Manolya
| Manolya | ||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Magnolia x wieseneri
| ||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||
| ||||||||||||
Türler
| ||||||||||||
|
Metne bakınız. |
.jpg)
Manolya, manolyagiller (Magnoliaceae) familyasından Magnolia cinsini oluşturan her dem yeşil ve yaprak döken odunsu bitki türlerinin ortak adı.[1]
Morfolojik özellikleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Saçak kök yapısına sahiptirler. Çok kalın değildir. Genç sürgünler, tomurcuk ve agregat meyve pas rengi tüylerle sık bir biçimde örtülmüştür. Çok çatlaklı değildir. Yaşlandıkça çatlaklar oluşur. Kahverengindedir. Ucu küt ya da hafif sivri, dip tarafı kama şeklinde sonuçlanır.
Dağılımı
[değiştir | kaynağı değiştir]
Manolya türlerinin tabii alanı oldukça dardır. Kuzey Amerika'nın doğusu, Orta Amerika, Batı Hindistan ve de Doğu ve Güneydoğu Asya'yı içerir. Bugün manolyanın çok türü ve herhangi bir zamanda artırılan miktarı, Kuzey Amerika'nın büyük bir kısmında, Avrupa, Avustralya ve Yeni Zelanda'da süs ağacı olarak bulunabilir. Tür adını, Montpellierli Fransız botanikci Pierre Magnol'dan alır.
Manolyaların ilkel türler olduğu kabul edilir. Arıların yayılıp görünmesinden önce, çiçekler tozlaşmayı kın kanatlı böcekleri teşvik ederek sağlıyordu. Sonuç olarak, manolya çiçeklerinin dişi üreme organlarının (karpel) böceklerin yeme ve sürünmele zaralarından sakınacağı düşünülür M. acuminata'nın 20 milyon yıl öncesine tarihli fosilleşmiş türü bulundu.
Kültür
[değiştir | kaynağı değiştir]Manolya, Mississippi ve Louisiana'nın resmi devlet çiçeğidir. Missisipi'de çiçeklerin bolluğu "Manolya Devleti" takma adına yansıdı.
Türler
[değiştir | kaynağı değiştir]Alt cins Magnolia: Anterler çiçeğin merkezinden çıkar. Yaprak döken veya her dem yeşil türlerdir. Çiçekler yapraklanmadan sonra açar.
- Çin her dem yeşil manolyası (Magnolia delavayi)
- Fraser manolyası (Magnolia fraseri)
- Top manolya (Magnolia globosa)
- Büyük çiçekli manolya (Magnolia grandiflora)
- Guatemala manolyası (Magnolia guatemalensis)
- Magnolia lenticellata
- Büyük yapraklı manolya (Magnolia macrophylla)
- Ashe manolyası (Magnolia macrophylla subsp. ashei)
- Meksika büyük yapraklı manolyası (Magnolia macrophylla subsp. dealbata)
- Magnolia nitida
- Japon büyük yapraklı manolyası (Magnolia obovata)
- Houpu manolyası (Magnolia officinalis)
- Siebold manolyası (Magnolia sieboldii)
- Şemsiye manolya (Magnolia tripetala)
- Magnolia virginiana
- Wilson manolyası (Magnolia wilsonii)
- Alt cins Yulania: Anterler, kenardan ayrılarak çıkar. Yaprağını dökerler. Çiçekler yapraklanmadan önce açar. (M. acuminata dışında).
- Hıyar ağacı (Magnolia acuminata)
- Magnolia amoena
- Magnolia biondii
- Campbell manolyası (Magnolia campbellii)
- Magnolia cylindrica
- Dawson manolyası (Magnolia dawsoniana)
- Yulan manolyası (Magnolia denudata)
- Kobushi manolyası (Magnolia kobus)
- Mulan manolyası (Magnolia liliiflora)
- Söğüt yapraklı manolya (Magnolia salicifolia)
- Sargent manolyası (Magnolia sargentiana)
- Sprenger manolyası (Magnolia sprengeri)
- Yıldız manolya (Magnolia stellata)
- Magnolia zenii
- Magnolia hodgsonii
- Magnolia sirindhorniae
Melezler
[değiştir | kaynağı değiştir]- Mor çiçekli manolya (M. × soulangeana) (M. liliiflora x M. denudata)
- Magnolia × wieseneri
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Magnolia | Description, Flower, Tree, & Facts | Britannica". www.britannica.com (İngilizce). 11 Ocak 2025. 6 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Şubat 2025.