Motor yağı

Motor yağı, içten yanmalı motorların yağlanmasında kullanılan çeşitli maddelerden her biridir. motorlu taşıtlarda motorun çalışan parçaları arasında kaygan bir yağ tabakası oluşturarak sürtünen yüzeylerin aşınmasını önler. Ayrıca motorun içinde çalışan parçaları temizler. Motor yağları dizel ve benzinli yağ olarak ikiye ayrılır.^[1]

Bunlar genellikle çeşitli katkı maddeleri, özellikle aşınma önleyici katkı maddeleri, deterjanlar, dağıtıcılar ve çok dereceli yağlar için viskozite indeksi iyileştiriciler ile zenginleştirilmiş baz yağlarından oluşur. Motor yağının temel işlevi, hareketli parçalardaki sürtünme kuvveti ve aşınmayı azaltmak ve motoru çamurdan ve vernikten (deterjanlar) temizlemektir. Ayrıca yakıttan ve yağlayıcı madde oksidasyonundan (deterjanlar) kaynaklanan asitleri nötralize eder, piston segmanlarının sızdırmazlığını iyileştirir ve hareketli parçalardan ısıyı uzaklaştırarak motoru soğutur.^[2]

Yukarıda belirtilen temel bileşenlere ek olarak, hemen hemen tüm yağlama yağları korozyon ve oksidasyon inhibitörleri içerir. Motor yağı, deterjan olmayan yağ durumunda yalnızca bir yağlayıcı baz stoğundan veya yağın deterjanlığını, aşırı basınç performansını ve motor parçalarının korozyonunu önleme yeteneğini geliştirmek için bir yağlayıcı baz stoğu artı katkı maddelerinden oluşabilir.^[3]

Motor yağları, katkı maddelerinin daha iyi çözünmesi için bazen ağırlıkça %20'ye kadar ester içeren, petrol bazlı hidrokarbonlar, polialfaolefinler (PAO) veya bunların karışımlarından oluşan baz yağlar kullanılarak harmanlanır.

Kullanım

Motor yağı, arabalara, motosikletlere, çim biçme makinesine, motor-jeneratörlerine ve diğer birçok makineye güç veren içten yanmalı motorlarda kullanılan bir yağlayıcıdır. Motorlarda, birbirine karşı hareket eden parçalar vardır ve parçalar arasındaki sürtünme, kinetik enerjiyi ısıya dönüştürerek başka türlü yararlı olabilecek gücü boşa harcar. Ayrıca bu parçaları aşındırır ve bu da daha düşük verimliliğe ve motorun bozulmasına yol açabilir. Uygun yağlama yakıt tüketimini azaltır, boşa harcanan gücü azaltır ve motorun ömrünü uzatır.^[4]

Yağlama yağı, bitişik hareketli parçaların yüzeyleri arasında ayırıcı bir film oluşturarak aralarındaki doğrudan teması en aza indirir, sürtünme ısısını ve aşınmayı azaltır ve böylece motoru korur. Kullanım sırasında motor yağı, motordan akarken iletim yoluyla ısıyı aktarır. Devir daim yağ pompası olan bir motorda, bu ısı, yağ karterinin dış yüzeyi üzerinden hava akışı, bir yağ soğutucusundan geçen hava akışı ve karter havalandırma sistemi (PCV) sistemi tarafından boşaltılan yağ gazları yoluyla aktarılır.^[5] Modern devir daim pompaları tipik olarak binek otomobillerde ve daha büyük boyuttaki diğer motorlarda sağlansa da, toplam kayıplı yağlama, küçük ve minyatür motorlarda popülerliğini koruyan bir tasarım seçeneğidir.

Kaynakça

Motor yağı markaları

[1] ttps://www.britannica.com/technology/engine-oil

[2] Motor oil: mineral, synthetic or fully synthetic?

[3] ttps://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S2214785320371005

[4] ttps://www.hars.com.tr/en/engine-oil-types-classification-and-use

[5] ttps://columbiatireauto.com/how-oil-works-in-your-cars-engine/

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

g t d Motor yakıtları
Yakıt türleri	Benzin/petrol Biyodizel Bütanol yakıtı Etanol Gaz yağı Hidrojen Dizel Sıkıştırılmış doğalgaz Yarış yakıtı (Tetra-etil)
Yakıt katkıları	Bütil kauçuk Butillenmiş hidroksitoluen 1,2-Dibromoetan 1,2-Dikloroetan Dimetil metilfosfonat 2,4-Dimetil-6-tert-bütilfenol Dinonilnaftilsülfonik asit 2,6-Di-tert-bütilfenol Ecalene Etilendiamin Metal deaktivatör Metil tert-butil eter Nitrometan Tetra-etil Tetranitrometan
Sıvılar	Antifriz Cam suyu Fren hidroliği Motor yağı Otomatik şanzıman yağı Şanzıman yağı
Perakende	Pompada ödeme Tam servis Yakıt kartı

g t d İçten yanmalı motorların parçaları
( İçten yanmalı, su soğutmalı motorlar göz önüne alınmış ve genel parçalar yazılmıştır. Çeşitli motor teknolojilerine göre değişiklik gösterebilir )
Motor bloğu ve hareketli parçalar	Biyel kolu, Çap, Krank mili, Krank mil yatağı, Motor, Motor hacmi, Piston, Piston sekmanı, Piston pimi,Silindir, Silindir kapağı, Silindir kapak contası, Silindir gömleği, Volan
Supap aksamı ve Silindir kapağı	Kam mili, Külbütör, Sıkıştırma oranı, Silindir contası, Supap iticisi, Triger kayışı, Üstten eksantrik mili düzeni, Üstten subap düzeni, Yanma odası
Yakıt sistemi	Benzinli motor, Common rail, Dizel motor, Enjeksiyon pompası, Emme manifoldu, Hava filtresi, Karbüratör, Yakıt enjeksiyonu, Yakıt filtresi, Yakıt pompası, Yakıt tankı
Ateşleme sistemi	Buji, Buji kablosu, Distribütör, Endüksiyon bobini, Kızdırma bujisi
Motor yönetimi	Motor kontrol ünitesi (ECU)
Elektrik sistemi	Akümülatör, Alternatör, Kontak anahtarı, Marş motoru, Şarj dinamosu
Emme sistemi	Emme manifoldu, Gaz kelebeği, Gaz kelebeği konum sensörü, Hava filtresi, Hava kutusu, MAP Sensörü, Kütle akış (MAF) sensörü
Basınçlı emme sistemi	Blow off valve, Turboşarj, Intercooler, Pompa duse, Süperşarj
Egzoz sistemi	Dizel partikül filtresi, EGT sensörü, Egzoz manifoldu, Egzoz susturucusu, Katalitik konvertör, Oksijen sensörü
Soğutma sistemi	Antifriz, Devirdaim pompası, Motor vantilatörü, Su radyatörü, Radyatör kapağı, Termostat
Yağlama sistemi	Karter (ıslak, kuru), Motor yağı, Yağ pompası, Yağ filtresi, Yağ soğutucusu
Diğer	Güç bandı, Motor vuruntusu, Redline