Maia Sandu

Maia Sandu
Maia Sandu
	2024'te Sandu
Moldova Cumhurbaşkanı
	Görevde
	Makama geliş ; 24 Aralık 2020
Başbakan	Ion Chicu (2019-2021); Natalia Gavrilița (2021-2023); Dorin Recean (2023-)
Yerine geldiği	Igor Dodon
Moldova Başbakanı
	Görev süresi; 8 Haziran 2019 - 14 Kasım 2019
Yerine geldiği	Pavel Filip
Yerine gelen	Ion Chicu
Moldova Eğitim Kültür ve Araştırma Bakanı
	Görev süresi; 24 Temmuz 2012 - 30 Temmuz 2015
Başbakan	Vlad Filat ; Iurie Leancă
Yerine geldiği	Mihail Șleahtițchi
Yerine gelen	Corina Fusu
Kişisel bilgiler
Doğum	24 Mayıs 1972 (53 yaşında); Raionul Făleşti, Moldova SSC, Sovyetler Birliği (şimdi Moldova)
Partisi	Eylem ve Dayanışma Partisi (2016-2020); Bağımsız (2020-günümüz)
Bitirdiği okul	Moldova Ekonomik Araştırmalar Akademisi; Harvard Kennedy School

Maia Sandu (d. 24 Mayıs 1972), 8 Haziran 2019-14 Kasım 2019 tarihleri arası Moldova Başbakanı olarak görev yapmış, 16 Kasım 2020 yapılan seçimler sonucunda 6. Moldova Cumhurbaşkanı olmuştur.

Sandu, 2012 - 2015 yılları arasında Eğitim Bakanı ve 2014 - 2015 yılları arasında ve 2019'da Moldova Parlamentosu üyesiydi.^[1]^[2]^[3] 2016'dan beri Eylem ve Dayanışma Partisi'nin (PAS) lideridir.^[4]^[5] Sandu, 2016 seçimlerinde Avrupa yanlısı PPDA ve PAS partilerinin ortak başkanı olarak seçildi, ancak müteakip Rusya PSRM adayı Igor Dodon tarafından ikinci turda % 48'e karşı % 52 oy oranı ile yenildi.^[6]^[7]

Hayatı

Maia Sandu 24 Mayıs 1972'de Făle Molti'deki Risipeni'de Sovyet Moldavya'da doğdu. 1989-1994 arasında Moldova Ekonomik Araştırmalar Akademisi'nde (ASEM) yönetim dalında çalıştı. Daha sonra 1995-1998 yılları arasında Kişinev'deki Kamu İdaresi Akademisi'nde (AAP) uluslararası ilişkilerde çalıştı. 2010'da Harvard Üniversitesi'ndeki John F. Kennedy Hükûmet Okulu'ndan mezun oldu. Sandu, anadili Rumenceye ek olarak Rusça ve İngilizce bilmektedir.

Kariyeri

Sandu, 2010'dan 2012'ye kadar Washington'daki Dünya Bankası İcra Direktörü Danışmanı olarak görev yaptı. 2012'den 2015'e kadar Moldova Eğitim Bakanı olarak görev yaptı. 23 Temmuz 2015'te Liberal Demokrat Parti tarafından, Moldova Başbakanı olarak görev yapan Natalia Gherman ve Chiril Gaburici’nin yerine bir sonraki Moldova Başbakanı adayı olarak kabul edildi.

Yenilenen Avrupa yanlısı bir koalisyon tarafından önerildikten bir gün sonra Sandu, Moldova Ulusal Bankası Başkanı, Dorin Drăguțanu ve Devlet Savcısı Corneliu Gurin’in ofisi kabul etme şartı olarak ayrıldığını belirledi. Sonuçta Valeriu Streleț, Moldova Cumhurbaşkanı tarafından Sandu'ya aday gösterildi.

23 Aralık 2015 tarihinde, daha sonra "Partidul Acțiune Soli Solidaritate" ("Eylem ve Dayanışma Partisi") adında bir siyasi parti olan „n / pas / cu Maia Sandu ”(" Maia Sandu ile birlikte ") platformunu başlattı.

Sandu, 2016'da Moldova cumhurbaşkanlığı seçiminde Avrupa yanlısı bir adaydı. AB yanlısı bir eylem platformunda yarışarak, seçim akışına ulaşan iki adaydan biriydi.

2019'daki bazı anketlere göre, Sandu, Moldova'daki en güvenilir üç politikacı arasında yer alıyor. Diğer anketler ise onu 6. sıraya indirdi.

Başbakanlık

2019 milletvekili seçiminde, Sandu'nun PAS'ı müttefiki ile birlikte, Andrei Năstase liderliğindeki PPDA, ACUM Seçim Bloğu'nu oluşturdu ve Moldova Parlamentosu'ndaki 101 sandalyenin 26'sını güvence altına aldı. 8 Haziran 2019'da Maia Sandu, PSRM ile koalisyon hükûmetinde Moldova Başbakanı seçildi. Aynı gün, Moldova Anayasa Mahkemesi, 2019 anayasa krizini başlatan Moldova Cumhuriyeti Hükûmeti'nin atanmasının yanı sıra bu görev için belirlediğini anayasaya aykırı ilan etti. Ancak, 15 Haziran 2019 tarihinde, Anayasa Mahkemesi, Sandu Kabinesinin anayasaya uygun olarak oluşturulduğunu ilan eden önceki kararlarını revize etmiş ve yürürlükten kaldırmıştır.

Cumhurbaşkanlık

Temmuz 2020'de "Eylem ve Dayanışma Partisi (PAS)" tarafından 1 Kasım 2020 tarihinde gerçekleştirilmiş olan cumhurbaşkanlığı seçimlerinde cumhurbaşkanı adayı olarak gösterildi.

1 Kasım 2020 tarihinde gerçekleşen cumhurbaşkanlığı seçimleri ilk turunda %36,16 oy oranıyla ikinci tura kaldı. İlk turda Maia Sandu ile beraber ikinci tura kalan isim 32,61% oy oranıyla Moldova'nın eski cumhurbaşkanı Igor Dodon oldu.

16 Kasım 2020 tarihinde gerçekleştirilen ikinci tur seçimlerinde Maia Sandu %57,7 oy oranıyla Moldova'nın 6. cumhurbaşkanı seçildi. 3 Kasım 2024 tarihinde gerçekleştirilen cumhurbaşkanlığı seçiminde Pro-Rus yanlısı rakibi Alexandr Stoianoglo'yu %55,3 oy oranıyla geçerek bir kez daha Moldova cumhurbaşkanı seçildi.

Kaynakça

^ "Confirmarea rezultatelor alegerilor parlamentare din 24 februarie 2019 şi validarea mandatelor de deputat de către Curtea Constituţională pentru Parlamentul de legislatura a X-a". constcourt.md (Rumence). 9 Mart 2019. 17 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2020.
^ "Maia Sandu a preluat atribuţiile funcţiei de ministru al Educaţiei". timpul.md (Rumence). 26 Temmuz 2012. 7 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2019.
^ "Maia Sandu și-a dat demisia din funcția de deputat". europalibera.org (Rumence). 8 Temmuz 2019. 12 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2019.
^ "Maia Sandu, aleasă în calitate de președinte al PAS pe un termen de zece luni". realitatea.md (Rumence). 15 Mayıs 2016. 9 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2019.
^ "Maia Sandu a fost realeasă în funcția de președinte al PAS". tv8.md (Rumence). 10 Eylül 2017. 19 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2019.
^ "Pro-Moscow figure Igor Dodon claims Moldova presidency". BBC.com (İngilizce). 14 Kasım 2016. 7 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2019.
^ "Maia Sandu - candidatul comun al PLDM, PPDA și PAS". unimedia.info (Rumence). 12 Ekim 2016. 15 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2019.

Dış bağlantılar

Wikimedia Commons'ta Maia Sandu ile ilgili ortam dosyaları mevcuttur.

Facebook'ta Maia Sandu
În /pas/ cu Maia Sandu12 Haziran 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.

Siyasi görevi
Önce gelen Pavel Filip	Moldova Başbakanı 2019	Sonra gelen Ion Chicu

Bir siyasetçi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

Bir Moldovalının biyografisi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz.

[ACUM_secure_26_out_of_101_seats-1] "Confirmarea rezultatelor alegerilor parlamentare din 24 februarie 2019 şi validarea mandatelor de deputat de către Curtea Constituţională pentru Parlamentul de legislatura a X-a". constcourt.md (Rumence). 9 Mart 2019. 17 Eylül 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Mart 2020.

[Maia_Sandu_Minister_of_Education_2012-2015-2] "Maia Sandu a preluat atribuţiile funcţiei de ministru al Educaţiei". timpul.md (Rumence). 26 Temmuz 2012. 7 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2019.

[Maia_Sandu_și-a_dat_demisia_din_funcția_de_deputat-3] "Maia Sandu și-a dat demisia din funcția de deputat". europalibera.org (Rumence). 8 Temmuz 2019. 12 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2019.

[Maia_Sandu_elected_Leader_of_PAS-4] "Maia Sandu, aleasă în calitate de președinte al PAS pe un termen de zece luni". realitatea.md (Rumence). 15 Mayıs 2016. 9 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2019.

[Maia_Sandu_re-elected_Leader_of_PAS-5] "Maia Sandu a fost realeasă în funcția de președinte al PAS". tv8.md (Rumence). 10 Eylül 2017. 19 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2019.

[Dodon_wins_2016_Moldovan_presidential_election-6] "Pro-Moscow figure Igor Dodon claims Moldova presidency". BBC.com (İngilizce). 14 Kasım 2016. 7 Haziran 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2019.

[Maia_Sandu_-_candidatul_comun_al_PLDM,_PPDA_și_PAS-7] "Maia Sandu - candidatul comun al PLDM, PPDA și PAS". unimedia.info (Rumence). 12 Ekim 2016. 15 Kasım 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2019.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

g t d Moldova başbakanı (Liste)
Moldova DC	Pantelimon Erhan Daniel Ciugureanu Petru Cazacu
Moldova SSC	Tihon Konstantinov Nicolae Coval Gherasim Rudi Alexandru Diordiță Petru Pascari Semion Grossu Ion Ustian Ivan Calin Petru Pascari Mircea Druc
Moldova Cumhuriyeti	Valeriu Muravschi Andrei Sangheli Ion Ciubuc Ion Sturza Dumitru Braghiș Vasile Tarlev Zinaida Greceanîi Vitalie Pîrlog (geçici) Vlad Filat Iurie Leancă Chiril Gaburici Natalia Gherman (geçici) Valeriu Streleț Gheorghe Brega (geçici) Pavel Filip Maia Sandu Ion Chicu Aureliu Ciocoi (geçici) Natalia Gavrilița Dorin Recean Alexandru Munteanu

g t d Moldova Cumhurbaşkanları
Moldova DC	Ion Inculeț
Moldova SSC	Piotr Borodin Nikita Salogor (geçici) Nicolae Coval Leonid Brejnev Dimitri Gladki Zinovie Serdiuk İvan Bodiul Semion Grossu Petru Lucinschi Grigore Eremei
Moldova Cumhuriyeti	Mircea Snegur Petru Lucinschi Vladimir Voronin Mihai Ghimpu Vlad Filat Marian Lupu Nicolae Timofti Igor Dodon Maia Sandu

g t d Cumhuriyetlerin mevcut devlet başkanları
Afrika	João Lourenço Patrice Talon Duma Boko Ibrahim Traore* Evariste Ndayishimiye Abdülmecid Tebbun İsmail Ömer Gulle Mahamat İdriss Déby Teodoro Obiang Nguema Mbasogo Isaias Afewerki Taye Atske Selassie Alassane Ouattara Brice Oligui Adama Barrow John Dramani Mahama Mamady Doumbouya* Horta Inta-A Na Man* Cyril Ramaphosa Salva Kiir Mayardit Paul Biya William Ruto Azali Assoumani Félix Tshisekedi Denis Sassou Nguesso Joseph Boakai Muhammed el-Menfi Michael Randrianirina Lazarus Chakwera Assimi Goïta* Dharam Gokhool Abdülfettah es-Sisi Muhammed Veled Gazvani Daniel Chapo Netumbo Nandi-Ndaitwah Abdourahamane Tchiani* Bola Tinubu Faustin-Archange Touadéra Paul Kagame İbrahim Gali Carlos Vila Nova Bassirou Diomaye Faye Patrick Herminie Julius Maada Bio Abdurrahman Muhammed Abdullahi Hasan Şeyh Mahmud Geçici Egemenlik Konseyi* Samia Suluhu Jean-Lucien Savi de Tové Kays Said Yoweri Museveni José Maria Neves Hakainde Hichilema Emmerson Mnangagwa
Asya	Muhammed Şehabeddin Şi Cinping José Ramos-Horta Prabowo Subianto Bongbong Marcos Mahmud Abbas Lee Jae-myung Draupadi Murmu Abdüllatif Reşid Ali Hamenei İzak Herzog Kasım Cömert Tokayev Sadır Caparov Kim Jong-un Thongloun Sisoulith Joseph Avn Muhammed Muizzu Uhnaagiyn Hürelsüh Min Aung Hlaing* Ram Chandra Poudel Şevket Mirziyoyev Asıf Ali Zerdari Tharman Shanmugaratnam Anura Kumara Dissanayake Ahmed eş-Şara* Lai Ching-te İmamali Rahman Serdar Berdimuhammedov Lương Cường Reşad el-Uleymi*
Avrupa	Badr Gunba Frank-Walter Steinmeier Bajram Begaj Alexander Van der Bellen İlham Aliyev Aleksandr Lukaşenko Denis Bećirović, Željka Cvijanović ve Željko Komšić Rumen Radev Petr Pavel Vahagn Haçaturyan Alar Karis Alexander Stubb Emmanuel Macron Salome Zurabişvili Alan Gagloyev Zoran Milanović Catherine Connolly Martin Pfister, Karin Keller-Sutter, Guy Parmelin, Ignazio Cassis, Albert Rösti, Élisabeth Baume-Schneider ve Beat Jans Sergio Mattarella Halla Tómasdóttir Jakov Milatović Nikos Hristodulidis Vjosa Osmani Tufan Erhürman Gordana Siljanovska-Davkova Edgars Rinkēvičs Gitanas Nausėda Tamás Sulyok Myriam Spiteri Debono Maia Sandu Karol Nawrocki Marcelo Rebelo de Sousa Nicușor Dan Vladimir Putin Denise Bronzetti ve Italo Righi Aleksandar Vučić Peter Pellegrini Nataša Pirc Musar Vadim Krasnoselski Recep Tayyip Erdoğan Volodimir Zelenski Konstandinos Tasulas
Güney Amerika	Javier Milei Rodrigo Paz Pereira Luiz Inácio Lula da Silva Daniel Noboa Irfaan Ali Gustavo Petro Santiago Peña José Jerí Jennifer Geerlings-Simons Gabriel Boric Yamandú Orsi Nicolás Maduro
Kuzey Amerika	Donald Trump Jeffrey Bostic Sylvanie Burton Luis Abinader Nayib Bukele Bernardo Arévalo Başkanlık Geçiş Konseyi* Xiomara Castro Rodrigo Chaves Robles Miguel Díaz-Canel Claudia Sheinbaum Daniel Ortega ve Rosario Murillo José Raúl Mulino Christine Kangaloo
Okyanusya	Naiqama Lalabalavu Taneti Maamau Hilda Heine Wesley Simina David Adeang Surangel Whipps Jr. II. Va'aletoa Sualauvi Nikenike Vurobaravu
* = Geçici veya vekaleten görev yapanlar İtalik = Makamı tartışmalı