Jerzy Turowicz
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Eylül 2022) |
Jerzy Turowicz (10 Aralık 1912 - 27 Ocak 1999), İkinci Dünya Savaşı sonrası dönemin büyük bölümünde editörlük yapmış olan önde gelen bir Polonyalı Katolik gazeteci.[1] 1945'ten 1999'daki ölümüne kadar, 1950'lerin başındaki üç yıl hariç, haftalık Katolik Tygodnik Powszechny'nin editörlüğünü yaptı.
İlk yılları ve eğitimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Turowicz, 10 Aralık 1912'de Polonya'nın Kraków kentinde Klotylda (Turnau) ve bir yargıç olan August Turowicz'in oğlu olarak doğdu.[2][3][4][5]
1930'da Yeniden Doğuş adlı bir Katolik gençlik örgütüne katıldı.[3][6] 1939'da Jagiellonian Üniversitesi'nden felsefe derecesi ile mezun oldu.[2]
Kariyer ve faaliyetler
[değiştir | kaynağı değiştir]Turowicz, 1939'da Glos Narodu'nun baş editörü olarak atandı.[2] Dünya Savaşı sırasında yeraltı dergilerinde çalıştı.[3] 1945'te, aynı zamanda kurucularından olduğu haftalık Katolik Tygodnik Powszechny'nin editörü oldu.[7] Krakov Başpiskoposu Adam Sapieha tarafından finanse edildi.[8] Ancak, Sapieha'nın haftalık gazete ile zayıf bir şekilde ilişkili olduğunu savunan başka bir rapor bulunmaktadır.[3]
Turowicz, kariyerini ülkenin siyasi ve sosyal yapısındaki tüm değişikliklerin yaşandığı bir dönemde bu yayın için çalışarak geçirdi. 1953'ten 1956'ya kadar sadece üç yıllık bir kesintiyle, 1999'daki ölümüne kadar haftalık derginin editörlüğünü yaptı.[2] Bu kesintinin nedeni ise, Turowicz'in Joseph Stalin için bir ölüm ilanı yayınlamayı reddetmesiydi.[3] Bu dönemde haftalık komünist rejimin kontrolü altındaydı ve editör Jan Piwowarczyk idi.[9]
1956'da Turowicz, yazı işleri müdürlüğüne geri döndü ve diğer Katolik figürlerle birlikte Polonya Parlamentosu Sejm'in bir üyesi oldu.[10] 1964'te Başbakan Józef Cyrankiewicz'e kültür özgürlüğüne ilişkin "34'ler Mektubu'nu" imzalayanlardan biriydi. 1989'daki Polonya devrimi sırasında, ülkede komünist rejimin çöküşüne yol açan Yuvarlak Masa müzakerelerinin bir üyesiydi.[6]
Turowicz'in çeşitli gazetelerde ve yayınlarda yayınlanan makaleleri, 1963, 1990 ve 1999 yıllarında Znak yayınevi tarafından derlenerek yayınlanmıştır.[7]
Kişisel yaşam ve ölüm
[değiştir | kaynağı değiştir]1938'de Turowicz, Anna Gąsiorowska ile evlendi ve üç kızı oldu,[2] 27 Ocak 1999'da Krakov'da kalp krizinden öldü.[8] Polonyalı-Amerikalı görüntü yönetmeni Lukasz Jogalla ve Amerikalı aktör Pico Alexander, Turowicz'in torunudur.
Anısı ve ödülleri
[değiştir | kaynağı değiştir]1995 yılında Turowicz, Polonya'nın en yüksek devlet ödülü olan Beyaz Kartal Nişanı ve gümüş Krakov hizmet madalyası ile ödüllendirildi.[7][11] 1998'de Maria Zmarz-Koczanowicz, Turowicz'in hikâyesini anlatan Sıradan İyilik (Zwyczajna dobroć) belgeselini çekti. 10 Aralık 2012'de, Turowicz'in doğumunun 100. yıldönümünde, Krakov'da onuruna bir plaket açıldı.[12] Krakov'da bir sokağa onun adı verilmiştir.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Jerzy Turowicz". 9 Temmuz 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022.
- ^ a b c d e Felix Corley (29 Ocak 1999). "Obituary: Jerzy Turowicz". The Independent. 5 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2013.
- ^ a b c d e Encyclopedia of Modern Christian Politics. Greenwood Publishing Group. 2006. s. 573. ISBN 978-0-313-32362-1. 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2013.
- ^ "Ewa Preisner". 10 Aralık 2013. 31 Aralık 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Trails - Literacka Małopolska". 3 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ a b The Spring Will be Ours: Poland and the Poles from Occupation to Freedom. Penn State Press. 2003. s. 550. ISBN 978-0-271-04753-9. 11 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2013.Andrzej Paczkowski (2003). The Spring Will be Ours: Poland and the Poles from Occupation to Freedom 11 Mayıs 2022 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.. Penn State Press. p. 550. ISBN 978-0-271-04753-9. Retrieved 8 September 2013.
- ^ a b c "Krakow Authors". Krakow. City of Literature. 1 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2013.
- ^ a b Michael T. Kaufman (29 Ocak 1999). "Jerzy Turowicz Is Dead at 86; Anti-Communist Polish Editor". The New York Times. 18 Ocak 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2013.
- ^ A Journey Through Other Spaces: Essays and Manifestos, 1944-1990. University of California Press. 1993. s. 271. ISBN 978-0-520-91439-1. 2 Mayıs 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2013.
- ^ The Project of Reconciliation: Journalists and Religious Activists in Polish-German Relations, 1956–1972. 2008. s. 54. ISBN 978-0-549-53566-9. 28 Haziran 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2013.
- ^ "Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 3 maja 1994 r. o nadaniu orderu". 3 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Mayıs 2022.
- ^ "Consul General Attends Unveiling of Plaque in Memory of Jerzy Turowicz". Consulate General of the US. 10 Aralık 2012. 13 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Eylül 2013.
