John Barbour
John Barbour | |
|---|---|
 | |
| Doğum | y. 1320 |
| Ölüm | 13 Mart 1395 (y. 75 yaşında) Aberdeen |
| Milliyet | İskoç |
| Meslek | Şair |
| Önemli eser(ler) | The Brus |
John Barbour (y. 1320 – 13 Mart 1395), İskoç şairdir. Barbour, İskoçça dilinde eser veren ilk edebi figürdür. Başlıca eseri, tarihi romantik şiir The Brus'tur (Bruce) ve bu şiirdeki şöhreti nedeniyle o dönemden günümüze kalan diğer İskoçça eserlerin ona ait olduğu düşünülür. Bir dizi başka eser de yazdığı biliniyor, ancak kesin olarak kendisine atfedilen The Stewartis Oryginalle (Genealogy of the Stewarts) artık kayıptır.
Barbour, daha sonra Aberdeen'deki Kirk of St Machar'ın Başdiyakonuydu. Oxford ve Paris'te okudu. Bir din adamı olmasına rağmen, eserleri hem ton hem de tema açısından oldukça sekülerdir. Hamisi II. Robert idi ve Robert Stewart iktidara gelmeden önceki terfi ve hareketleri, Barbour'un gelecekteki kral adına siyasi davrandığını öne sürme eğiliminde olduğunun kanıtı olarak görülür.[1]
1395'te muhtemelen Aberdeen'de öldü.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]_ii.JPG)
John Barbour, 1320 civarında doğmuş olabilir. Aberdeenshire ve Galloway rakip iddialarda bulunmasına rağmen doğduğu yer bilinmiyor.
Barbour'un tarihi kayıtlarda ilk yer alışı, 1356'da, Dunkeld Katedrali'nde bir yıldan daha az bir süredir tuttuğu bir görevden Aberdeen Başpiskoposluğuna terfi ile gelmesidir. Buradan, 1355'te Avignon'da da bulunduğu anlaşılmaktadır.[1] 1357'de, II. David sürgünden İskoçya'ya ve aktif krallığa geri döndüğünde, Barbour, İngiltere üzerinden Oxford Üniversitesi'ne seyahat etmesi için bir mektup aldı. Daha sonra, II. David'nin aktif kral olduğu dönemlerle tesadüfen ülkeyi terk etmiş görünüyor.
1371'de II. David'in ölümünden sonra Barbour, II. Robert'in kraliyet sarayında çeşitli görevlerde bulundu. Bu süre zarfında The Brus'u besteledi. Kralın yanında çeşitli görevlerde bulundu. 1372'de hazine denetçilerinden biri ve 1373'te denetim katibi oldu.
Son yıllarının tek biyografik kanıtı, 1392'de "Aberdeen Sicili"nde bazı tapulara tanık olarak attığı imzasıdır. Aziz Machar Katedrali'nin ölüm kitabına göre, 13 Mart 1395'te Aberdeen'de öldü ve eyalet kayıtları, ömür boyu emekli maaşının bu tarihten sonra ödenmediğini gösteriyor. Barbour kendisi ve ebeveynleri için bir ayin söylenmesi için hazırlık yaptı, bu talimat Reformasyon'a kadar Kirk St Machar'da gözlemlendi.
Çalışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Brus
[değiştir | kaynağı değiştir]
Barbour'un günümüze kalan en büyük eseri olan Brus, 1370'lerde yazılmış uzun bir anlatı şiiridir. Konusu, Birinci İskoç Bağımsızlık Savaşı'nın nihai başarısıdır. Başlıca odak noktası Robert the Bruce ve Sir James Douglas'tır, ancak şiirin ikinci yarısı II. Robert'ın atalarının eylemlerini içeriyor.
Barbour'un şiirdeki amacı kısmen tarihsel ve kısmen de vatanseverdi. The Bruce (Robert I) ve Douglas'ı İskoç şövalyeliğinin çiçekleri olarak tanımlar. Şiir, Alexander III 1286 yılında öldüğündeki İskoçya eyaletinin bir tanımıyla başlar ve aşağı yukarı Douglas'ın ölümü ve Bruce'un kalbinin cenazesiyle (1332) sonuçlanır. Ana bölümü Bannockburn Savaşı'dır.
Duygu olarak vatanseverlik, daha sonraki İskoç literatüründe bulunandan daha genel terimlerle ifade edilir. Şiirde, Robert I'in karakteri çağdaş romantizmde yaygın olan şövalye tipi bir kahramandır, özgürlük her ne pahasına olursa olsun aranacak ve kazanılacak "asil bir şey" dir ve bu tür bir özgürlüğün muhalifleri, tarihin ve şiirsel uygunluğun gerektirdiği koyu renklerle gösterilir, ancak yalnızca taşralı zihin alışkanlığının kayıtsızlığının hiçbiri yoktur.
Barbour'un şiirdeki üslubu kuvvetlidir, mısrası genellikle akıcı ve hızlıdır ve yüksek değer taşıyan pasajlar vardır.
Stewartis Oryginalle
[değiştir | kaynağı değiştir]Barbour'un bilinen kayıp eserlerinden biri, Stewarts soyağacının izini sürdüğü açıklanan Stewartis Oryginalle'dir. Stewart adı, Robert II, amcası David II'nin ölümünden sonra tahta geçtiğinde İskoç kraliyet soyunda Bruce'un yerini aldı.
Robert II, Barbour'un kraliyet hamisiydi. Eserin nasıl kaybolduğu bilinmiyor.
Buik of Alexander
[değiştir | kaynağı değiştir]Barbour'u İskender Buik'in yazarı, Roman d'Alexandre'nin İskoç çevirisi ve diğer ilgili parçaların yazarı olarak adlandırmak için girişimlerde bulunuldu. Bu çeviri Brus'dan çok alıntı yapar. Yaklaşık 1580'de Alexander Arbuthnot tarafından Edinburgh'da basılan benzersiz baskıdan günümüze kalmıştır.
Legends of the Saints
[değiştir | kaynağı değiştir]Legenda Aurea'da ve diğer efsanelerde anlatıldığı gibi Azizlerin Efsaneleri ile ilgili 33.000 satırlık uzun bir İskoç şiirinin Henry Bradshaw tarafından Cambridge Üniversitesi kütüphanesinde keşfedilmesiyle Barbour'un kanonuna bir başka olası çalışma eklendi. Uzunluğu, lehçesi ve tarzının Barbour'un şiirlerindekilerle uyumlu olması bu varsayımı destekler.
Kalıt
[değiştir | kaynağı değiştir]İskoç şiirinin "babası" olarak Barbour, İskoçya'nın edebi geleneğinde, İngiltere'deki yerel geleneğe göre biraz daha geç çağdaşı olan Chaucer'a verilen pozisyona benzer bir yere sahiptir. Farklı tanıkların kendisine atfettiği İskoçya'daki beş ya da altı uzun eserin gerçekten yazarı olduğu kesin olsaydı, Erken İskoçların en hacimli eser veren yazarlarından olurdu. Ancak sadece The Brus'un yazarı olmasıyla, yeni dilbilimsel zemini kıran önemli ve yenilikçi bir edebi figürdür.[2]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]Konuyla ilgili yayınlar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Barbour's Bruce, edited by Matthew P. McDiarmid and James A. C. Stevenson, 3 volumes. Edinburgh, Scottish Text Society, 1980–5.
- The Bruce: A Selection, edited by Alexander Kinghorn. Edinburgh, 1960. The Saltire Classics.
- Barbour, Johne (1375), "The Story of The Brus", Innes, Cosmo (Ed.), The Brus, Aberdeen: The Spalding Club (1856 tarihinde yayınlandı)17 Ağustos 2008 - in Scots
- Barbour, Johne (1375), Skeat, Walter W. (Ed.), The Bruce; or, The Book of the most excellent and noble prince, Robert de Broyss, King of Scots, London: Early English Text Society (1870 tarihinde yayınlandı)17 Ağustos 2008 - in Scots with Modern English annotations
- Barbour, Johne (1375), Eyre-Todd, George (Ed.), The Bruce, being the Metrical History of Robert The Bruce, King of Scots, London: Gowans & Gray Limited (1907 tarihinde yayınlandı)17 Ağustos 2008 - a modern English translation
- John Barbour's The Bruce: A Free Translation in Verse by James Higgins. Bury St Edmunds, Abramis, 2013.
- Titterton, James. "Worthy, Wycht and Wys: Romance, Chivalry, and Chivalric Language in John Barbour's Bruce". Leeds Studies in English. 49: 101-120.
