Mollagali Yauşev
Mollagali Yauşev | |
|---|---|
Mollagali Yauşev | |
| Doğum | Mollagali Ahmetcan oğlu Yauşev 5 Aralık 1864 Troitsk, Rus İmparatorluğu |
| Ölüm | 1926 Taşkent, Sovyetler Birliği |
| Meslek | Girişimci, kamu figürü |
| Ödüller | |
Mollagali Ahmetcan oğlu Yauşev (Tatarca: Муллагали Әхмәтҗан улы Яушев; Rusça: Муллагали Ахметжанович Яушев, romanize: Mullagali Ahmetjanoviç Yauşev; 5 Aralık 1864-1926), Tatar asıllı bir tüccar. Birinci Lonca'nın bir tüccarı olup "Yauşev Kardeşler Ticaret Evi"nin başı ve ünlü Volga Tatar ticaret ailesi olan Yauşev ailesi tüccar hanedanının etkili bir üyesiydi.
Kariyeri
[değiştir | kaynağı değiştir]Mollagali Yauşev, Abdülvali Yauşev'in küçük kardeşiydi. 1906'daki ölümünden sonra Yauşev, aile şirketinin başına geçti.[2] Yauşevlerin ana işi, kendi ürettikleri mallar da dahil olmak üzere imalat ve tarım ürünlerinin satışıydı.
Mollagali Yauşev'in liderliğinde, Yauşev Kardeşler Ticaret Evi, Troitsk (1911), Çelyabinsk (1913), Taşkent (1915) ve Kostanay (1915) gibi birkaç büyük modern alışveriş pasajı inşa etti.[3] Troitsk'teki 4 katlı bir pasaj binasının inşaatı 300.000 rubleye mal oldu ve binada 125 kişi çalıştı. 1915'te Yauşev'e Ticaret Danışmanı onursal unvanı verildi.
Diğer işleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Siyasi çalışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Yauşev, Ocak 1906'da Sankt-Peterburg'da düzenlenen İkinci Tüm Rusya Müslüman Kongresi'nin delegesiydi. Tatar liberal hareketinde[4] ve Cedid hareketinde aktif bir katılımcıydı. 1914'ten 1917'ye kadar Troitsk Şehir Konseyi ve Troitsk uyezdi Zemstvo Meclisi üyesiydi.[5]
Hayır işleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Yauşev, 1901'den 1906'ya kadar Troitsk Müslüman Yardım Derneği'nin fahri üyesiydi. 1907'den 1917'ye kadar başkanlığını yaptı. 1901'de sayman seçildi. Yauşev, Müslüman Yetimhanesi Yürütme Komisyonu'nun başındaydı. 1906'dan sonra, Yauşev, Troitsk İki Yıllık Rus-Tatar Okulu ve Rus 2. Troitsk Şehir Dört Yıllık Okulu'nun fahri koruyucusu oldu.[6] 1909'da Kostanay'daki Müslüman Yardım Derneği'nin kurucularından biri oldu. 1914'te, İlkokullardaki Öğrencilerin Bakımı için Troitsk Yonca Derneği'nin kurucularından biri oldu. 1914'te, ailesiyle birlikte Troitsk'te Kadın Medresesi'ni kurdu.[7] Sankt-Peterburg Camii'nin inşası için 1000 ruble bağışladı.
Göç ve geri dönüşü
[değiştir | kaynağı değiştir]Ekim Devrimi ve Rus İç Savaşı'nın patlak vermesinden sonra Yauşev ailesiyle birlikte Vladivostok'a taşındı ve daha sonra önce Çin'in Harbin kentine, ardından da Japonya'nın Yokohama kentine göç etti. Aile 1923 yılına kadar Yokohama'da kaldı. Amerika Birleşik Devletleri'ne göç etme fırsatı doğunca Yauşev ailesi Sovyet Rusya'ya dönmeye karar verdi. Döndükten sonra aile Taşkent'te yoksulluk içinde yaşadı ve eski Yauşev çalışanları onlara yardım etti.
Yauşev'in iki oğlu ve altı kızı vardı, ancak tek önemli torunu Sovyet gazeteci Ferit Seyfulmulyukov'dur.[8]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ III. НАГРАДЫ - Министром Внутренних Дел // Сенатские ведомости, №70 от 30 августа 1913 г.
- ^ "Костанайская соборная мечеть - Карта Культуры" (Rusça). 6 Şubat 2017. 6 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2025.
- ^ "Челябинск, музей искусств, картинная галерея, пассаж Яушевых, 100 лет, торговый дом, дореволющионная архитектура челябинска, памятник архитектуры федерального значения, интерьер начала ХХ века" (Rusça). 16 Ekim 2016. 16 Ekim 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2025.
- ^ Rauf Gizatullin: Bulgariks of the Middle Volga. Troitsk demonstrated a model of modern tolerance back in the 19th century - South Ural Panorama, August 11th, 2015
- ^ "Яушевы | Бастаново" (Rusça). 6 Şubat 2017. 6 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 16 Aralık 2025.
- ^ "Яушев Абдулвали Ахметжанович - История Российского Предпринимательства". historybiz.ru (Rusça).
- ^ In October, one of the remarkable buildings of Chelyabinsk, the former Yaushev passage, will be 100 years old - South Ural Panorama, September 25th, 2013
- ^ "Фарид Сейфуль-Мулюков – внук Гали Ахмедовича Яушева…". Письма о Ташкенте (Rusça). 28 Temmuz 2010.