Moldova'nın Kalbi Partisi
Moldova'nın Kalbi Partisi | |
|---|---|
 | |
| Kurucu | Irina Vlah |
| İdeoloji | Sosyal Demokrasi Muhafazakarlık NATO karşıtlığı Rusofili |
| Ulusal üyelik | Patriotic Electoral Bloc |
| Slogan(lar) | "Kalbin ile seç" (Rumence: „Alege cu inima”) |
| İnternet sitesi | |
| inimamoldovei.md | |
Moldova'nın Kalbi Cumhuriyetçi Partisi (Rumence: Partidul Republican „Inima Moldovei”; PRIM) ,Eski Gagavuzya başkanı ve 2024 cumhurbaşkanı adayı Irina Vlah tarafından kurulan Moldova'daki bir siyasi partidir. Irina Vlah, daha önce 2023'te tarafsız siyasi örgüt Platform Moldova'yı kurmuştu. Parti, kendisini sol-muhafazakar olarak konumlandırıyor ve diplomatik tarafsızlığı savunuyor.
Tarih
[değiştir | kaynağı değiştir]Arka plan
[değiştir | kaynağı değiştir]Irina Vlah, siyasi kariyerine Moldova Cumhuriyeti Komünistler Partisi'nde (PCRM) başladı. 2009-2014 yılları arasında PCRM'yi Parlamento'da temsil eden Vlah, 2014 yılında komünist fraksiyondan, onları o zamanki Avrupa yanlısı ittifaklarla iş birliği yapmakla suçlayarak ayrıldı. 2015 yılında ise PCRM'den ayrıldı.[1]
2015 yılında Moldova Cumhuriyeti Sosyalist Partisi'nin desteğiyle Irina Vlah, Gagavuzya başkanlık seçimlerini kazandı.[2] 2019 yılında oyların %91'ini alarak rekor bir oranda yeniden seçildi.[3]
Platform Moldova
[değiştir | kaynağı değiştir]16 Kasım 2023'te Irina Vlah, tarafsız kamu kuruluşu Platform Moldova'yı kurdu (Rumence: Platforma Moldova). Duyurusunda, "toplumdaki eşi benzeri görülmemiş bölünmeyi ve sözde siyasi seçkinler ile halk arasındaki mesafeyi" eleştirdi ve Maia Sandu'ya karşı muhalefet güçlerini, hem sol hem de sağ kanattan, birleşmeye çağırdı.[1][4]
Moldova’nın Kalbi Cumhuriyetçi Partisi
[değiştir | kaynağı değiştir]Irina Vlah, 5 Kasım 2024'te düzenlediği basın toplantısında gelecekteki partisinin adı olan Moldova'nın Kalbi Cumhuriyetçi Partisi'ni tanıttı.[5][6] PRIM'in kuruluş kongresi 16 Kasım 2024'te gerçekleşti. PRIM partisi, 2 Aralık 2024'te 83 numara altında resmi olarak tescil edildi.[7][8]
Parti, 2025 parlamento seçimlerine katılmayı planlıyor ve ayrıca seçim gününe kadar Moldova Cumhuriyeti'nin kalıcı tarafsızlığına ilişkin bir referandum başlatmayı amaçlıyor.[9][10]
İdeoloji
[değiştir | kaynağı değiştir]İdeolojik olarak parti kendisini "merkezin solunda" olarak adlandırıyor ve muhafazakar bir doktrine bağlı kalıyor. Irina Vlah'a göre partinin "mutlak önceliği" barışı sağlamaktır.[11] Irina Vlah, cumhurbaşkanlığı kampanyasında kendini "barışın başkanı" olarak konumlandırdı.[12]
Ayrıca Vlah'a göre partinin ideolojisi, cumhurbaşkanlığı programının programatik noktalarını yansıtıyor: "Demografik krizin sona erdirilmesi, diktatörlükten demokrasiye dönüş, devletin çıkarlarına dayalı dengeli bir dış politika izlenmesi, bağımsız ve profesyonel bir adalet sisteminin sağlanması, yolsuzlukla gerçek bir mücadele, yatırımlara dayalı bir ekonomi, oyunun açık ve teşvik edici kuralları, etkili bir sosyal koruma sistemi, sağlık, eğitim ve kültürde yeni yaklaşımlar, Transdinyester sorununun çözümünün sağlanması." [11]
PRIM lideri Irina Vlah, enerji krizinin sonuçları nedeniyle 2025'in "son derece zor" bir yıl olacağına ve "zaten yoksul olan insanlara daha fazla baskı uygulayacağına" inanıyor.[9]
Irina Vlah kendini Avrupa yanlısı olarak tanımlıyor, ancak Avrupa'nın "binalardaki bayraklarla değil, sosyal reformlarla ilgili olduğunu" vurguluyor. Jeopolitik tarafsızlığın ve hem Avrupa hem de Rusya ile bağların korunması çağrısında bulunuyor.[1]
Eleştiriler
[değiştir | kaynağı değiştir]Bazı Moldovalı siyaset bilimciler, Irina Vlah'ın ideolojik olarak Avrupa yanlısı bir aday kılığına girerek "Kremlin stratejisinin bir parçası" olduğundan şüpheleniyor. PAS Milletvekili Radu Marian, Vlah'ın Platform Moldova projesini "Kremlin Platformu" olarak adlandırdı.[1]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b c d Irimchuk, Marina (17 Kasım 2023). "Платформа Влах. Получится ли у экс-башкана Гагаузии посоперничать с Санду, и при чем тут Кремль". NewsMaker (Rusça). 14 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2025.
- ^ "Elections of the Governor (Bashkan) of Gagauzia (Gagauz Yeri) on March 22, 2015 / alegeri.md". e-democracy.md (İngilizce). 11 Eylül 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2025.
- ^ "Alegerile din 2019 a guvernatorului Găgăuziei". alegeri.md (Rumence). 23 Mart 2021. 4 Haziran 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Ağustos 2025.
- ^ "Бывший башкан Ирина Влах создает Платформу "Молдова"". IPN (Rusça). 16 Kasım 2023. Erişim tarihi: 11 Ocak 2025.
- ^ Leahu, Alexandrina (5 Kasım 2024). "(VIDEO) The Republican Party of the Heart of Moldova (RPHM), a new formation in the Moldovan political arena". Moldova (İngilizce). 17 Haziran 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2025.
- ^ "Irina Vlah forms Republican Party "Heart of Moldova". moldova1.md (İngilizce). 5 Kasım 2024. 21 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2025.
- ^ Gridina, Marina (2 Aralık 2024). "(VIDEO) The "Heart of Moldova" Republican Party was officially registered. Irina Vlah: "Everything is just beginning!"". Moldova (İngilizce). Erişim tarihi: 11 Ocak 2025.
- ^ "В Молдове появилась еще одна партия: Ирина Влах официально зарегистрировала свою партию". Ziarul de Gardă RUS (Rusça). 2 Aralık 2024. Erişim tarihi: 11 Ocak 2025.
- ^ a b "Leader of Republican Party "Heart of Moldova" appreciates cooperation with citizens". IPN (İngilizce). 24 Aralık 2024. 21 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2025.
- ^ "Irina Vlah: The people will be "Heart of Moldova" Party's priority". IPN (İngilizce). 24 Aralık 2024. 21 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2025.
- ^ a b "Irina Vlah about her new party: It will be center-left and will be based on conservative doctrine". IPN (İngilizce). 18 Kasım 2024. 21 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Ocak 2025.
- ^ Dubayeva, Zoya (5 Kasım 2024). "Ирина Влах создаёт партию "Сердце Молдовы"". Nokta (Rusça). Erişim tarihi: 11 Ocak 2025.
