June Haimoff
June Haimoff | |
|---|---|
 İztuzu Sahili, 2010 | |
| Doğum | Joan Christine Fairey 27 Aralık 1922 Essex, Birleşik Krallık |
| Ölüm | 23 Nisan 2022 (99 yaşında) Dalyan, Ortaca, Muğla |
| İkamet | İztuzu Plajı |
| Vatandaşlık | Türkiye Cumhuriyeti (2009-) |
| Meslek | Çevreci |
| Organizasyon | Kaptan June Deniz Kaplumbağalarını Koruma Vakfı |
| Önemli eser(ler) | Kaptan June ve Kaplumbağalar |
June Haimoff, Kaptan June (1922, Essex, İngiltere - 2022, Muğla, Türkiye) İngiliz çevreci.
Dalyan İztuzu Plajı'nda yumurtalarını bırakan caretta caretta kaplumbağalarının neslinin korunması için verdiği mücadeleyle bilinmektedir.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]1922 yılında Londra'nın doğusundaki Essex ilinde doğdu. Ünlü bir petrol mühendisi olan babasının işi nedeniyle çocukluğu Uganda, İran ve Irak'ta geçti.
Gençliğinde opera şarkıcısı olmak için müzik, dans ve bale okuluna gitti, daha sonraları yağlı boya resim çalışmalarına başladı. İki evlilik yaptı. Haimoff soyadını taşıyan ikinci eşi ile ABD ve İsviçre'de yaşadı. Dünya jet sosyetesinde yer aldı. İkinci eşinden ayrıldıktan sonra satın aldığı bir balıkçı teknesi ile Ege Denizi'nde seyahat etti ve Yunanistan'da 20 yılını geçirdi.
Türkiye'ye yerleşmesi
[değiştir | kaynağı değiştir]İlk defa Temmuz 1975'te teknesiyle Dalyan sahilindeki Ekincik Koyu'na geldi. Daha sonra tatilini geçirmek için sürekli bu bölgeye geldi. Dalyan'a 1986'daki gelişinde İztuzu Plajı'nda bir barakada ve teknesinde yaşamaya başladı. Bu dönemde geceleri yumurta bırakmak için kumsala gelen deniz kaplumbağaları caretta caretta'larla karşılaştı. Nesli tükenmeye yüz tutmuş bu kaplumbağaları gözlemleyerek bu sahillere nasıl, ne zaman geldikleri, yumurtlama, üreme ve Akdeniz'e geri dönüşleri hakkında araştırmalar yaptı.
Caretta caretta'ların yuvalama ve yaşam alanı olan İztuzu Sahili'nde otel yapılmak istendiğini öğrendiğinde bir kampanya başlatarak dünyanın ilgisini bu kumsala çekti ve otel yapma girişiminin durdurulmasını sağladı. Ankara'da dönemin başbakanı Turgut Özal ile görüşen Haimoff, Özel Çevre Koruma Kurumu'nun kurulmasında önemli rol oynadı. Bu mücadelenin ve kazanılan başarının öyküsünü 2002 yılında Britanya'da yayınladığı "Captain June and the Dalyan Turtles" kitabında anlattı. Kitap aynı yıl "Kaptan June ve Kaplumbağalar" adı altında Türkçeye çevrildi. June Haimoff ayrıca 2003 yılında geliri caretta caretta'ların korunması amacıyla kullanılmak üzere tek şarkılık CD yaptı.
Dalyan halkının "Kaptan June" olarak hitap ettiği Haimoff Köyceğiz Gölü, Dalyan ve çevresinin doğa bekçiliğini yapmış, bölgedeki doğal dengeleri tehlikeye iten yapılanmaları engellemeye çalışmıştır. Çalışmaları Toparlar beldesinin sınırları içinde bulunan günlük ağaçlarının kurtarılması üzerinde de yoğunlaşmıştır. Dalyan Belediyesi tarafından evinin bulunduğu sokağa kendi adı verilmiştir.
Haimoff 2009 yılında Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı oldu. Kurduğu Kaptan June Deniz Kaplumbağalarını Koruma Vakfı (kısaca "Kaplumbağa Vakfı") 2011 yılı başında tescillendi.
Haimoff ayrıca Birleşik Krallık kraliçesi II. Elizabeth tarafından yılbaşında ve doğum gününde yaklaşık 1350 ismi kapsayacak şekilde yılda iki kez yayınlanan "Britanya Onur Listesi" (British New Year's Honour's List) içinde 2011 yılbaşında yer almıştır.
2022 yılında koronavirüse yakalanan ve kaldırıldığı hastanedeki tedavisinin adından Dalyan'daki evine dönen, Haimoff 10 gün sonra 23 Nisan 2022'de organ yetmezliğinden öldü.[1] Cenazesi vasiyeti üzerine islami usullere uygun kaldırıldı.[2]
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kaptan June Deniz Kaplumbağalarını Koruma Vakfı
- "Kaplumbağa Vakfı tescillendi". Yeni Asır. 13 Nisan 2011. 25 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Nisan 2011.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Caretta Carettaların annesi June Haimoff kimdir, neden öldü?". Hürriyet Gazetesi. 24 Nisan 2022. 24 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022.
- ^ "Kaplumbağaların 'gönüllü annesi' Kaptan June yaşamını yitirdi". Anadolu Ajansı. 24 Nisan 2022. 24 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Nisan 2022.
- Kaptan June ve Kaplumbağalar - June Haimoff (Remzi Kitabevi, 2001)
- Kaptan June and the Dalyan Turtles - June Haimoff (önsöz David Bellamy) (Janus Publishing Company, İngiltere, January 1997)
