Chamaecyparis obtusa
| Chamaecyparis obtusa | |||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
-%E6%A8%B9%E9%BD%A2%E7%B4%84700%E5%B9%B4%E3%81%AE%E5%A4%A7%E3%83%92%E3%83%8E%E3%82%ADdaichiji008.jpg) Japonya, Daichi-ji tapınağında bulunan 700 yıllık ağaç | |||||||||||||||
| Korunma durumu | |||||||||||||||
 Neredeyse tehdit altında (IUCN 3.1)[1] | |||||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma  | |||||||||||||||
| |||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||
| Chamaecyparis obtusa | |||||||||||||||
Chamaecyparis obtusa, Chamaecyparis cinsine bağlı bir bitki türüdür.[2] Japonya ve Doğu Asya'ya özgüdür.[3][4]
Özellikler
[değiştir | kaynağı değiştir]Yavaş büyüyen, 35 m (115 ft)[5]-40 m (130 ft)[6] yüksekliğe 1 m (3 ft 3 in)-3 m (9,8 ft) genişliğe erişebilir. Kozalakları yuvarlak ve 8-12 mm (0,31-0,47 in) çapındadır. Yaprakları küt uçlu, üst kısmı yeşil, alt kısmında beyaz şeritler vardır. Ağaç, limoni kokuludur.
Kullanımı
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaliteli kerestesi olduğu için Japonya'da tapınak, saray, geleneksel noh tiyatroları gibi yapı işlerinde kullanılır.
Kimya
[değiştir | kaynağı değiştir]Lignan'lar chamaecypanones A ve B, obtulignolid ve izootobanon, Chamaecyparis obtusa var. formosana 'nın öz odununda bulunabilir.[7] Biflavonlar sciadopitysin, ginkgetin, isoginkgetin, podocarpusflavone B, 7,7''-O-dimetilamentoflavon, bilobetin, podokarpus flavon A, 7-O-metilamentoflavon, amentoflavon, hinokinin ve hinokiflavone bitkinin yapraklarında doğrulanmıştır.[8] Chamaecydin ilk olarak C. obtusa 'nın tohumlarında keşfedildi.[9] Chamaecyparis obtusanın uçucu yağ'ı aşağıdakiler dahil ancak bunlarla sınırlı olmamak üzere çok çeşitli kimyasal bileşikler içerir: sabinen, elemol, mirsen, limonen, terpinen-4-ol, eudesmols, α-terpinil asetat, α-terpinolene, α-terpineol, 3-karen, α-pinen, γ-terpinen, kamfen, bornil asetat, 1-metiladamantan, kimyon, eukarvon, 2-siklopenten-1-on, 3,4-dimetil-, 1,3-dimetil-1-sikloheksen, kalamenen, borneol, α-kadinol, β-thujaplisin.[10][11] Bu bileşiklerin bazıları koku endüstrisinde kullanılan kokular veya ara maddelerdir. C. obtusa 'nın uçucu yağı parfümeride ve sabun, şampuan, kozmetik gibi kişisel bakım ürünlerinde kullanılır.[11] Hinoki ahşabı hafif, dünyevi aroması nedeniyle geleneksel Japon çubuk tütsü olarak kullanılır.[12]
Ağacından damıtılan uçucu yağ benzersiz kokuludur ve oldukça değerlidir.[13]
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
C. obtusa -
Geleneksel çatı malzemesi (hiwadabuki) olarak kullanılmış kabuklar, Kyoto -
Tasvir -
-
-
Tanzawa Dağları, Japonya -
Yaprakların alt kısmı
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Farjon, A. (2013). "Chamaecyparis obtusa". IUCN Tehdit Altındaki Türlerin Kırmızı Listesi. 2013: e.T42212A2962056. doi:10.2305/IUCN.UK.2013-1.RLTS.T42212A2962056.en
13 Kasım 2021.
- ^ "GBIF". 13 Ekim 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Aralık 2023.
- ^ Farjon, A. (2005). Monograph of Cupressaceae and Sciadopitys. Kew: Royal Botanic Gardens. ISBN 1-84246-068-4.
- ^ Rushforth, K. (1987). Conifers. Helm. ISBN 0-7470-2801-X.
- ^ "Chamaecyparis obtusa - Plant Finder". www.missouribotanicalgarden.org. 24 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Şubat 2021.
- ^ "Chamaecyparis obtusa (臺灣黃檜, hinoki) description". www.conifers.org. 9 Ocak 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Eylül 2023.
- ^ Kuo, Y.-H.; Chen, C.-H.; Chiang Y.-M. (2001). "Three novel and one new lignan, chamaecypanones A, B, obtulignolide and isootobanone from the heartwood of Chamaecyparis obtusa var. formosana". Tetrahedron Letters. 42 (38): 6731-6735. doi:10.1016/S0040-4039(01)01272-2.
- ^ Krauze-Baranowska, M.; Pobłocka, L.; El-Hela, A. A. (2005). "Biflavones from Chamaecyparis obtusa" (PDF). Zeitschrift für Naturforschung C. 60 (9–10): 679-685. doi:10.1515/znc-2005-9-1004. PMID 16320608. 14 Ocak 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)10 Ocak 2024.
- ^ Su, Wen-Chiung; Fang, Jim-Min; Cheng, Yu-Shia (1 Ekim 1993). "Hexacarbocyclic triterpenes from leaves of Cryptomeria japonica". Phytochemistry (İngilizce). 34 (3): 779-782. doi:10.1016/0031-9422(93)85358-X. ISSN 0031-9422. 27 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi10 Ocak 2024.
- ^ Raha, Suchismita; Kim, Seong; Lee, Ho; Lee, Sang; Heo, Jeong; Venkatarame Gowda Saralamma, Venu; Ha, Sang; Kim, Eun; Mun, Sung; Kim, Gon (31 Ekim 2018). "Essential oil from Korean Chamaecyparis obtusa leaf ameliorates respiratory activity in Sprague‑Dawley rats and exhibits protection from NF-κB-induced inflammation in WI38 fibroblast cells". International Journal of Molecular Medicine. 43 (1): 393-403. doi:10.3892/ijmm.2018.3966. PMC 6257863 . PMID 30387810.
- ^ a b Lee, Geun-Shik; Hong, Eui-Ju; Gwak, Ki-Seob; Park, Mi-Jin; Choi, Kyung-Chul; Choi, In-Gyu; Jang, Je-Won; Jeung, Eui-Bae (January 2010). "The essential oils of Chamaecyparis obtusa promote hair growth through the induction of vascular endothelial growth factor gene". Fitoterapia. 81 (1): 17-24. doi:10.1016/j.fitote.2009.06.016. PMID 19576968.
- ^ "Hinoki Japanese Cypress Essential Oil". Stillpoint Aromatics (İngilizce). 13 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Su, Sharleen. "Distilling Taiwan's Native Scent". www.taiwan-panorama.com. Taiwan Panorama. 27 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2020.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Chamaecyparis obtusa ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
Vikitür'de Chamaecyparis obtusa ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
