Kazakistan'da çok eşlilik
Çok eşlilik uygulamasının Kazakistan'da uzun bir geçmişi vardır ve 1998'de bu uygulamayı resmi olarak suç olmaktan çıkaran tek Orta Asya ülkesidir.[1]
Çok eşli evlilik
[değiştir | kaynağı değiştir]14 Haziran 1921'de Türkistan Özerk Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti Merkez Komitesi, çok eşliliği ve başlı parası ödenmesini yasaklayan bir kararname kabul etti. Bu yasaklar, Kazak SSC de dahil olmak üzere birlik cumhuriyetlerinin mevzuatında kaldı. Çok eşlilik ceza hukuku uyarınca cezalandırılabilirdi.[2]
2001 yılında Amangeldy Aytaly (parlamenter), çok eşlilik kurumunu yasallaştırmak için aile ve evlilik yasasında değişiklik başlatmaya çalıştı. Ancak yardımcı meclis onay vermedi.
Şu anda yasadışı olmakla birlikte, son yıllarda ülkede çok eşli evliliğin yasalaşması için çok sayıda teklif geldi; en son girişim 2008 yılının ortalarındaydı.[3] Benzer bir yasa tasarısı 2007'de sunuldu,[4] mecliste hızla reddedildi. Şubat 2011'de, cumhurbaşkanı adayı Amatay Asilbek, çok eşliliği yasallaştırmanın seçim kampanyası maddelerinden biri olduğunu belirtti.[5]
Kazakistan'da çok eşli medeni evlilik yasasını savunanların çoğu, çok eşli evliliğin yasallaştırılmasının eşit olmayan nüfusu dengelemeye yardımcı olacağını iddia ederken diğerleri Kur'an'ı erkeklerin eşit davranıp onlara mali olarak bakabileceği takdirde dört kadınla evlenmesine izin veren görüşlerini bu tür yasalar lehine bir argüman olarak gösterdi.
Muhalifler, uygulamanın toplum için tehlikeli olduğunu öne sürerken diğer gruplar yasayı kadınlara karşı ayrımcılık olarak gördüler, çünkü çok eşli evliliklere izin vermeyecekti ve bu da olası bir "ortak zemin" çözümü üzerinde toplumsal bir tartışmayı ateşledi.
Kamuoyu
[değiştir | kaynağı değiştir]2004 yılında yapılan bir anket, Kazakistan'da erkeklerin yaklaşık %40'ının çok eşlilik yasasını desteklediğini, kadınların ise sadece %22'sinin bazı çekincelerle birlikte bu fikri desteklediğini ortaya koydu.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b Saidazimova, Gulnoza (28 Mayıs 2008). "Central Asia: Kazakhstan Debates Polygamy Amid Regional Rise In Popularity". Rferl.org. 28 Eylül 2008 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2014.
- ^ "Новости | Многоженство и калым отменены. Да здравствуют токалки и калым? — Газета Шанс online". 10 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Temmuz 2021.
- ^ Gizitdinov, Nariman (8 Aralık 2013). "Polygamy offers young women of Kazakhstan a ticket out of poverty". The Independent. 9 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2018.
- ^ Pannier, Bruce (20 Mart 2007). "Kyrgyzstan: Debate On Legalized Polygamy Continues". Radio Free Europe / Radio Liberty. 26 Temmuz 2009 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Haziran 2018.
- ^ Platt, John (18 Şubat 2011). "Kazakhstan presidential candidate wants to legalize polygamy". Mnn.com. 20 Şubat 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Ocak 2014.
