Portekizce
| Portekizce | |
|---|---|
| português, língua portuguesa | |
| Telaffuz | Portekizce telaffuz: [puɾtuˈɣeʃ] |
| Bölge | İber yarımadası, Amerika, Afrika ve Asya |
| Etnisite | Portekizliler |
| Konuşan sayısı | 250 milyon (2010)[1] |
| Dil ailesi | |
| Önceki formlar | |
| Yazı sistemi | Latin alfabesi |
| Resmî durumu | |
| Resmî dil |  Angola Brezilya Yeşil Burun Adaları Doğu Timor Gine-Bissau Ekvator Ginesi Makao Mozambik Portekiz São Tomé ve Príncipe |
| Dil kodları | |
| ISO 639-1 | pt |
| ISO 639-2 | por |
| ISO 639-3 | por |
 Resmî dil olduğu ülkeler.
Resmî ve idari olduğu ülkeler.
Kültürel ya da ikinci bir dil olarak konuşan ülkeler. | |
 Portekizce'nin gelişim alanı | |
Portekizce, iki yüz milyonun üzerinde insan tarafından ana dil olarak konuşulan Hint-Avrupa dili. Dünya üzerinde en yaygın altıncı dildir. Beş kıtada konuşulmaktadır. Güney Amerika'da yaklaşık 190 milyon (nüfusun %51'i) kişi tarafından, Latin Amerika'da ise nüfusun % 34'ü tarafından konuşulmaktadır. Hint-Avrupa dil ailesinin İtalo-Keltik alt grubunun Latin dilleri koluna bağlıdır. İspanyolcaya çok yakın olmakla birlikte İspanyolcadan daha yumuşak ve melodiktir. Sözcük hazneleri %70 ortak olsa da İspanyolcada kullanılmayan burundan seslere Portekizcede çokça rastlanır. Bu sesler aksanlı olduklarında, ã (coração: kalp), õ (corações: kalpler) harfleriyle; aksansız olduğunda ise sözcük sonuna konan m (bem: iyi) harfi ile gösterilir. İtalyanca, Fransızca ve Rumence ile de oldukça benzerlik taşır. Portekizceye en yakın dil ise İspanya’nın Galiçya bölgesinde konuşulan Galiçyaca'dır (Gallego). Dünya üzerinde yayılımı 15. ve 16. yüzyılda Portekiz'in sömürgeleştirme sürecinde hız kazanmıştır.
Brezilya ve Portekiz’de konuşulan şiveler telaffuz açısından pek çok farklılık taşısa da iki ülkede yaşayanlar birbirlerini en ufak bir zorluk olmadan anlayabilirler. Az sayıda da olsa bazı kelimeler iki ülkede değişik biçimde söylenir. Portekiz’de “ananas”, Brezilya’da “abacaxi”dir.
Alfabe
[değiştir | kaynağı değiştir]| A | B | C | Ç | D | E | F | G | H | I | J | K | L | M | N | O | P | Q | R | S | T | U | V | W | X | Y | Z |
| a | b | c | ç | d | e | f | g | h | i | j | k | l | m | n | o | p | q | r | s | t | u | v | w | x | y | z |
Portekizce sesli harflerinde ayrıca à, á, â, ã, é, ê, í, ó, ô, ú işaretlerini ve ch, lh, nh, rr, ss, qu, gu digraflarını kullanır.
Bazı sözcüklerin Portekizceleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Rakamlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Sıfır- zero
- Bir- um
- İki- dois
- Üç- três
- Dört- quatro
- Beş- cinco
- Altı- seis
- Yedi- sete
- Sekiz- oito
- Dokuz- nove
Sözcükler ve söz öbekleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Nasılsınız?- Como você está?
- Teşekkür ederim, iyiyim- Bem, obrigado / Bem, obrigada
- Siz nasılsınız?- E tu? (Portekiz'de) E você? (Brezilya'da)
- Lütfen- Por favor
- Lütfen- Se faz favor (kullanımı daha yaygındır!) (Portekiz'de)
- Teşekkür ederim- Obrigada (Kadınlar teşekkür ederken kullanır)
- Teşekkür ederim- Obrigado (Erkekler teşekkür ederken kullanır)
- Bir şey değil- De nada
- Şerefe- Saúde (Aynı zamanda "Çok yaşa!" anlamında da kullanılır.)
- Evet- Sim
- Hayır- Não
- Var mı?- Tem? (Soru sormak için ek yok ancak soru vurgusuyla okumak gerekiyor.)
- Var- Tem/Há
- Yok- Não tem/Não Há
- Bugün- Hoje
- Yarın- Amanhã
- Bilmiyorum- Não sei
- Çok insan- muita gente
- Seni seviyorum- Amo-te (Portekiz'de) Te amo (Brezilya'da)
- Sonra- depois
- Önce- antes
- Merhaba- oi (Brezilya'da)
- Merhaba- olá
- Ne haber?- Tudo bem? (yanıt da aynıdır.)
- Öptüm- beijo(s)
- Güle güle- tchau (genelde 'xau' diye kullanırlar), adeus
- Ben ... - eu sou ...
- .... severim- eu amo ...
- .... sevmem- eu não amo ...
- Ben- eu
- Sen- tu (Portekiz'de), você (Brezilya'da)
- O (kadın)- ela
- O (erkek)- ele
- Biz- nós
- Siz- vocês
- Onlar (kadınlar)- elas
- Onlar (erkekler)- eles
- İçin- para (cümlenin içeriğine göre farklı kelimeler de kullanılmaktadır)
- Benim için- para mim
- Senin için- para ti (Portekiz'de), para você (Brezilya'da)
- Sonsuza kadar- para sempre
- Anlaştık- combinado, fechou
- Sabah- manhã
- Öğle- tarde
- Akşam, gece- noite
- Sevgi- amor
Portekizcede Renkler
- Branco: Beyaz
- Preto: Siyah
- Verde: Yeşil
- Marrom: Kahverengi
- Amarelo: Sarı
- Laranja: Turuncu
- Vermelho: Kırmızı
- Cinza: Gri
- Azul: Mavi
- Rosa: Pembe
- Roxo: Mor
- Ciano: Açık mavi (cam göbeği)
- Azul-marinho: Lacivert
Portekizce Günler
- Segunda-feira: Pazartesi
- Terça-feira: Salı
- Quarta-feira: Çarşamba
- Quinta-feira: Perşembe
- Sexta-Feira: Cuma
- Sábado: Cumartesi
- Domingo: Pazar
Konuşulduğu Bölgeler
[değiştir | kaynağı değiştir]
| Ülke | Nüfus (2014 tahmini)[2] |
|---|---|
| Brezilya |
202.656.788 |
| Mozambik |
24.692.144 |
| Angola |
24.383.301 |
| Portekiz |
10.813.834 |
| Gine-Bissau |
1.693.398 |
| Doğu Timor |
1.201.542 |
| Makao |
587.914 |
| Yeşil Burun |
538.535 |
| São Tomé ve Príncipe |
190.428 |
| Toplam | 262,184,943 |
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Uluslararası Portekizce Dili Enstitüsü (CPLP)19 Mart 2004 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Ielanguages - Portekizce temel bilgiler 18 Mart 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- BBC'nin Portekizce kursu 4 Şubat 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. (İngilizce)
- Çevrimiçi Portekizce kursu
- Portekizce-Türkçe Sözlük, Portekizce-Türkçe karşılıklı çeviri yapan çevrimiçi sözlük.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 15 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Kasım 2013.
- ^ "The World Factbook – Field Listing – Population – CIA". Central Intelligence Agency. 24 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2015.
 | ||
