Kanate Kurdo
| Qanate Kurdo | |
|---|---|
 Qanatê Kurdo'nun resmi | |
| Doğum | 1 Eylül 1909 Kars Oblastı, Rus İmparatorluğu |
| Ölüm | 31 Ekim 1985 (76 yaşında) Sovyetler Birliği |
| Meslek | Yazar, Akademisyen |
| Milliyet | Sovyet Kürdü |
| Dönem | 1960-1985 |
| Tür | Tarih, Dilbilim |
| Önemli ödülleri |  |
Etkilendikleri | |
Kanate Kurdo, (Rusça: Курдоев, Канат Калашевич / Kanat Kalaşeviç Kurdoev, Kürtçe: Qanatê Kurdo; 1909–31 Ekim 1985), Sovyet Kürdü yazar, dilbilimci, akademisyen, Sankt-Peterburg Devlet Üniversitesi Şarkiyat Enstitüsü Kürdoloji bölümü başkanı.(1961-1985)[1][2]
Biyografi
[değiştir | kaynağı değiştir]1909'da Rus İmparatorluğu'na bağlı Kars Oblastı'nın Susuz köyünde doğdu. İlköğrenimini Tiflis'teki bir Kürt okulunda tamamladı. 1928 yılında Ermenistan Komünist Partisinin tavsiyesi üzerine Sankt-Peterburg Üniversitesi Doğu Dilleri Fakültesi Ulusal Azınlıklar Bölümü'ne gönderildi. 1931 yılında buradaki eğitimini tamamlanmasının ardından sonra aynı üniversitenin Tarih, Felsefe, Dilbilim ve Edebiyat Enstitüsü'ne başladı. 1936-1939 yılları arasında Leningrad Devlet Üniversitesi, Dilbilim Fakültesi'nde doktorasını tamamladı. 1939-1941 yılları arasında, Sovyet Bilimler Akademisi, Etnografya Enstitüsü'nde akademisyen olarak çalıştı. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Kürtçe dersleri vermeye başladı. 1961 yılında üniversitede kurduğu Kürdoloji bölümünün başına geçti.[3] 1942-1943 yılları arasında Leningrad Topçu Okulu'nda öğrenciydi. 1943'ten 1945 yılına kadar 2. Baltık Cephesi'nde savaştı.[4] Savaştaki başarılarından dolayı Kızıl Yıldız Nişanı'la ödüllendirildi.[1] Irak Bilimler Akademisi öğretim üyeliğine ve Paris Kürt Enstitüsü'nün şeref üyesi seçilmiştir. 1990 yılına kadar 10 kitabı Ermenistan'daki Kürt okullarında ders kitabı olarak okutuldu. Sovyetler Birliği'nde yetişmiş en büyük Kürdologlardan birisi olarak kabul edilmektedir. 31 Ekim 1985'te Leningrad'ta öldü.[1][5] 100. doğum günü nedeniyle 2009 yılı tüm Kürtler arasında Prof. Qanatê Kurdo yılı olarak belirlendi.[6]
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Qanate Kurdo Kürt dili üzerine 100'den fazla monograf, kitap ve makale yazmıştır. Aynı zamanda 20'den fazla Kürdoloğa danışmanlık yapmıştır. Çalışmalarının bir bölümü:
- Kürt Dili Grameri (Kurmanci) Fonetiği ve Morfolojisi, 1957 (Mihail Nikolaeviç Bogolyubov ile)
- Kürt Halk Şiirleri. 2002, (Jaklina Surenovna Musaelyan ile)
- XIX. yüzyılın ortalarından 1917 yılına kadar Rus Şarkiyat Tarihi, (1997)
- Kürtçe Üzerine Bibliyografya (Derleyen:J.S. Musaelyan, editör: Kanat Kurdoev), 1963
- Kürtçe - Rusça Sözlük, 1960.
- Kürtçe-Rusça sözlük (Soranice), 1983. (Jaklina Surenovna Musaelyan ile)
- Kürt Edebiyatı Tarihi I, II (1983, 1985)
- Kurmanci ve Sorani Materyallerine Göre Kürtçe Dilbilgisi, 1965
- Kürtçede Özel İsimler, 1985
- Duwanzdeh varîant, Mem û Zîn (Twelve versions of Mam and Zin), 1996.
- Mela Mahmud Beyazidi, Tavarih-i Kadim-i Kurdistan (Kürdistan'ın Kadim Tarihi), "Şerefname",Şerefhan Bitlisi, 1986 (J.S.Musaelyan ile)
- Kürt dili, 1961,
- Asya Müzesi, 1972.
- Kürtler - Küçük Asya halkları, 1957
- Kürt atasözleri ve deyimler, 1961 (M.B. Rudenko ile)
- Irak'taki Kürt edebiyatı çalışmaları, 1975
- 3-4. sınıflar için Kürt dili grameri, 1979
- 6. sınıflar için Kürt dili grameri, 1979
- Lise için Kürt dili gramerı, I960.
- (Ortaöğretim okulları için) Kürt dili gramerı, 1956
- Kürt dilinin kısa dilbilgisi, Erivan-Tiflis
- Kürt aşiretleri incelemesi (XVI-XX yüzyıllar arası), 1977, (Jaklina Surenovna Musaelyan ile)
- Kürt Dilinin Süleymaniye Lehçesi, 1985
- Gramatika Zımane Kurmanciya Kurt, 1949[7]
- Мame u Аyşe - Seva Aci - Dimdim, epik Kürt masalları, 1961
- Kürt dili- Modern İran, 1957[8]
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c "Канат Калашевич Курдоев". 3 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2015.
- ^ Tarixa Edebyeta Kurdi (Kürt Edebiyatı Tarihi) – Prof. Qanate Kurdo
- ^ "The Heritage of Soviet Oriental Studies". 3 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2015.
- ^ "Известные Курды бывшего СССР- Курдоев Канат Калашевич". 3 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ocak 2015.
- ^ "Kanat K. Kurdoev". 19 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2015.
- ^ "Diyarbakır Büyükşehir Belediyesi". 19 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Ocak 2015.
- ^ "Gramatika Zımane Kurmanciya Kurt, Neşireta Devleta Ermenistane, Erevan, 1949" (PDF). 23 Haziran 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 23 Haziran 2015.
- ^ "Санкт-Петербургский Филиал Института Востоковедения Российской Академии Наук, КУРДОЕВ, КАНАТ КАЛАШЕВИЧ СПИСОК ПУБЛИКАЦИЙ1" (PDF). 3 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 31 Ocak 2015.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kawa Nemir: Qanatê Kurdo; “Kültürümüzün kanatlarından” 19 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Kürt Aydınlanma tarihinden portreler: Profesör Qanatê Kurdo 26 Aralık 2014 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Encyclopedia İranica 19 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Kanate Kurdo fotoğrafları 21 Ocak 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
