Kayusiler
 | Bu madde, öksüz maddedir; zira herhangi bir maddeden bu maddeye verilmiş bir bağlantı yoktur. (Şubat 2024) |
Kayusiler veya Kâvusakân, günümüzün Kuzey Irak topraklarında 226-380 yılları arasında Sasanilere hüküm sürmüş yarı bağımsız İrani krallıktır. Krallık, Kayus ailesi tarafından kurularak yönetilmiştir. Krallık bu yerel kralın ismini taşımakta olup, krallığın adı Kavusakan yani Kayusun Evi anlamına gelir.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]Kayus hanedanı, İranlı prenslikler ve krallıklar ile Sasani İmparatorluğu arasında iki yıllık bir savaştan sonra yapılan bir anlaşma ile kurulmuştur. Yerel İrani prenslerden Kayus, Kuzey Irak'ı yöneten haraca tabii kral olarak belirlenmiştir. Kayus hanedanının kurulmasından önce Barzan ve Hakkâri ile Mukri ve Şehrizor bölgeleri arasındaki İrani prenslik ve krallıklar, Kirmanşah merkezli Kerm Krallığı altında yönetilmekteydi. MS 224'te Pers Sasani İmparatorluğu'nun kurucusu I.Ardeşir Kirmanşah krallığıyla iki yıl süren bir savaşa girdi ve bölgedeki krallıklara hükmetmeye başladı. 226 yılında Kayusiler, yarı bağımsız bir krallık olarak bölgeyi yönetmeye başladılar. II.Ardeşir'in tahtta geçtikten sonra 380 yılında son kral Dumbawand Wisamakan'ı öldürerek Kayus'u yıkması ile Kayus dönemi sona erdi.
Tartışmalar
[değiştir | kaynağı değiştir]Mehrdad Izady Kayusların Kürt olduğunu iddia etse de,[1] bazı bilim adamları o dönemde Kürt kelimesinin etnik bir kimliği vurgulamadığını ve terimsel bir sözcük olduğunu iddia etmektedirler.[2][3][4]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Izady, Mehrdad (3 Haziran 2015). "Kurds". doi:10.4324/9781315059037.
- ^ James, Boris. (2006). Arapça Ortaçağ Edebiyat Kaynaklarında Kürt Teriminin Kullanım Alanları ve Değerleri. Beyrut Üniversitesi Amerikan'daki seminer, s.4,6,7 8, 9.
- ^ J. Limbert. (1968). The Origins and Appearance of the Kurds in Pre-Islamic Iran. Iranian Studies, 1.2: pp. 41-51.
- ^ G. Asatriyen. (2009). Kürtler Araştırması Prolegemona. İran ve Kafkasya, 13.1: s. 1-58.