Kurgoko Atajuk
| Kurgoko Atajuko (Hatohşoqo) Кургъуокъуэ ХьэтIохъущокъуэ | |
|---|---|
| Kabardey başprensi | |
| Yerine geldiği | Kazıy Mısost-Mırza |
| Yerine gelen | Mısost Hatohşoqo |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | Kabarda |
| Ölüm | 1709/1710 Kabarda |
| Askerî hizmeti | |
| Çatışma/savaşları | Kanjal Muharebesi |
Kurgoko Atajuko (Hatohşoqo) (Kabardeyce: Къургъуокъуэ ХьэтIохъущокъуэ), Rusça: Кургоко Атажукин), Kabardey başprensi ve Kazıy Hatohşoqo'nun büyük oğludur.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]
Amcası Kazıy Misost'un(1672-1695) ölümünden sonra Kabardey başprensi seçildi. Kırım Hanlığı ile uzun bir mücadele verdi.
1699'da Kalga Şahbaz-Giray komutasındaki Kırım müfrezesi Çerkesya'yı işgal etti. Aynı yılın Aralık ayında, Kalga Şahbaz-Giray, Kabardey prensi Timur-Bulat'ın evinde Besleney'de öldürüldü.
1700-1701'de I. Kaplan Giray liderliğindeki Kırım müfrezeleri, Çerkesya ve Kabardey'e iki kez saldırdı, toprakları harap etti ve esir aldı.
1703'te Kırımların 60 bininci (diğer kaynaklara göre 40 bininci) ordusu ve müttefikleri Kalga Gazi Giray önderliğinde Kabardey'i işgal etti. Tatarlar ve Nogaylar soygun ve haraç toplama ile uğraştılar. Kabardey'de genel bir ayaklanma patlak verdi.
1707'de Kırım Tatarları, Kabardey'e yeni bir baskın düzenlediler. Tatarlar binlerce sığır aldı, ancak Kabardeyler tarafından mağlup edildi.
Kurgoko Atajuk döneminde Kabardeylerin I. Kaplan Giray liderliğindeki büyük bir Tatar-Türk ordusunu yendiği ünlü Kanjal Savaşı (1708) gerçekleşti.
Bu olay Çerkesya tarihinde ve tüm Kuzey Kafkasya tarihinde büyük önem taşıyordu. Kanjal savaşının birçok bölümü Adige folklorunda efsaneler ve Kurgoko Atajuk'un ana karakter olduğu tarihî-epik şarkılar şeklinde korunmuştur. Komutası altındaki Kabardeyler anavatanlarını savunmuş ve siyasî bağımsızlıklarını korumuş oldular. Savaş, Kafkasya'da Kabardey otoritesini artırdı.
1710'da Kırım Tatarları ve Nogaylar, Çerkesya ve Kabardey'e yeni bir baskın düzenleyerek çok sayıda sığır ve atı ele geçirdiler.
Başprens Kurgoko Atajuk, 1709'da (veya 1710'un başında) öldü.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Malbakhov B. TO. "Siyasi tarihin aşamalarında Kabardey (16. yüzyılın ortası - 19. yüzyılın ilk çeyreği), Moskova," Pomatur ", 2002 ISBN 5-86208-106-2
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Adygi.ru 5 Mayıs 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.