Kedorlaomer
Kedorlaomer, (İbranice: כְּדָרְלָעֹמֶר, Tiberya: Kŏḏorlā'ōmer; Yunanca: Χοδολλογομόρ Khodollogomor), Yaratılış 14'te adı geçen bir Elam kralıdır.[1] Yaratılış Kitabı onu, İbrahim dönemindeki bir ayaklanmaya karşılık olarak beş Kenan şehir devletine karşı sefere çıkan üç kralla müttefik olarak tasvir eder.[2]
Etimoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]Kedorlaomer ismi, "kudur" (hizmetçi) ve Elam panteonunda önemli bir tanrıça olan Lagamal gibi bilindik Elam isimleriyle ilişkilendirilir.[3] Yahudi Ansiklopedisi, Kedorlaomer'in Elam kralı olması dışında, geri kalan her şeyin tartışma konusu olduğunu ve "Babil ve Elam belgelerinden Kedorlaomer hakkında kesin bir şey öğrenilmediğini" belirtir.
Hükümeti
[değiştir | kaynağı değiştir]Elam egemenliği altında geçen on iki yılın ardından, on üçüncü yılda Şeria Ova Kentleri (Sodom, Gomora, Admah, Zeboim ve Zoara) Kedorlaomer'e isyan etti. İsyanı bastırmak için Şinar (İbranice'de Sümer), Ellasar ve Tidal "ulusları" bölgelerinden üç müttefik daha çağırdı. (Yaratılış 14:9)
Kedorlaomer'in seferleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Aşağıdaki müttefikler, Kedorlaomer'in yönetiminin on dördüncü yılında onun müttefikleri olarak savaştılar.
- Şinar Kralı Amraphel (muhtemelen Sümer)
- Ellasar Kralı Arioch
- Goyların Kralı Tidal – muhtemelen Hititler
Kedorlaomer'in seferleri, Elam'ın kudretini Elam otoritesi altındaki tüm topraklara göstermeyi amaçlıyordu. Orduları ve müttefikleri, Ürdün ovasının isyan eden Yahudi şehirlerine doğru yol alırken, yolu üzerindeki kabileleri ve şehirleri erzak için yağmaladılar.
Yaratılış 14:8–10’a göre Elam’ın yağmaladığı kentler ve kabileler şunlardır:
- Ashteroth Karnaim'deki Refailer
- Ham'daki Zuzimler
- Şaveh Kiriathaim'deki Emitler
- Paran Çölü'ne kadar Seir Dağı'ndaki Horiler
- Kadeş'teki Amalekitler
- Hazezontamar'daki (Ein Gedi) Amoritler
- Ürdün ovasındaki Kenan şehirleri
Siddim Muharebesi ve yenilgiye uğraması
[değiştir | kaynağı değiştir]Siddim Muharebesi'nde Ürdün ova şehirlerine karşı savaştıktan sonra, Kedorlaomer ganimet toplamak için Sodom ve Gomora'ya gitti. Sodom'da, İbrahimin yeğeni Lut'u ve tüm ev halkını esir aldı. Lut'un amcası İbrahim olan biteni öğrendiğinde, Şam'ın kuzeyindeki Hobah'a kadar Elam güçlerini takip eden 318 kişilik bir savaş birliği kurdu. İbrahim ve bölüklerinden biri daha sonra Kedorlaomer'i yenmek için harekete geçti. (Yaratılış 14:11–17)
Ayrıca bakınız
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Genesis 14:1
- ^ Knanishu, Joseph (1899), About Persia and its People, Lutheran Augustana book concern, printers, s. 22821 Aralık 2012
- ^ Kitchen, Kenneth (1966), Ancient Orient and Old Testament, Tyndale Press, s. 4421 Aralık 2012