Ludwik Lejzer Zamenhof

Ludwik Lejzer Zamenhof
Ludwik Lejzer Zamenhof
	1908'de Zamenhof
Doğum	Eliezer Levi Zamenhof; 15 Aralık [E.U. 3 Aralık] 1859; Białystok, Belostok Oblastı, Rus İmparatorluğu
Ölüm	14 Nisan [E.U. 1 Nisan] 1917; Varşova, Polonya Krallığı
Defin yeri	Yahudi Mezarlığı, Varşova; 52°14′51″K 20°58′29″D / 52.24750°K 20.97472°D
Milliyet	Aşkenazi Yahudisi
Vatandaşlık	Polonyalı
Meslek	Göz doktoru; dilbilimci; bilgin;
Tanınma nedeni	Esperanto'nun yaratıcısı
Evlilik	Klara Zamenhof
Çocuk(lar)	Adam, Zofia ve Lidia
İmza

Ludwik Lejzer Zamenhof (Yidiş: אליעזר לודוויג זאַמענהאָף‎; Esperanto: Ludoviko Lazaro Zamenhof, doğum ismiyle Eliezer Levi Zamenhof); 15 Aralık [E.U. 3 Aralık] 1859 – 14 Nisan [E.U. 1 Nisan] 1917),^[1] Polonya doğumlu Aşkenazi Yahudisi göz doktoru ve dilbilimciydi. Dünya'da en yaygın kullanılan ve yapılandırılmış uluslararası yardımcı dil olan Esperanto'nun yaratıcısıdır.^[2]

Zamenhof, Esperanto dilini ilk olarak 1873'te, okuldayken geliştirmeye başladı. Savaşsız bir dünya fikrinden büyülenerek büyüdü. Yeni yaratacağı dilin yeni uluslararası yardımcı bir dil olabileceğine inanıyordu.^[1] Anadili, ailesinin içinde konuştukları Yidiş'ti;^[3] Rusça ve Lehçeyi ise neredeyse anadili gibi konuşuyordu. Zamanla çok iyi İbranice konuşur oldu; Latince, Almanca, Fransızca, İngilizce, Yunanca, İtalyanca ve İspanyolca da öğrendi.

Dilbilimle alakalı çalışmalarının yanı sıra Zamenhof, Homaranismo diye adlandırdığı bir dinî felsefe de yayımladı. Bu felsefeye ithafen "Şüphesiz o bütün hayatımın nesnesidir, onun uğruna her şeyimi veririm." demiştir.^[4]

Kaynakça

^ ^a ^b Gabriela Zalewska (2010). "Zamenhof, Ludwik (1859–1917)". The YIVO Encyclopedia of Jews in Eastern Europe. Trans. by Anna Grojec. YIVO Institute for Jewish Research. 20 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2013.
^ Zasky, Jason (20 Temmuz 2009), "Discouraging Words", Failure Magazine, 23 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi19 Kasım 2020, But in terms of invented languages, it's the most outlandishly successful invented language ever. It has thousands of speakers—even native speakers—and that's a major accomplishment as compared to the 900 or so other languages that have no speakers. – Arika Okrent
^ Christer Kiselman (2008). Esperanto: Its Origins and Early History (PDF). Prace Komisji Spraw Europejskich PAU. Tom II, pp. 39–56. Polish Academy of Learning. s. 2. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Aralık 2014. What was his first language? He wrote in a letter in 1901 that his "parental language" (mother tongue) was Russian, but that at the time he was speaking more in Polish (Zamenhof 1929:523). However, all other evidence points to Yiddish as his mother tongue and first language.
^ Edmond Privat, "The Life of Zamenhof" p 117.

[YIVO-1] Gabriela Zalewska (2010). "Zamenhof, Ludwik (1859–1917)". The YIVO Encyclopedia of Jews in Eastern Europe. Trans. by Anna Grojec. YIVO Institute for Jewish Research. 20 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 19 Aralık 2013.

[Jason_Zasky-2] Zasky, Jason (20 Temmuz 2009), "Discouraging Words", Failure Magazine, 23 Ocak 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi19 Kasım 2020, But in terms of invented languages, it's the most outlandishly successful invented language ever. It has thousands of speakers—even native speakers—and that's a major accomplishment as compared to the 900 or so other languages that have no speakers. – Arika Okrent

[Kiselman-3] Christer Kiselman (2008). Esperanto: Its Origins and Early History (PDF). Prace Komisji Spraw Europejskich PAU. Tom II, pp. 39–56. Polish Academy of Learning. s. 2. 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 15 Aralık 2014. What was his first language? He wrote in a letter in 1901 that his "parental language" (mother tongue) was Russian, but that at the time he was speaking more in Polish (Zamenhof 1929:523). However, all other evidence points to Yiddish as his mother tongue and first language.

[4] Edmond Privat, "The Life of Zamenhof" p 117.

[1]

[2]

[3]

[4]