Lakonizm
 | Bu maddedeki bilgilerin doğrulanabilmesi için ek kaynaklar gerekli. (Ekim 2022) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
Lakonizm, Sparta kentini de içine alan Yunan şehir devleti Lacedaemon'dan türetilmiş bir terimdir. Çok az ifade kullanarak bir fikri ifade etmeyi tanımlamakta kullanılan bir söz sanatıdır. Terim ayrıca sözden ziyade eyleme ağırlık veren düşünme biçimi tanımlamakta da kullanılmaktadır.
Lakonik ifade, stoizm gibi bazı felsefi sistemlerde minimalizme inanmış düşünürler arasında yaygındır.
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Eğitim, sanat ve edebiyat alanlarına diğer antik Yunan kentlerine oranla daha az eğilen Spartalılar, sözlerinde az kelime sarf etmeleriyle tanınmaktaydılar. Platon, Protagoras adlı diyalogunda Spartalıların daha az kelime kullanılmasının onların yetersiz edebiyatının sonucu olduğu iddiasını reddeder ve onların aslında bilgeliklerini gizlediklerini ve kendilerini aptal gibi gösterdiklerini ve başkalarının gözünde sadece savaşlardaki cesaretleriyle öne çıktıklarını ancak tıpkı hedefini tutturan uzman nişancılar gibi ettikleri birkaç sözle bile muhataplarına şaşkınlık yaşattıklarını söyler. Sokrates'in Spartalıların kanunlarını takdir ettiği bilinmektedir. Chenae'li Myson ile Spartalı Chilon adlı iki Spartalı kişilik, Yunanistan'ın yedi bilgesi arasında sayılmaktadır.
Lakonik İfade ve Tavıra Örnekler
[değiştir | kaynağı değiştir]Spartalı
[değiştir | kaynağı değiştir]- Spartalıların yurtlarını istila edilmekten nasıl koruyabildikleri sorulduğunda Lycurgus'un yanıtı, "Fakir kalarak ve her insanın kendi yurttaşından daha fazlasına sahip olmayı arzu etmeyişiyle"
- Büyük bir orduyla çarpışmak için beraberinde çok az insanla gelen Leonidas'a neden böyle yaptığı sorulduğunda, onun verdiği yanıt: "Eğer sayılar önemli olsaydı Tüm Yunanistan bu ordunun küçük bir parçasıyla bile karşı karşıya gelemezdi; fakat cesaret önemliyse bu sayı yeterlidir." olmuştur. Benzer bir soruya verdiği yanıtsa şuydu: "Ben kalabalıklara sahibim çünkü onların hepsi katledilecektir."
- Savaşın üçüncü ve son gününün sabahında kuşatıldığını bilen Leonidas, adamlarını teşvik ederek, "İyi yiyin, çünkü bu gece Hades'te yiyeceğiz."
- Leonidas bir Spartalı'dan savaşla ilgili son bir konuşma yapmasını isteyince Spartalı şu sözleriyle konuşma yapmayı reddetmiştir : "Buraya savaşmaya geldim bir mesajcı gibi hareket etmeye değil." Leonidas başka bir Spartalı'dan aynı istekte bulunduğundan da ondan şu yanıtı almıştır: "Burada kalarak görevimi en iyi şekilde yapacağım ve bu şekilde haberler de daha iyi olacaktır."
Tarihten Diğer Örnekler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Cengiz Han 1219'da yenilen düşmanı Harzem Şahı'na "Savaşı siz seçtiniz. Olacak olan olacaktır ve olacak şeyi biz değil ancak Tanrı bilir."demiştir.
- Kore Savaşı sırasında Amerikalı Chesty Puller komutasındaki Birleşmiş Milletler güçlerine Çin ordusunun saldırısı sonrasında komutanın yorumu : "Bir süredir düşmanı arıyorduk. Nihayet onları bulduk. Şimdi onlarca kuşatıldık. Bu, işleri kolaylaştırıyor."
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Karamanoğlu, Osman Korkmaz (Ocak 2007). Ansiklopedik "İzm"ler Sözlüğü. Anahtar Kitaplar. s. 162. ISBN 978-975-8612-40-6.