Miskin Abdal
 | Bu madde hiçbir kaynak içermemektedir. (Şubat 2020) (Bu şablonun nasıl ve ne zaman kaldırılması gerektiğini öğrenin) |
| Seyyid Hüseyin | |
|---|---|
| Doğum | 1430 Göyçe (Göyçə ,Geğarkunik) Sarıyakup (Zergerli), şimdiki Ermenistan |
| Ölüm | 1535 Göyçe (Göyçə ,Geğarkunik) Sarıyakup (Zergerli), şimdiki Ermenistan |
| Takma ad | Miskin Abdal |
| Meslek | Şair,Ozan |
| Dönem | Türk halk edebiyatı |
Miskin Abdal, (Gerçek adı : Səyid Huseyn Muhammed oğlu) 1430-1535'te yaşamış Azeri halk ozanıdır.
Hayatı
[değiştir | kaynağı değiştir]Miskin Abdal adıyla tarihe geçen Seyyid Hüseyin 1430'da Göyçe ilçesinin Sarıyakup (Zergerli) köyünde dünyaya geldi. Hüseyin'in mensup olduğu "Zergerli" aşireti o dönemin tanınmış aşiretlerinden biri idi.
Kurbani'den sonra bilinen Miskin Abdal da halk şiirinin geraylı, koşma, divani gibi tarzlarında şiirler söylemiştir. Miskin Abdal adıyla aşık-sufi edebiyatının inşasını koyuyordu. Zergerlide Mevlana Miskin Abdal'ı - ruhun mimarı olarak tanınıp şöhret buluyordu. Tarikat ideolojisi ile edebiyata, aşık sanatına büllurluk, kutsallık getiriyordu.
1524 yılında sarayla toptan vedalaşarak doğma yurduna - Göyçe ilçesine döner. Sarıyakupta açtığı ilk okul Göyçenin bilim, irfan, sanat dünyasında önemli rol oynuyordu.
Bir asırlık ömrü saraylarda, yolculuklarda, hayatın acı yollarında geçti. "Miskin Abdal ve Senuber" destanı şairin ömür yolundan bahseden muhabbet destanıdır. Miskin Abdal vefatından sonra bu destan onun halk arasında dolaşan şiirleri temelinde oluşmuştur.
"Şah İsmail ve Miskin Abdal" destanı ise kendi düşünce-sanat özelliklerine göre muhabbet ve kahramanlık destanlarından farklıdır. Bu destanın içeriği gerçek tarihi olaylar dayanır. "Aslan şahla İbrahim", ayrıca "Yetim Hüseyin" destanları ise Göyçenin saz-söz ustalarının söylediklerine göre Miskin Abdal tarafından yaratılmıştır. 1535 yılında Göyçe ilçesinin Sarıyakup köyünde 105 yaşında vefat eder. Onun yaşadığı ev, uyuduğu mezar kutsal ocak gibi uzun yüzyıllar ziyaret edilir. Miskin Abdalın bir başka evi ve kutsal ocağı Azerbaycan'ın Goranboy şehrinin Karadağlar (Qaradağlar) köyündedir. Burada ona ait giysiler onun bazı önemli evrakları (Şah İsmail tarafından verilen.), onun bazı eşyaları yer almaktadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- Sazım-sözüm, Bakı, 1973, s.12-13
- Azərbaycan Ədəbiyyatı İnciləri/ Bayatı, Qoşma, Təcnis, Bakı, 1988, s. 70,181,534.
- Zəki İslam, "El şairi Miskin Abdal", Günaydın qəzeti, №27-28, 28-30 aprel və 1-4 may 1998-ci il.
- Hüseyn İsmayılov, "Miskin Abdalın şəxsiyyəti və taleyi", Azərbaycan şifahi xalq ədəbiyyatına dair tədqiqlər, VIII kitab, Bakı, "Səda", 1999, səh.100-119.
- Azad Ozan Kərimli, "Musiqi dünyası" jurnalı, №1, 2000-ci il. səh.68.
- Hüseyn İsmayılov "Göyçə aşıqları və el şairləri", Səda-2006. səh.63-116
- Maşallah Xudubəyli. "Mənim sazlı-sözlü dünyam". Bakı, "Elm və təhsil"-2010. səh.14-24
- Tərlan Göyçəli. "Göyçə aşıq məktəbi". Bakı-1998. səh.15-19
