Kaspi.kz
 | |
| Tip | Halka açık şirket |
|---|---|
| Menkul değer sembolü | NASDAQ: KSPI |
| Kuruluş | 2002 |
| Kurucu | Vyacheslav Kim |
| Genel merkezi | Kazakistan |
| Önemli kişiler |
|
| Gelir | 1,282 milyar KZT(2024)[1] |
| Net gelir | 1,05 milyar KZT(2024)[1] |
| Toplam varlık | 8,37 milyar KZT(2024)[1] |
| Öz sermaye | 1,572 milyar KZT(2024)[1] |
| Web sitesi | kaspi.kz |
Kaspi.kz, e-ticaret, banka, ödeme sistemleri, fintech ve seyahat uygulamalarına sahip olan Kazakistan merkezli bir teknoloji şirketidir.
2012 yılında elektronik cüzdan ve fatura ödemeleri hizmeti vermeye başladı.[2] Çevrimiçi ödeme, devlet-belediye ödemeleri, P2P transferleri, kişisel fon yönetimi, tüketici finansmanı ve çevrimiçi alışveriş hizmetleri için kendi adıyla Super-app'ini geliştirdi.[3][4][5][6]
Kaspi, Ocak 2024'te Nasdaq borsasında işlem görmeye başladı.[7][8]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaspi, Vyacheslav Kim tarafından 2002 yılında özelleştirilmiş olan Hazar Bank'ın satın alınmasıyla kuruldu. Rusya'nın en büyük özel sermaye fonu olan Baring Vostok'un, 2006 yılında şirkette hisse satın almasından sonra büyümeye başladı. 2007 yılında Mikheil Lomtadze'nin yönetim ekibine katılmasıyla Kaspi, Kazakistan'ın en büyük finansal teknoloji şirketlerinden birine dönüştü.[9] Lomtadze, teknoloji ve hizmetin rekabet avantajını gördükten sonra inovasyon yatırımı haricinde fiziksel şubeler açtı ve mevduat, kredi ve kredi kartı gibi bankacılık hizmetleri geliştirdi.[10]
15 Kasım 2008 tarihinde yeniden markalaşma sonucunda Caspian Bank JSC ismini Kaspi Bank JSC olarak değiştirdi.[11]
Kaspi, 2012 yılı itibarıyla 1 milyonun üzerinde kart tahsis ederek Kazakistan'ın en büyük bankası konuma geldi.[12][13]
16 Eylül 2015 tarihinde, Kazakistan Ulusal Bankası Yönetim Kurulu'nun 16 Eylül 2015 tarihli ve 166 sayılı Kararı uyarınca, Kaspi Anonim Şirketi'ne, dolaylı olarak Kaspi Bank'ın holding şirketi statüsünü alması için onay verildi.[14]
9 Nisan 2018 tarihinde Kaspi.kz A.Ş. adını aldı.[15]
2020'de Avrasya'nın en hızlı büyüyen BT-finans kuruluşlarından biri haline geldi[16] ve Kazakistan finans piyasasının lider şirketlerinden biri oldu.[17]
2020 yılında uygulama içi kullanıcı etkileşimi açısından WeChat ve WhatsApp'ın ardından dünyada üçüncü sırada yer aldı.[18]
Satın almalar
[değiştir | kaynağı değiştir]Azerbaycan
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaspi.kz, otomobil (Turbo.az), gayrimenkul (Bina.az) ve mal-hizmet (Tap.az) alım satımı için kişisel ilanların yerleştirilmesi ve yayınlanmasına yönelik çevrimiçi hizmetleri satın alarak 2019 yılında Azerbaycan pazarına girdi.[19][20]
Ukrayna
[değiştir | kaynağı değiştir]2021'de Kaspi.kz, Portmone Group ödeme sistemini satın alarak Ukrayna pazarına girdi.[21] Bu, şirketin bölgede bankacılık ve ödeme lisansları almasının yanı sıra Ukrayna'da Visa ve MasterCard akreditasyonu almasını sağladı.[22]
Türkiye
[değiştir | kaynağı değiştir]Ocak 2025'te Türkiye'nin önde gelen e-ticaret platformlarından Hepsiburada'nın %65,4'ünü temsil eden A ve B grubu hisselerini yaklaşık 1 milyar 127 milyon Amerikan doları karşılığında satın aldı.[23][24][25][26]
Mart 2025'te Hollanda merkezli Rabobank'ın Türkiye faaliyetlerini satın almak için anlaşma imzalandı.[27][28][29]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d "2024 Financial Statements" (PDF). 2024. 17 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 10 Nisan 2025.
- ^ Daily, Investor's Business (11 Nisan 2024). "How This Kazakhstani Fintech Used A 'Super App' To Fuel Its IPO". Investor's Business Daily (İngilizce). 11 Nisan 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mayıs 2025.
- ^ tengrinews.kz (4 Aralık 2020). "Токаев рассказал Путину о Kaspi.kz". tengrinews.kz (Rusça). 11 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2025.
- ^ "Дуумвират: Forbes Kazakhstan определился с выбором лучшего бизнесмена 2020 года". www.forbes.kz (Rusça). 8 Ocak 2021. 9 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2025.
- ^ "Kaspi наступает | На Украину надвигается финтех-гигант из Казахстана стоимостью $27 млрд. Стоит ли бояться его украинским компаниям?". forbes.ua (Rusça). 16 Aralık 2021. 11 Nisan 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2025.
- ^ "Bank Linked to Kazakh Leader Buys Kcell Stake After Share Slump". Bloomberg.com (İngilizce). 30 Eylül 2021. 2 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Mayıs 2022.
- ^ Ualikhanova, Aruzhan (22 Ocak 2024). "Kaspi.kz Joins Nasdaq, Prices IPO at $92 Per Share - The Astana Times". The Astana Times (İngilizce). Erişim tarihi: 21 Nisan 2025.
- ^ "Nasdaq'taki Kaspi.kz,17,5 milyar dolar değerinde". Erişim tarihi: 21 Nisan 2025.
- ^ Rapoza, Kenneth. "Kazakhstan Fintech Firm Kaspi Surprises With Huge London IPO". Forbes (İngilizce). 3 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2025.
- ^ "По китайскому образцу. Действительно ли казахи покупают "Розетку"". ukrrudprom.com. 3 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2025.
- ^ "Kaspi bank - новости финансов, кредитов, отделений банка Каспийский - Informburo". informburo.kz (Rusça). 8 Mart 2025. 3 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2025.
- ^ "По китайскому образцу. Действительно ли казахи покупают "Розетку"". ukrrudprom.com. 3 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2025.
- ^ Value, Fractal (13 Eylül 2021). "The Super App in Kazakhstan - Kaspi.kz". Fractal Value. 7 Mart 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2025.
- ^ "Акционеры Kaspi Bank создают новый холдинг - новости Kapital.kz". Деловой портал Капитал.кз (Rusça). 9 Nisan 2025. 5 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2025.
- ^ "ГОДОВОЙ ОТЧЕТ 2018" (PDF). 2018. 5 Şubat 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 13 Nisan 2025.
- ^ "Как казахстанскому образованию повторить успех отечественных IT-компаний". forbes.kz. 22 Şubat 2021. 5 Mart 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2025.
- ^ "30 крупнейших торговых интернет-площадок - 2020". forbes.kz. 5 Kasım 2020. 23 Kasım 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Mayıs 2025.
- ^ "Показатели Kaspi за третий квартал 2020 | Bluescreen". web.archive.org. 20 Eylül 2021. 20 Eylül 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2025.
- ^ "Kaspi - Central Asian Super App in the Making". web.archive.org. 30 Kasım 2021. 30 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2025.
- ^ "Казахстанская Kaspi.kz стала владельцем трех сайтов объявлений в Азербайджане — «Interfax» — последние новости Азербайджана, Грузии и Армении". web.archive.org. 9 Aralık 2021. 9 Aralık 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2025.
- ^ Шагиев, Айдын (22 Nisan 2022). "Хроники казахcтaнских миллиoнеpов". www.forbes.kz (Rusça). 2 Mayıs 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2025.
- ^ "Экспансия казахстанского единорога. Зачем Kaspi.kz покупает БТА Банк за $9 млн — Forbes.ua". forbes.ua (Rusça). 25 Ekim 2021. 2 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 13 Nisan 2025.
- ^ "Press Release: Hepsiburada Announces the Closing of the Change of Control Transaction between Joint Stock Company Kaspi.kz and the Founder of Hepsiburada and Other Affiliates". 29 Ocak 2025. 1 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2025.
- ^ "Kaspi.kz Completes Acquisition of Controlling Stake in Hepsiburada". Quiver Quantitative. Nasdaq. 29 Ocak 2025. 1 Şubat 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2025.
- ^ "Hepsiburada'nın çoğunluk hissesi Kaspi.kz'ye devredildi". Global Netizen. Medyascope. 31 Ocak 2025. 31 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Şubat 2025.
- ^ "Hepsiburada'nın çoğunluk hissesinin Kaspi.kz'ye devri gerçekleştirildi". www.aa.com.tr. 31 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Nisan 2025.
- ^ Bloomberght. "Kaspi.kz'den Rabobank'ın Türkiye birimini alma hamlesi". Bloomberght. 16 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2025.
- ^ CNBC-e (27 Mart 2025). "Hepsiburada'nın yeni sahibinden Türkiye'de banka hamlesi: Kaspi.kz, Rabobank'ı satın alıyor". CNBC-e. 27 Mart 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2025.
- ^ Gazetesi, Dünya (27 Mart 2025). "Hepsiburada'nın çoğunluk hissedarı Kaspi.kz, Rabobank'ı satın alıyor". 25 Nisan 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Nisan 2025.