Küçük Sahne Topluluğu

Bu madde 1951-1957 arasında oyunlar sahnelemiş tiyatro topluluğu hakkındadır. Atlas Pasajı içinde 2018'e kadar kullanılmış tiyatro sahnesi için Küçük Sahne sayfasına bakınız.

1951 yılında kurulan "Küçük Sahne Tiyatrosu"nun logosu

Küçük Sahne Tiyatrosu, Muhsin Ertuğrul'un İstanbul'da 1951 yılında kurduğu ve 1957'de perdelerini kapatan tiyatro topluluğudur.

Topluluk, oyunlarını İstiklal Caddesi üzerindeki Atlas Pasajı içinde o yıl inşa edilen Küçük Sahne'de sergiledi. Bu topluluğun kadrosundaki genç oyuncular arasında daha sonra kendi tiyatro topluluğunu kuran pek çok tiyatrocu yetişmiştir.

Tarihçe

Devlet Tiyatroları'nı kuran Muhsin Ertuğrul, 1950 yılında Devlet Tiyatroları Genel Müdürlüğü'nden istifa edip Ankara'dan İstanbul'a geldikten sonra yeni kurulan Yapı Kredi Bankası'nın desteği ile 1951'de genç sanatçılardan oluşan bir tiyatro topluluğu kurdu. Kültürel alanda faaliyetler yapmak isteyen Yapı Kredi Bankası, Atlas Sineması önündeki Köçeyan Konağı'nın birinci katında çok amaçlı bir salon inşa etmişti. Topluluk, oyunlarını yapımı o yıl tamamlanan Küçük Sahne'de sergiledi ve Küçük Sahne Topluluğu adını aldı.

İlk kadroda Nuri Altınok (konuk oyucu), Nevin Akkaya, Mümtaz Ener, Şükran Güngör, Cahit Irgat, Münir Özkul, Sadri Alışık, Kâmran Yüce, Saim Giray ve Mücap Ofluoğlu yer aldı. İlk kadroya daha sonra Agah Ün, Asuman Korad, Heyecan Başaran - Uğur Başaran kardeşler, Lale Oraloğlu, Altan Karındaş, Şahin Tek, daha sonra Haldun Dormen, 1954 sezonunun başında Nur Sabuncu katıldı.

Topluluğun ilk oyunu, Muhsin Ertuğrul'un yönetimindeki Fareler ve İnsanlar idi. Oyun, ilk defa 3 Nisan 1951'de sergilendi. Açılış gecesinde perdeyi çeken Muhsin Ertuğrul "perdeci" unvanını aldı. Topluluk 1951-1952 sezonunda ayrıca Federico García Lorca'nın Kanlı Düğün oyunun, Türk yazarlarından Vedat Nedim Tör'ün iki oyununu sahneledi.

Karakolda, Arpa Anbarı, ilk kez modern bir anlayışla sahnelenen Onikinci Gece, Fransa'dan sonra ilk defa Türkiye'de sahnelenen Godot’yu Beklerken, 1954-1955 sezonunda sahnelenen ve Türkiye'de ilk defa bir kadın oyuncunun Hamlet rolünü canlandırdığı Hamlet trajedisi, topluluğun iz bırakan oyunlarındandı.

1955 yılında Muhsin Ertuğrul yeniden Devlet Tiyatroları'nın genel müdürlüğüne atandı ve topluluktan ayrıldı. Agah Ün, Münir Özkul, Uğur Başaran, Sadri Alışık, Kamuran Yüce, Mücap Ofluoğlu Küçük Sahne'de bir ortaklık kurdu. Kadroya Çolpan İlhan, Pekcan Koşar katıldı. Çayhane, Sevgili Gölge, Arsenik Kurbanları, Soytarı, Yağmurcu oyunları oynandı. Yapı Kredi'nin malî desteğini çekmesi üzerine ortaklık dönemi bitti. Küçük Sahne Topluluğu, 1957'de dağıldı.

Kurucularından Vedat Nedim Tör'ün aktardığına göre, Küçük Sahne 'verimli bir fidelik' olmuştu, zira oradan yetişenler daha sonra pek çok tiyatronun başına geçtiler.

Oyuncu kadrosu

Başlangıç kadrosu

• Heyecan Başaran
• Nevin Akkaya
• Sadri Alışık
• Uğur Başaran
• Mehmet Ali Ermiş
• Şükran Güngör
• Agâh Hün
• Cahit Irgat
• Çolpan İlhan
• Asuman Korad
• Mücap Ofluoğlu
• Lale Oraloğlu
• Münir Özkul
• Ali Serttaş
• Zeynep Sırmalı
• Şahin Tek
• Kâmran Yüce

Sonradan katılanlar

• Altan Karındaş
• Neriman Esen
• Suat Taner
• Şükran Akın
• Nur Sabuncu
• Haldun Dormen
• Ali Üstüntaş
• Mümtaz Alpaslan
• Orhan Çubukçu
• Neriman Alışık
• Gönül Kaptan
• Nevin Seval
• Mümtaz Ener
• Hayri Esen
• Pekcan Koşar

Sahnelenen oyunlar

1951-1952 sezonu

• Fareler ve İnsanlar, (John Steinbeck)
• Kanlı Düğün, (Federico García Lorca)
• Yarış, (J. C. Holm - G. Abbott)
• Karakolda, (Sidney Kingsley)
• Siyah Beyaz, (Vedat Nedim Tör)
• Aşağıdan Yukarı, (Vedat Nedim Tör)
• Jacques-Gautier yönetimindeki "Fransız Tiyatrosu"nun 60 temsili (Matine gösterileri)
• Jeanne Marie Darre (piyano), Devy Erlich (keman) konser ve resitalleri.

1952-1953 sezonu

• Onikinci Gece, (William Shakespeare)
• On Büyük Yaramaz (Agatha Christie)
• Arpa Ambarı (Marcel Achard)
• Örümcek (Joseph Kramm)
• Her Yerde Bulut (H. Herbert)
• Jacques Janvier yönetimindeki Fransız Tiyatro Topluluğu temsilleri (Matine gösterileri)
• The English Players Topluluğu (5 piyes, Matine gösterileri)
• Bernard Bimont Fransız Topluluğu (7 piyes, Matine gösterileri)

1953-1954 sezonu

• Babayiğit (J. M. Synge)
• Ziyafet (M.G. Sauvajon)
• Dünkü Çocuk (Gaston Kanin)
• Cinayet Var (Frederick Knott)

1954-1955 sezonu

• Hamlet (William Shakespeare) Hamlet rolünü bir kadın oyuncu, Nur Sabuncu oynadı.
• Godot'yu Beklerken (Samuel Beckett)
• Yaz Bekârı (George Axelrod)
• Oyun Olmasaydı (Andre Raussin)

1955-1956 sezonu (Bu yıl Muhsin Ertuğrul ayrıldığı için oyunları Agâh Hün yönetmiştir)

• Bir Ümit İçin (Montserrat) (Emmanuel Roblès)
• Çayhane (John Patrick)
• Keçiler Adası (Ugo Betti)
• Sevgili Gölge (Jacques Deval)

1956-1957 sezonu (Tiyatronun 6. ve son sezonu)

• Arsenik (Joseph Kesselring)
• Soytarı, (Leonid Andreev)
• Yağmurcu, (Richard Nash)