Macaristan'daki Dünya Mirasları listesi
Macaristan'daki Dünya Mirasları'nın konumu. Kırmızı noktalar kültürel, yeşil noktalar doğal alanlardır.
1972 yılında imzalanan UNESCO Dünya Mirası Sözleşmesi ile Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü (UNESCO), kültürel veya doğal miras açısından önem taşıyan yerler olan Dünya Mirasları kavramını tanımladı.[1][2] Doğal özellikler (fiziksel ve biyolojik oluşumlardan oluşur), jeolojik ve fizyografik oluşumlar (tehdit altındaki hayvan ve bitki türlerinin yaşam alanları dahil) ve bilim, koruma veya doğal güzellik açısından önemli olan doğal alanlar doğal miras olarak tanımlanır.[3] Macaristan'ın, Dünya Kültürel ve Doğal Mirasının Korunmasına İlişkin Sözleşmeyi 10 Temmuz 1989'da onaylamasıyla ülkedeki alanlar listeye dahil edilmiştir.[4]
Macaristan'daki sekiz alan Dünya Mirası listesinde, on alan ise geçici listede bulunur.[4] Listeye eklenen ilk yer, 1987 yılında 11. UNESCO oturumunda kayıt altına alınan Budapeşte, Budin Kalesi bölgesi ile Tuna kıyısı ve Hollókő köyüydü.[5] Son olarak 2002'de Tokaj Şarapçılık Bölgesi Kültürel Peyzajı listeye dâhil edildi.[4] Fertö / Neusiedlersee Kültürel Peyzajı Avusturya ile ülkenin tek doğal alanı olan Aggtelek Karst ve Slovak Karst Mağaraları ise Slovakya ile paylaşılır.[4]
Dünya Mirasları
[değiştir | kaynağı değiştir]UNESCO, alanları on kritere göre listeler ve her alanın en az bir kriteri karşılaması gerekir. i'den vi'ye kadar olan kriterler kültüreldir ve vii'den x'e kadar olan kriterler doğaldır.[6]
Ulusötesi alan
| Ad | Fotoğraf | İl | Seçildiği yıl | UNESCO verileri | Açıklama |
|---|---|---|---|---|---|
| Budapeşte, Tuna Kıyıları, Budin Kalesi ve Andrássy Bulvarı[a] | .jpg)
|
Budapeşte | 1987 | 400bis; ii, iv (kültürel) |
[7] |
| Tarihî Hollókő Köyü ve Çevresi | _002.jpg)
|
Nógrád | 1987 | 401rev; v (kültürel) |
[8] |
| Aggtelek Karst ve Slovak Karst Mağaraları[b] | 
|
Borsod-Abaúj-Zemplén | 1995 | 725ter; viii (doğal) |
[9][10] |
| Pannonhalma'daki Bin Yıllık Benediktin Manastırı ve Doğal Çevresi | 
|
Győr-Moson-Sopron | 1996 | 758; iv, vi (kültürel) |
[11] |
| Hortobágy Millî Parkı - Puszta | 
|
Borsod-Abaúj-Zemplén, Heves, Hajdú-Bihar ve Jász-Nagykun-Szolnok | 1999 | 474rev; iv, v (kültürel) |
[12] |
| Pécs Erken Hristiyan Nekropolü (Sopianae) | 
|
Baranya | 2000 | 853rev, iii, iv (kültürel) |
[13] |
| Fertö / Neusiedlersee Kültürel Peyzajı[c] | 
|
Győr-Moson-Sopron | 2001 | 772rev; v (kültürel) |
[14] |
| Tokaj Şarap Bölgesi Tarihî Kültür Peyzajı | 
|
Borsod-Abaúj-Zemplén | 2002 | 1063; iii, v (kültürel) |
[15] |
Geçici liste
[değiştir | kaynağı değiştir]Dünya Mirası listesinde yer alan alanlara ek olarak, üye devletler aday göstermeyi düşünebilecekleri geçici alanların bir listesini de tutabilirler. Dünya Mirası listesi adaylıkları, yalnızca alanın daha önce geçici listede yer alması durumunda kabul edilir.[16] Macaristan, 2017 itibarıyla geçici listesine on alan kaydetmiştir.[4]
| Ad | Fotoğraf | İl | Seçildiği yıl | UNESCO kriterleri | Açıklama |
|---|---|---|---|---|---|
| Estergon Ortaçağ Kalesi | 
|
Komárom-Estergon | 1993 | (kültürel) | [17][18] |
| Budin Termal Karst Sistemi Mağaraları | Budapeşte | 1993 | viii (doğal) |
[19] | |
| Mezőhegyes Devlet Damızlık Çiftliği Malikanesi | 
|
Békés | 2000 | iii, iv (kültürel) |
[20][21] |
| Ipolytarnóc Fosilleri | 
|
Nógrád | 2000 | vii, viii (doğal) |
[22] |
| Komárno-Komárom'da Tuna ve Váh Nehirlerinin Birleştiği Noktadaki Tahkimat Sistemi[b] | 
|
Komárom-Estergon | 2007 | i, ii, iv, v (kültürel) |
[23][24] |
| Ödön Lechner'in bağımsız modern dönem öncesi mimarisi[d] | .jpg)
|
Budapeşte, Bács-Kiskun | 2008 | i, ii, iii, iv (kültürel) |
[25] |
| Macaristan'daki Kırsal Miras Binaları Ağı | birkaç site | 2017 | ii, iii, vi (kültürel) |
[26] | |
| Estergon, Vişegrad'daki Kraliyet Merkezleri ve Pilis Dağı'ndaki eski Kraliyet Ormanı | 
|
Peşte, Komárom-Estergon | 2017 | ii, iii, iv, v (kültürel) |
[18] |
| Tisa'nın yukarı bölgelerindeki ahşap çan kuleleri | 
|
Szabolcs-Szatmár-Bereg | 2017 | ii, iii, iv (kültürel) |
[27] |
| Balaton Yaylaları Kültürel Manzarası | 
|
Vesprim, Zala | 2017 | iv, v, vii (karma) |
[28] |
Notlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "The World Heritage Convention". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 27 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2024.
- ^ "Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 1 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2024.
- ^ "Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage". UNESCO World Heritage Centre. 1 Şubat 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Şubat 2021.
- ^ a b c d e "Hungary". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 7 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2024.
- ^ "11th session of the World Heritage Committee". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 20 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Haziran 2024.
- ^ "UNESCO World Heritage Centre – The Criteria for Selection". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 12 Haziran 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "Budapest, including the Banks of the Danube, the Buda Castle Quarter and Andrássy Avenue". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 17 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "Old Village of Hollókő and its Surroundings". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 17 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "Caves of Aggtelek Karst and Slovak Karst". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 6 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "Decision – 32COM 8B.48 – Examination of nominations and minor modifications to the boundaries of naturel, mixed and cultural properties to the World Heritage List – Caves of Aggtelek Karst and Slovak Karst (HUNGARY / SLOVAKIA)". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 31 Mart 2009. 20 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "Millenary Benedictine Abbey of Pannonhalma and its Natural Environment". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 17 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "Hortobágy National Park – the Puszta". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 18 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "Early Christian Necropolis of Pécs (Sopianae)". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 17 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "Fertö / Neusiedlersee Cultural Landscape". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 10 Kasım 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "Tokaj Wine Region Historic Cultural Landscape". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 17 Ekim 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "UNESCO World Heritage Centre – Tentative Lists". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 20 Temmuz 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 8 Mayıs 2024.
- ^ "Le Château-fort médiéval d'Esztergom". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 13 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ a b "Royal Seats in Esztergom, Visegrád with the former Royal Wood in the Pilis Mountain". UNESCO World Heritage Centre. 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "Caves of the Buda Thermal Karst System". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 24 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "State Stud-Farm Estate of Mezőhegyes". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 24 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ Hartley Edwards, Elwyn (1994). The Encyclopedia of the Horse. Dorling Kindersley. s. 155. ISBN 978-0-7513-0115-1.
- ^ "The Ipolytartnóc Fossils". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 31 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "System of Fortifications at the Confluence of the Rivers Danube and Váh in Komárno – Komárom". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 23 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "System of Fortifications at the Confluence of the Rivers Danube and Váh in Komárno – Komárom". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 12 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "Ödön Lechner's independent pre-modern architecture". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 2 Ekim 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "The Network of Rural Heritage Buildings in Hungary". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 6 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "Wooden bell-towers in the Upper Tisza-Region". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 23 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
- ^ "Balaton Uplands Cultural Landscape". UNESCO Dünya Miras Merkezi. 23 Haziran 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 1 Haziran 2025.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]
Wikimedia Commons'ta Macaristan'daki Dünya Mirasları listesi ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.
- UNESCO - Hungary (İngilizce)
