Metformin
 | |
 | |
| Klinik verisi | |
|---|---|
| Uygulama yolu | Oral |
| Farmakokinetik veri | |
| Biyoyararlanım | %50–60[1][2] |
| Protein bağlanma | Minimal[1] |
| Metabolizma | Hepatik değil[1] |
| Eliminasyon yarı ömrü | 4–8 saat[1] |
| Boşaltım | İdrar (%90) |
| Tanımlayıcılar | |
| CAS Numarası | |
| PubChem CID | |
| DrugBank | |
| CompTox Bilgi Paneli (EPA) | |
| ECHA Bilgi Kartı | 100.010.472 |
| Kimyasal ve fiziksel veriler | |
| Formül | C4H11N5 |
Metformin, özellikle aşırı kilolu kişilerde tip 2 diyabet tedavisi için kullanılan birinci basamak bir ilaçtır.[3][4][5][6] Polikistik over sendromu tedavisinde de kullanılmaktadır.[3] Kilo alımı ile ilişkili değildir[7] ve ağızdan alınır.[3] Bazen antipsikotiklerin yanı sıra fenelzin alan kişilerde kilo alma riskini azaltmak için takviye olarak kullanılır.[8]
Metformin genellikle iyi tolere edilir.[9] Yaygın yan etkiler arasında ishal, mide bulantısı ve karın ağrısı bulunur.[3] Düşük kan şekerine neden olma riski düşüktür.[3] İlaç aşırı yüksek dozlarda kullanılıyorsa veya ciddi böbrek sorunları olan kişilere reçete ediliyorsa, yüksek kan laktik asit düzeyi bir endişe kaynağıdır.[10][11] Önemli karaciğer hastalığı olanlarda önerilmez. Metformin bir biguanid antihiperglisemik ajandır.[3] Karaciğer tarafından glikoz üretimini azaltarak, vücut dokularının insülin duyarlılığını artırarak,[3] ve iştahı ve kalori alımını azaltan GDF15 salgısını artırarak çalışır.[12][13][14]
Metformin 1922'de keşfedilmiştir.[15] Fransız doktor Jean Sterne, 1950'lerde insanlarda çalışmaya başlamıştır.[15] 1957'de Fransa'da ve 1995'te Amerika Birleşik Devletleri'nde tanıtılmıştır.[3][16] Dünya Sağlık Örgütü'nün Temel İlaçlar Listesi'nde yer almaktadır.[17] Metformin, ağız yoluyla alınan diyabet için en yaygın kullanılan ilaçtır.[15] Jenerik ilaç olarak mevcuttur.[3] 2019'da, 85 milyondan fazla reçeteyle Amerika Birleşik Devletleri'nde en sık reçete edilen dördüncü ilaç olmuştur.[18][19]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d Dunn CJ, Peters DH (May 1995). "Metformin. A review of its pharmacological properties and therapeutic use in non-insulin-dependent diabetes mellitus". Drugs. 49 (5): 721-49. doi:10.2165/00003495-199549050-00007. PMID 7601013.
- ^ Hundal RS, Inzucchi SE (2003). "Metformin: new understandings, new uses". Drugs. 63 (18): 1879-94. doi:10.2165/00003495-200363180-00001. PMID 12930161.
- ^ a b c d e f g h i "Metformin Hydrochloride". The American Society of Health-System Pharmacists. 24 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2017. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "AHFS2016" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: Kaynak gösterme) - ^ "Diabetes Medications as Monotherapy or Metformin-Based Combination Therapy for Type 2 Diabetes: A Systematic Review and Meta-analysis". Annals of Internal Medicine. 164 (11): 740-51. June 2016. doi:10.7326/M15-2650. PMID 27088241.
- ^ "Metformin is a Drug used to Treat Diabetes". Deutschemedz (Almanca). 10 Kasım 2013. 27 Kasım 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 27 Kasım 2021.
- ^ Clinical Obesity. 2nd. Oxford: John Wiley & Sons. 2008. s. 262. ISBN 978-0-470-98708-7. 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ "Type 2 diabetes and metformin. First choice for monotherapy: weak evidence of efficacy but well-known and acceptable adverse effects". Prescrire International. 23 (154): 269-72. November 2014. PMID 25954799.
- ^ de Silva (3 Ekim 2016). "Metformin in prevention and treatment of antipsychotic induced weight gain: a systematic review and meta-analysis". BMC Psychiatry. 16 (1): 341. doi:10.1186/s12888-016-1049-5. ISSN 1471-244X. PMC 5048618
. PMID 27716110. 4 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi27 Kasım 2021.
- ^ "Metformin is not just an antihyperglycaemic drug but also has protective effects on the vascular endothelium". Acta Physiologica. 219 (1): 138-151. January 2017. doi:10.1111/apha.12644. PMID 26680745.
- ^ "Do Patients Die with or from Metformin-Associated Lactic Acidosis (MALA)? Systematic Review and Meta-analysis of pH and Lactate as Predictors of Mortality in MALA". Journal of Medical Toxicology. 16 (2): 222-229. April 2020. doi:10.1007/s13181-019-00755-6. PMC 7099117 . PMID 31907741.
- ^ "Use of metformin in the setting of mild-to-moderate renal insufficiency". Diabetes Care. 34 (6): 1431-7. June 2011. doi:10.2337/dc10-2361. PMC 3114336 . PMID 21617112.
- ^ name="pmid31875646" Coll (February 2020). "GDF15 mediates the effects of metformin on body weight and energy balance". Nature. 578 (7795): 444-448. doi:10.1038/s41586-019-1911-y. PMC 7234839 . PMID 31875646.
- ^ Day (December 2019). "Metformin-induced increases in GDF15 are important for suppressing appetite and promoting weight loss". Nature Metabolism. 1 (12): 1202-1208. doi:10.1038/s42255-019-0146-4. PMID 32694673.
- ^ "Medical Management of Diabesity: Do We Have Realistic Targets?". Current Diabetes Reports. 17 (1): 4. January 2017. doi:10.1007/s11892-017-0828-9. PMID 28101792.
- ^ a b c Analogue-based Drug Discovery II. John Wiley & Sons. 2010. s. 49. ISBN 978-3-527-63212-1. 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ Herb, nutrient, and drug interactions : clinical implications and therapeutic strategies. St. Louis, Mo.: Mosby/Elsevier. 2008. s. 217. ISBN 978-0-323-02964-3. 8 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- ^ World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Cenevre: World Health Organization. 2019. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
- ^ "The Top 300 of 2019". ClinCalc. 16 Mart 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2021.
- ^ "Metformin - Drug Usage Statistics". ClinCalc. 7 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Ekim 2021.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- "Metformin". Drug Information Portal. U.S. National Library of Medicine. 17 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.
- "Metformin hydrochloride". Drug Information Portal. U.S. National Library of Medicine. 3 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi.