. 1644); Avusturya Arşidüşesi Maria Anna (e. 1649)
Çocuk(lar)ı	Hollanda Valisi Juan José; Fransa Kraliçesi María Teresa; Kutsal Roma Imparatoriçesi Margarita Teresa [es]; İspanya Kralı II. Carlos;
Tam adı
Tam adı
	Felipe Domingo Víctor de la Cruz de Austria y Austria
Hanedan	Habsburg
Babası	İspanya Kralı III. Felipe
Annesi	Avusturya Arşidüşesi Margarete [es]
Dini	Katoliklik
İmza

IV. Felipe (İspanyolca: Felipe IV, Portekizce: Filipe III), (8 Nisan 1605 – 17 Eylül 1665), 1621 - 1665 yılları arasındaki İspanya kralı, İspanya Hollandası hükümdarı, 1640 yılına kadar Portekiz kralı. 1665'teki ölümünde, İspanya Krallığı 3 milyar İngiliz hektarı toprağa sahipti. Bu büyüklük krallığın doruk noktası oldu.

Yaşamı

IV. Felipe III. Felipe ve karısı Avusturyalı Margarita'nın en büyük oğulları olarak Valladolid'de dünyaya geldi.

IV. Felipe'nin saltanatı, birkaç yıl süren sonuçsuz başarılardan sonra politik ve askeri olarak çürümüş ve sıkıntılı olarak anılmaya başlandı. Felipe, hiçbir hükümdarın kontrol edemeyeceği yapısal sebeplerle çöken İspanya'da başarısızlığın sorumlusu olarak görüldü. Kral, babasına göre, hem fiziksel hem de duygusal açıdan daha fazla enerjiye sahipti. El yazısıyla yazdığı politik tarih notlarının çevirileri mevcuttur. Ayrıca çok iyi bir at binici ve keskin nişancı olarak bilinmektedir.

Diego Velázquez'i himayesi altına alması ve Lope de Vega, Pedro Calderón de la Barca gibi yazarları sevmesi onun sanatsal zevki konusunda fikir verebilir. Kralın saltanatı sırasında pek çok komedi oyunu yazıldı. Ayrıca, Madrid'de Buen Retiro Sarayı'nı yaptırdı. Bu sarayın kalıntıları halen Prado Müzesi'nin yan tarafındadır.

Sahip olduğu iyi niyeti ülkenin yönetiminde işine yaramadı. 16 yaşında iken ülkenin başına geçen Felipe, kendini saltanat için yeterli bulmadı. Bu sebepten, pek çok danışman edindi. Favori danışmanı Olivares, dürüst ve yetenekli bir yönetici değildi. Felipe'nin kendini Olivares'in etkisinden kurtarması çok uzun seneler aldı.

1 Aralık 1640'ta Lizbon'da bir ayaklanma çıktı. Portekiz halkı Felipe tarafından değil, Braganzas Hanedanı tarafından yönetilmek isteniyordu. Böylece 60 senelik İber Adası birliği son buldu ve Portekiz'in İadesi Savaşı başladı. Bu savaşı Habsburglar kaybetti.

1643 yılında, Felipe, ülkenin her yerinden gelen şikayetleri dinleyerek tüm gücü elinde toplamış olan başbakanın işine son verdi. Fakat, herkesin rahatsız olduğu başbakandan kurtulduktan sonra, bir kral olarak ülkesine kendi adama konusunda zorluk yaşadı. Bir süre ülkeyi yönetmek için çabaladıktan sonra bu işleri gene kendisine telkinde bulunan favori danışmanlarına bıraktı.

Politik görüşleri babası ve büyük babasından miras kalmıştı. Habsburg Hanedanı'nı desteklemenin kendisinin görevi olduğunu düşünüyor, protestanlara karşı Roma Katolik Kilisesi'nin yanında yer alarak saltanatını Almanlara karşı korumaya çalışıyordu.

Felipe, halkının, Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu ve Büyük Britanya ile birlik olarak Hollanda, Fransa, Portekiz ve Protestanlar'a karşı olan bitmek bilmeyen savaşlar karşısında tükeniyor olmasını göremedi. Yaptığı her şeyin Tanrı'ya, kiliseye ve Habsburg Hanedanı'na karşı görevi olduğuna inanıyordu.

Çağdaşları, IV. Felipe'nin barok krallığa model olduğunu iddia etti. Dışarıdan çok sert görünen Felipe'nin kamuoyunun karşısında sadece üç defa güldüğü söylenir. Maiyetinin ise büyük ölçüde yozlaşmış olduğu bilinmektedir. Viktoryen tarihçiler en büyük oğlu Carlos'un erken ölümünün sebebinin, babasının eğitimi için atadığı adamlarının Carlos'u sefahate sürüklemesi olduğuna inanılır. Felipe 1665 yılında öldü. Tahta oğlu II. Carlos geçti. Ölümünün ardından anısına Roma'da katafalk inşa edildi.

Popüler kültür

Yazar Gonzalo Torrente Ballester, The King Amaz'd isimli romanında, IV. Felipe'nin gençlik günlerini ironik bir dille anlattı. Bu roman temel alınarak çekilen İspanyolca: El rey pasmado isimli sinema filmini Imanol Uribe yönetti. Filmde, Felipe'yi Gabino Diego canlandırdı.
İspanyol yazar Arturo Pérez-Reverte ise kral zamanında yaşanan sosyal, politik ve askeri hayattaki zorlukları roman serisi Captain Alatriste'de anlattı.
Çocuk kitabı I, Juan de Pareja ise ressam Diego Velazquez'in IV. Felipe'nin maiyetinde geçirdiği günleri anlatır. Kral bu romanda duygusal, utangaç ve kibar biri olarak betimlendi.

Kaynakça

IV. Felipe biyografisi 17 Aralık 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Resmî unvanlar
Önce gelen: III. Felipe	İspanya kralı 1621 - 1665	Sonra gelen: II. Carlos
Önce gelen: III. Felipe	Portekiz ve Algarve kralı 1621 - 1640	Sonra gelen: IV. João

g t d Portekiz hükümdarları
Portekiz Burgonya Hanedanı (1139-1383)	I. Afonso I. Sancho II. Afonso II. Sancho III. Afonso Diniz IV. Afonso I. Pedro I. Fernando
Avis Hanedanı (1385-1580)	I. João Duarte V. Afonso II. João I. Manuel III. João I. Sebastião I. Henrique
Habsburg Hanedanı (1581-1640)	I. Filipe II. Filipe III. Filipe
Bragança Hanedanı (1640-1853)	IV. João VI. Afonso II. Pedro V. João I. José I. Maria ve III. Pedro VI. João IV. Pedro II. Maria I. Miguel II. Maria ve II. Fernando V. Pedro I. Luís I. Carlos II. Manuel

g t d Kastilya hükümdarları
Jiménez Hanedanı	I. Ferdinand II. Sancho VI. Alfonso Urraca
Ivrea Hanedanı	VII. Alfonso III. Sancho VIII. Alfonso I. Enrique Berengaria III. Ferdinand X. Alfonso IV. Sancho IV. Ferdinand XI. Alfonso Peter
Trastámara Hanedanı	II. Enrique I. Juan III. Enrique II. Juan IV. Enrique I. Isabel V. Ferdinand Juana
Habsburg Hanedanı	I. Felipe I. Carlos II. Felipe III. Felipe IV. Felipe II. Carlos
Bourbon Hanedanı	V. Felipe

g t d Aragon hükümdarları
Jiménez Hanedanı	I. Ramiro Sancho I. Pedro I. Alfonso II. Ramiro Petronilla
Barcelona Hanedanı	II. Alfonso II. Pedro I. Jaime III. Pedro III. Alfonso II. Jaime IV. Alfonso IV. Pedro I. Juan Martín
Trastámara Hanedanı	I. Fernando V. Alfonso II. Juan II. Fernando Juana
Habsburg Hanedanı	I. Carlos I. Felipe II. Felipe III. Felipe II. Carlos
Bourbon Hanedanı	IV. Felipe

g t d Brezilya hükümdarları
Brezilya Krallığı	I. Manuel III. João I. Sebastião I. Henrique António II. Felipe III. Felipe IV. Felipe IV. João VI. Afonso II. Pedro V. João I. José I. Maria VI. João
Brezilya İmparatorluğu	I. Pedro II. Pedro

g t d Asturias Prens ve Prensesleri
Leonor (2014–günümüz)
Henry (1388–90) Maria (1402–05) John (1405–06) Catherine (1423–24) Eleanor (1424–25) Henry (1425–54) Joanna (1462–64) Alfonso (1464–68) I. Isabel (1468–70) Isabella (1470–78) John (1478–97) Isabella (1497–98) Miguel (1498–1500) Joanna (1502–04) V. Karl (1504–16) II. Felipe (1527–56) Charles (1556–68) Ferdinand (1571–78) Diego (1578–82) III. Felipe (1582–98) IV. Felipe (1605–21) Balthasar Charles (1629–1646) Philip Prospero (1657–1661) II. Carlos (1661–1665) I. Luis (1709–24) Ferdinand (1724–46) IV. Carlos (1759–88) VII. Fernando (1788–1808) II. Isabel (1830–33) Isabella (1851–57) XII. Alfonso (1857–68) Emanuele Filiberto (1871–73) Isabella (1875–80) Mercedes (1881–1904) Alfonso (1907–38) VI. Felipe (1977–2014) Leonor (2014– )