Iotape
,_Turkey.jpg) Kilikya kıyı şehirlerinden İotape (Aytap) | |||||||
  Iotape Türkiye haritasındaki konumu. | |||||||
| Konum | Uğrak, Alanya, Antalya, Türkiye | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bölge | Kilikya, İsaurya | ||||||
| Koordinatlar | 36°19′14″K 32°14′06″D / 36.32056°K 32.23500°D | ||||||
| Tür | Yerleşim yeri | ||||||
| Sit ayrıntıları | |||||||
Iotape 
 | |||||||
,_Cilicia_-_Kilikya,_Turkey.jpg)
,_Cilicia_(Kilikya),_Turkey.jpg)
İotape, İotapa veya Jotape (Grekçe: Ἰωτάπη[1] veya Ἰοτάπη[2]), antik Kilikya'da, Selinus yakınlarında, küçük bir kasabadır.[1][3] Daha sonra İsaurya'ya bağlanmış ve burada bir piskoposluk merkezi olmuştur.[4] Günümüzde yerleşik bir piskoposluk merkezi olmasa da, İsaurya'daki Iotapa (Iotapensis in Isauria) adıyla Roma Katolik Kilisesi'nin titüler (ünvan) piskoposluklarından biri olmaya devam etmektedir.[5] İmparatorlar Philippus ve Valerianus dönemine ait sikkeler basmıştır.
Antalya iline bağlı Alanya ilçesinin 33 kilometre doğusunda, Gazipaşa yolu üzerinde, Uğrak sahilinde Akdeniz kıyısındadır.[6] Bölge halkı arasında Aytap olarak bilinmektedir.[7][8]
Bir Kilikya kıyı şehri olan İotape'nin adı M.S. 38-72 yılları arasında yaşamış Kommagene Kralı IV. Antiochus'un karısı Iotape'den gelmektedir.[6]
Roma İmparatorları Trajan'dan Valerian'a kadar antik çağda kent kendi adına sikke bastırmıştır. Denize doğru uzanan yüksekçe bir burun, kentin akropolü konumundadır. Surlar, bu bölüme bir kale görüntüsü vermektedir. Kentin yapıları büyük ölçüde tahrip olmuştur. Akropolün karaya bağlandığı vadide Liman Caddesi vardır. Caddenin iki yanında üç basamaktan oluşan krepis bulunduğu ve bunların arasında yer yer heykeller olduğu kaidelerden anlaşılmaktadır. Heykellerin yazıtları, kentin başarılı sporcularından ve hayırsever insanlarından söz etmektedir. Akropolün doğusundaki koyda üç nefli, dikdörtgen planlı bir bazilika vardır. Kentteki tek nefli küçük kilise kalıntısında ise Hagios Georgios Stratelates'in betimlendiği fresk izleri görülmektedir.
Kentin ayakta kalabilen en belirgin yapısı hamamdır. Hamama ait kanalizasyon sistemi günümüze kadar korunmuştur. Günümüzde antik kentin ortasından geçen Antalya-Mersin karayolunun (D 400) güneyinde 8 metreye 12.5 metre boyutunda bir tapınak kalıntısı vardır. Kentin doğu ve kuzey tepelerindeki nekropolde anıt mezarların yanı sıra tonoz örtülü küçük mezar yapıları da yer almaktadır. Sit alanı olan kentin sırtları güzel manzaraya sahip oluşu nedeniyle yoğun yapılaşma tehdidi altındadır.
İotape (Aytap) kenti ören yerine ücretsiz girilir ve yaklaşık iki saatte gezilebilir. Antik liman kalıntılarının bulunduğu küçük koy, özellikle yaz aylarında Alanya'dan hareket eden guletlerin uğrak yeridir. Antik kentin güneyinde denize girilebilecek bir de kumsal bulunmaktadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Batlamyus. Coğrafya. 5.8.2.
- ^ Hierocles. Synecdemus. Vol. s. 709
- ^ Pliny. Naturalis Historia. Vol. 5.22
- ^ Concil. Chalced. p. 659
- ^ "Iotapa in Isauria (Titular See) [Catholic-Hierarchy]". www.catholic-hierarchy.org. 15 Mart 2004 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Temmuz 2025.
- ^ a b Nijman, Jan (2020). Geography: Realms, Regions, and Concepts (20. bas.). Wiley. ISBN 978-1119607410.
- ^ Richard Talbert, (Ed.) (2000). Barrington Atlas of the Greek and Roman World. Princeton University Press. s. 66 ve dizin notları eşlik ediyor. ISBN 978-0-691-03169-9.
- ^ Lund Üniversitesi. Digital Atlas of the Roman Empire.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Bu madde şu anda kamu malı olan Yunan ve Roma Coğrafya Sözlüğü'nden metin içermektedir. Smith, William, (Ed.) (1854–1857). "Jotape". Yunan ve Roma Coğrafya Sözlüğü (İngilizce). Londra: John Murray.
- Alanya TV 25 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı
- Alaturka.info
- Gelarabul iotape antik kenti sayfası