Mocanlar
 | |
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
|---|---|
 Türkiye - Afyonkarahisar, Denizli | |
| Diller | |
| Din | |
| İlgili etnik gruplar | |
| Yörükler,Azerbaycanlılar |
Mocanlar, Mucanlar veya Macanlar (Osmanlı Türkçesi: Karamanlı nam-ı diğer Mocan)[1] köken olarak Danişmendli Türkmenlerin Aydın Evi koluna bağlı olan Karamanlı cemaatine mensup olan ve günümüzde Afyonkarahisar'ın Dinar, Dazkırı, Evciler ve Şuhut ilçelerinde, Denizli'nin Çivril, Honaz ve Sarayköy ilçelerinde yaşamını sürdüren bir Yörük oymağıdır.[1][2][3]
Tarihçe
[değiştir | kaynağı değiştir]Karamanoğulları, Harezmşahlar'ın Moğollar tarafından istilası sırasında Anadolu topraklarına göç edip Danişment Beyliğine yerleşen Afşar veya Salur boyuna mensup bir cemaattir. Danişment Beyliği dağıldıktan sonra boy Karaman'a göç edip Karamanoğulları Beyliğini kurmuşlardır. Bu beyliğinde 1487'de dağılmasından sonra Karamanlı cemaati kendi içerisinde bölünme yaşamıştır (bazı gruplar Anadolu içinde farklı yerlere dağılmış bazıları Balkanlara göç etmiş, bir kısmıda İran'a göç etmiştir) ve muhtemelen Mocan oymağıda bu bölünme sonucu oluşmuştur. Oymak 17. yüzyılın sonlarına kadar göçebe bir şekilde yaşarken 1701 yılında Dinar, Dazkırı ve Şuhut kazalarına zorunlu iskan olmuş ve göçebe bir şekilde yaşamaları yasaklanmıştır.[1][4] Mocanlar bu kararı ilk başta tanımaz ve Eylül 1706'da Çakallu aşiretiyle beraber buradaki çevre köyleri yağmalamışlardır ve yağma yapanlar hakkında Anadolu valisi ve Simav kadısına onları cezalandırmaları emredilmiştir.[5] Bu olaylardan sonra Mocanların bir kısmı aynı yerinde kalmaya devam ederken bazı gruplarda Denizli taraflarına yerleşmiştir.
Kültür
[değiştir | kaynağı değiştir]Her yıl Afyonkarahisar'ın Dinar ilçesine bağlı Avdan köyünde halk kendi aralarında Avdan köyü şenlikleri düzenler. Bu şenlikte Mocanların kültürel özellikleri ve ögeleri tanıtılır ve ziyaretçilere sunulur.[6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c "Adnan Menderes KAYA, Denizli ve Çevresinde Avşar Türkmenleri, s.57". Erişim tarihi: 21 Eylül 2025.
- ^ Nişanyan Yeradları
- ^ "bostanci".
- ^ Adnan Menderes KAYA, Avşar Türkmenleri, s.173
- ^ Benzer, Z., (2024). XVIII. Yüzyılda Anadolu’da Konargöçer Aşiretlerin Yaylak-Kışlaklara Göçleri EsnasındaYaşanan Bazı Problemler ve Alınan Tedbirler. Journal of Management Theory and Practices Research, 5(2), 235-242
- ^ Avdan Köyü’nde 14. Geleneksel Yörük Şenliği Düzenlendi - DinarHaber