Krupp (top)
 | Bu maddenin veya maddenin bir bölümünün gelişebilmesi için alakalı konuda uzman kişilere gereksinim duyulmaktadır. (Haziran 2020) |
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Haziran 2020) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Krupp, 18. yüzyıldan itibaren dünyadaki çoğu ordu tarafından kullanılmış bir savaş topu ailesidir.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]1811 yılında, Friedrich Krupp ilk çelik fabrikasını kurdu. Ancak asıl başarıyı sağlayan, oğlu Alfred Krupp oldu. 1856 yılında, çelik 9 cm'lik namludan dolumlu top üretildi. Bu top başarılı sonuçlar verince, seri üretimine başlandı ve orduda kullanılmaya başlandı. Böylece Prusya, ilk çelik top kullanan ülke olmuş oldu.
1860'larda, bu toplar Osmanlı, Avusturya-Macaristan ve Rus İmparatorlukları tarafından satın alındı. 10 yıl içerisinde, neredeyse bütün ülkeler bu toplardan satın almıştı. 1863 yılından itibaren, donanmalar için de çelik toplar üretilmeye başlandı.
1880'lerde, 88 mm'lik donanma topu, 75 mm'lik sahra ve sabit toplar üretilmekteydi. 1895 yılında Fransızlar daha hızlı ateş edebilen top üretmeye başlayınca, Krupp 77 mm'lik benzer bir top üretmeye başladı. Bu toplar, I. Dünya Savaşı'nda kullanılacak toplar olacaktı.
Honduras Donanması'nda 1948 yılından beri hala bir Krupp topu servistedir.
Özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Bu topların asıl özellikleri, tamamıyla çelikten yapılmış olmalarıdır. 1859 yılında Alfred Krupp, çeliği seri üretimine başlamak için İngiliz bir arkadaşından Bessemer prosesi'ni öğrendi. Uzun süren deneme-yanılma sürecinden sonra, çeliğin kalitesi artmıştı. Bu çeliği, İngilizler donanması için satın aldı. Ayrıca Krupp, ordular için ilk pratik arkadan dolumlu top yaptı.
İlk başta, Krupp arkadan doldurmalı top yapmıştı. Ancak gaz çıkışının sorunlu olmasından dolayı, namludan doldurmalı topların üretimi devam ediyordu. Broadwell Ring bulunana kadar bu durum devam etti. Bu icattan sonra, o zaman için en iyi arkadan dolumlu topların seri üretimine başlandı. Seri üretimdeyken, Krupp'un arkadaşının patentleri de kullanıldı. Bu toplar, 1888'e kadar sadece Prusya'ya satıldı. Bu yıldan sonra ihracatına başlandı.
Kalibre
[değiştir | kaynağı değiştir]Topların kalibresi ilk başta ağırlıklarına göre (pound cinsinden) belirleniyordu. Ancak sonra, namlunun çapına göre belirlemeye başladılar (santimetre veya milimetre cinsinden). 1860-1880 arası kullanılan topların listesi:
| Dizaynı | Kalibre | Namlunun ağrılığı (kg) | Merminin ağırlığı (kg) | Azami menzil (m) | Kurşunun hızı (m/sn) |
|---|---|---|---|---|---|
| sabit top | 6 | 107 | 2.14 | 2,500 | 300 |
| sahra topu | 7.5 | 4.3 | 4,600 | 465 | |
| sabit top | 7.5 | 100 | 4.3 | 3,000 | 294 |
| sahra topu | 7.85 | 290 | 4.3 | 3,000 | 357 |
| sahra topu | 8.7 | 6.8 | 4,800 | 465 | |
| donanma topu | 17 | 6,000 | 54.5 | 4,800 | 460 |
| kıyı topu | 21 | 9,700 | 99 | 3,800 | 430 |
| donanma topu | 24 | 17,700 | 160 | 6,000 | 582 |