Kumaclar

Kumaclar, 1157'de Horasan çevresinde kurulmuş ve 18 Mayıs 1187'ye dek hayatiyeti sürmüş Selçuklu atabeyliğidir.

Selçuklular'da illere yönetici olarak tayin edilen şehzadelerin yanına atabey olarak adlandırılan tecrübeli devlet adamları verilirdi. Atabeyler, devletin zayıfladığı dönemlerde bulunduğu bölgedeki yönetimi ele geçirip devletleşmişlerdir. Kumaclar da Büyük Selçuklu Sultanı Sancar'ın ölümünden (1157) sonra bağımsız hareket etmeye başlamışlardır. Atabeyliğin adı Sultan Melikşah'ın saray nazırlığını ve Melikşah'ın oğlu Melik Sancar'ın atabeyliğini yapan Ebu Bekir Kumac'dan gelir.

Hükümdarları sırasıyla şunlardır:

• Ayaba (1157-1174)
• Ebu Bekir Toğan (1174-1185)
• Sancar Şah (1185-1187)

Atabeylik, Harzemşahlar tarafından ortadan kaldırıldı.