Maria Telkes - Vikipedi
İçeriğe atla
Ana menü
Gezinti
  • Anasayfa
  • Hakkımızda
  • İçindekiler
  • Rastgele madde
  • Seçkin içerik
  • Yakınımdakiler
Katılım
  • Deneme tahtası
  • Köy çeşmesi
  • Son değişiklikler
  • Dosya yükle
  • Topluluk portalı
  • Wikimedia dükkânı
  • Yardım
  • Özel sayfalar
Vikipedi Özgür Ansiklopedi
Ara
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç
  • Bağış yapın
  • Hesap oluştur
  • Oturum aç

İçindekiler

  • Giriş
  • 1 İlk yılları ve Eğitimi
  • 2 Kariyer
  • 3 Güneş Enerjisine Katkıları
  • 4 Ödüller ve Onurlar
  • 5 Miras
  • 6 Kaynakça
  • 7 Dış bağlantılar

Maria Telkes

  • العربية
  • مصرى
  • Asturianu
  • تۆرکجه
  • Basa Bali
  • Български
  • Català
  • Čeština
  • Dansk
  • Deutsch
  • Ελληνικά
  • English
  • Esperanto
  • Español
  • Euskara
  • فارسی
  • Suomi
  • Français
  • Galego
  • Hrvatski
  • Magyar
  • Հայերեն
  • Bahasa Indonesia
  • İtaliano
  • ქართული
  • Македонски
  • മലയാളം
  • मराठी
  • Эрзянь
  • Nederlands
  • Norsk bokmål
  • ਪੰਜਾਬੀ
  • Polski
  • Português
  • Русский
  • Shqip
  • Српски / srpski
  • Svenska
  • Українська
  • 中文
Bağlantıları değiştir
  • Madde
  • Tartışma
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Araçlar
Eylemler
  • Oku
  • Değiştir
  • Kaynağı değiştir
  • Geçmişi gör
Genel
  • Sayfaya bağlantılar
  • İlgili değişiklikler
  • Kalıcı bağlantı
  • Sayfa bilgisi
  • Bu sayfayı kaynak göster
  • Kısaltılmış URL'yi al
  • Karekodu indir
Yazdır/dışa aktar
  • Bir kitap oluştur
  • PDF olarak indir
  • Basılmaya uygun görünüm
Diğer projelerde
  • Wikimedia Commons
  • Vikiveri ögesi
Görünüm
Vikipedi, özgür ansiklopedi
Mária Telkes
1956'da Telkes
Doğum12 Aralık 1900(1900-12-12)
Budapeşte, Avusturya-Macaristan
Ölüm2 Aralık 1995 (94 yaşında)
Budapeşte, Macaristan
ÖdüllerNational Inventors Hall of Fame
Kariyeri
DalıFizik
Çalıştığı kurumlarCleveland Clinic Foundation, Westinghouse, Massachusetts Institute of Technology, New York University, University of Delaware

Mária Telkes (18 Aralık 1900 - 2 Aralık 1995) güneş enerjisi ve termodinamik alanlarına önemli katkılarda bulunmuş Macar asıllı Amerikalı fizikçi, kimyager ve biyomühendis. Modern güneş enerjisi teknolojisinin öncülerinden biri olarak kabul edilir ve çalışmalarından dolayı çok sayıda ödül ve onura layık görülmüştür.[1]

İlk yılları ve Eğitimi

[değiştir | kaynağı değiştir]

Mária Telkes 18 Aralık 1900'de Macaristan'ın Budapeşte kentinde doğdu. Budapeşte Teknik Üniversitesi'nde okudu ve 1924 yılında fizikokimya alanında doktorasını aldı. Çalışmalarına Budapeşte Üniversitesi'nde devam etti ve 1926'da fizik alanında ikinci doktorasını aldı.

Kariyer

[değiştir | kaynağı değiştir]

Telkes 1926 yılında Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etti ve Westinghouse Electric Corporation'da araştırma görevlisi oldu. Sonraki yıllarda Illinois Üniversitesi ve Michigan Üniversitesi de dahil olmak üzere çeşitli kurumlarda araştırma asistanı olarak çalıştı.

İkinci Dünya Savaşı sırasında Telkes, Massachusetts Institute of Technology'de (MIT) sentetik kauçuk ve diğer malzemelerin üretimiyle ilgili projelerde araştırmacı bilim insanı olarak çalıştı. Savaştan sonra Westinghouse Araştırma Laboratuvarları'nda araştırmacı bilim insanı oldu ve burada güneş enerjisi ve termodinamik konularına odaklandı.

Telkes, 1948 yılında MIT Kimya Mühendisliği Bölümü'nün öğretim kadrosuna katıldı ve 1970 yılında emekli olana kadar burada kaldı. MIT'de çalıştığı süre boyunca güneş enerjisi ve termodinamik üzerine araştırmalarına devam etti ve bu alanda önde gelen uzmanlardan biri haline geldi.[2]

Güneş Enerjisine Katkıları

[değiştir | kaynağı değiştir]

Maria Telkes güneş enerjisi alanına, özellikle de güneş enerjisiyle çalışan evlerin tasarımı ve geliştirilmesine önemli katkılarda bulunmuştur. Kendisi en çok 1948 yılında Dover, Massachusetts'te inşa edilen ilk güneş enerjili evin geliştirilmesindeki çalışmalarıyla tanınmaktadır. Bu ev güneş enerjisiyle çalışan bir klima sistemi ve güneş enerjili bir su ısıtıcısıyla donatılmıştı ve gelecekteki güneş enerjili evler için bir model haline geldi.[3]

Telkes ayrıca taşınabilir bir güneş enerjisi ısıtma ünitesi, güneş enerjili bir ocak ve güneş enerjili bir klima sistemi de dahil olmak üzere bir dizi yenilikçi güneş enerjisi sistemi geliştirdi. Çalışmaları, güneş enerjisinin bir güç kaynağı olarak uygulanabilirliğini ortaya koymaya ve güneş enerjisi sistemlerinin fosil yakıtlara olan bağımlılığı azaltma potansiyelini göstermeye yardımcı oldu.

Ödüller ve Onurlar

[değiştir | kaynağı değiştir]

Mária Telkes, kariyeri boyunca güneş enerjisi ve termodinamik alanındaki katkılarından dolayı çok sayıda ödül ve onur belgesi almıştır. 1948 yılında Uluslararası Güneş Enerjisi Derneği'nin Gümüş Ödülü'ne layık görüldü ve 1969 yılında Uluslararası Astronomi Birliği'nin prestijli Eddington Madalyası'nı aldı.

Telkes, 1995 yılında ABD hükûmeti tarafından güneş enerjisi sistemlerinin geliştirilmesindeki öncü çalışmaları nedeniyle Ulusal Teknoloji Madalyası ile ödüllendirilmiştir. Ayrıca Macar Bilimler Akademisi ve Amerikan Makine Mühendisleri Derneği de dahil olmak üzere uluslararası kuruluşlar tarafından çeşitli ödül ve onurlara layık görülmüştür.[4][5]

Miras

[değiştir | kaynağı değiştir]

Maria Telkes, güneş enerjisinin bir güç kaynağı olarak uygulanabilirliğini ortaya koymaya yardımcı olan öncü bir bilim insanıydı. Bugün, çalışmaları güneş enerjisi tarihinde bir dönüm noktası olarak kabul edilmektedir. Hayatını güneş enerjisi ve termodinamik çalışmalarına adamış öncü bir bilim insanı ve modern güneş enerjisi sistemlerinin geliştirilmesinin önünü açan bir lider olarak hatırlanmaktadır.

Kaynakça

[değiştir | kaynağı değiştir]
  1. ^ "NIHF Inductee Maria Telkes Invented Solar Power Storage". www.invent.org (İngilizce). 2 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 6 Aralık 2022. 
  2. ^ Rinde, Meir (14 Temmuz 2020). "The Sun Queen and the Skeptic: Building the World's First Solar Houses". Distillations. 11 Temmuz 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi5 Temmuz 2021. 
  3. ^ NEWS, SA (16 Aralık 2022). "Google Doodle Pays Tribute to Mária Telkes — "The Sun Queen"". SA News Channel (İngilizce). 16 Aralık 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Aralık 2022. 
  4. ^ "Telkes, Maria | Encyclopedia.com". www.encyclopedia.com. 5 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2019. 
  5. ^ "Maria Telkes | Lemelson-MIT Program". lemelson.mit.edu. 29 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 3 Nisan 2019. 

Dış bağlantılar

[değiştir | kaynağı değiştir]
  • "Maria Telkes Resources". solarhousehistory.com. 24 Temmuz 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. 
Otorite kontrolü Bunu Vikiveri'de düzenleyin
  • GND: 129703581X
  • ISNI: 0000 0004 4887 1470
  • LCCN: no98017703
  • NLI: 987007354625405171
  • RERO: A012022327
  • SNAC: w6s79n9p
  • VIAF: 43910827
  • WorldCat (LCCN): no98-017703
"https://tr.wikipedia.org/w/index.php?title=Maria_Telkes&oldid=35511595" sayfasından alınmıştır
Kategoriler:
  • Teksas doğumlu bilim insanları
  • Yahudi asıllı Macarlar
  • Amerika Birleşik Devletleri'ndeki Macar göçmenler
  • Amerikalı fiziksel kimyacılar
  • Macaristan Yahudisi asıllı Amerikalılar
  • Amerikalı biyofizikçiler
  • 20. yüzyıl Amerikalı kadın bilim insanları
  • 1995'te ölenler
  • 1900 doğumlular
Gizli kategoriler:
  • Bilgi alt kutulu maddeler
  • Türkçe Vikipedi ile Vikiveride aynı resim olan maddeler
  • GND tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • ISNI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • LCCN tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • NLI tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • RERO tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • SNAC-ID tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • VIAF tanımlayıcısı olan Vikipedi maddeleri
  • WorldCat-LCCN tanımlayıcısı içeren Vikipedi maddeleri
  • Sayfa en son 16.16, 18 Haziran 2025 tarihinde değiştirildi.
  • Metin Creative Commons Atıf-AynıLisanslaPaylaş Lisansı altındadır ve ek koşullar uygulanabilir. Bu siteyi kullanarak Kullanım Şartlarını ve Gizlilik Politikasını kabul etmiş olursunuz.
    Vikipedi® (ve Wikipedia®) kâr amacı gütmeyen kuruluş olan Wikimedia Foundation, Inc. tescilli markasıdır.
  • Gizlilik politikası
  • Vikipedi hakkında
  • Sorumluluk reddi
  • Davranış Kuralları
  • Geliştiriciler
  • İstatistikler
  • Çerez politikası
  • Mobil görünüm
  • Wikimedia Foundation
  • Powered by MediaWiki
Maria Telkes
Konu ekle