Muhammed Maharramov
| Muhammed Maharramov | |
|---|---|
.jpg)
| |
| Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Parlamentosu üyesi | |
| Görev süresi 7 Aralık 1918 - 18 Mayıs 1919 | |
| Azerbaycan Millî Şûrası üyesi | |
| Görev süresi 27 Mayıs 1918 - 7 Aralık 1918 | |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 1895 Gemerli, Eçmiedzin kazasi, Erivan Guberniyası |
| Ölüm | 1982 Paris, Île-de-France, Fransa |
| Partisi | Muslim Social Democratic Party |
Muhammed Hacı Bayram oğlu Maharramov Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Parlamentosu üyesi, Rusya Kurucu Meclisi'ne Erivan Guberniyasiından seçilmiş temsilcisi. Paris heyetinin danışmanı ve Azerbaycan Demokratik Cumhuriyeti Parlamentosunda Sosyalist hizbin üyesi ve sekreteriydi.
Nisan işgalinden sonra Paris'te kaldı, Prometheus hareketine katıldı, Azerbaycan Milli Merkezi'nin üyesi ve bu örgütün saymanı oldu.
Hayatı ve eğitimi
[değiştir | kaynağı değiştir]Muhammed Maharramov, 1895 yılında Erivan ilinin Gamarlı köyünde tüccar Hacı Bayram ve Ruhiya Hanım'ın ailesinde doğdu. 1914 yılında Erivan jimnazyumundan mezun oldu[1] ve genç yaştan itibaren Erivan Azerbaycanlılarının temsilcilerinden biri olarak tanındı.[2] Sankt-Peterburg İmparatorluk Üniversitesi tıp fakültesinde okudu. Daha sonra çalışmalarına Moskova Üniversitesi'nde devam etti.[2]
Aktivite
[değiştir | kaynağı değiştir]1917 Şubat Devrimi'nden sonra Tiflis'e geldi ve burada "Himmet" sosyal demokrat örgütüne katıldı. Kasım 1917'de Erivan vilayetinden Rusya Kurucu Meclisi'ne temsilci seçildi.[2] Müslüman sosyalist bloğundan Transkafkasya Seimin'e seçildi.[3] 26 Mayıs 1918'de Transkafkasya Demokratik Federal Cumhuriyeti'nin yıkılmasından sonra Azerbaycan Milli Konseyi'nin üyesi oldu. 28 Mayıs 1918'de Bağımsızlık Bildirgesi'ni imzalayan 24 konsey üyelerinden biridir.[4][5] Azerbaycan Parlamentosu'nda[2][6] sosyalist grubu temsil etti ve sekreterliğini yaptı.[7][8]
Milli Şuranın 19 Kasım 1918'de çıkardığı "Azerbaycan Meclisi-Mabusana"nın kurulmasına ilişkin kanuna göre seçim yapılmaksızın Azerbaycan Parlamentosu'nun bileşimine dahil edilmiştir. 28 Aralık 1918'de Azerbaycan Hükümeti'nin Parlamento İhtiyarlar Konseyi ile yaptığı ortak toplantıda Azerbaycan heyetinin Paris Barış Konferansı danışmanı atandı.[9] Denikin'in Kuzey Kafkasya Cumhuriyeti topraklarını işgal etmesine ve Azerbaycan ve Gürcistan Cumhuriyetlerine yönelik tehditlerine karşı, "Eski Rus Milliyetlerinin Haklarının Korunması Derneği"nin sosyal demokrat başkanı Albert Tom tarafindan Paris'te dördüncü protesto notası hazırlandı. Bu protesto notası Azerbaycan heyeti üyelerinden Ekber Ağa Şeyhülislamov ve Muhammed Maharramov tarafından imzalanmıştır.[10]
1920 Nisan işgalinden sonra Paris'te yaşadı. Kafkas halklarının Paris'te faaliyet gösteren delegasyonlarının çalışmalarına yakından katıldı. Prometheus hareketinin aktivistlerinden biriydi. Sorbonne'da ekonomi alanında yüksek öğrenim gördü. 1927'den beri bankada çalışıyordu. 1929-1939 yıllarında Azerbaycan Milli Merkezinin üyesi ve saymanı olarak çalıştı.[6] Daha sonra 18. ve 19. yüzyıl Fransız edebiyatının ikinci el kitap mağazasını açtı. 1948'de Fransız vatandaşlığını kabul etti.[6]
1960'larda Hertsenin, Londra'da yayinladığı "Kolokol" dergisinin nadir seti ve aynı yazarın İsviçre'de yayınlanan nadir koleksiyonunu Moskova'daki eski Lenin kütüphanesine bağışladı. Bu nedenle kendisine "Drujba" derneğinin özel ödülü verildi.[11] 1972 ve 1975 yıllarında Bakü'yü ziyaret ederek Azerbaycan kültürüne ilişkin değerli materyalleri şehrin müze ve kütüphanelerine bağışladı.[6]
Ramiz Abutalibov'a göre Muhammed Maharramov 1982 yılında 87 yaşında Paris'te öldü.[12]
Hatırası
[değiştir | kaynağı değiştir]2016 yılında Paris Barış Konferansı'na giden Azerbaycan heyetini konu alan "Ebedi Misyon" filminde Muhammed Maharramov da tasvir edilmiştir. Filmde onun rölünü yönetmen Tahir Aliyev oynadı.[13]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ Rüstəmov, Fərrux (2022). İrəvan Müəllimlər Seminariyası və onun məzunları (PDF) (Azerice). Elm və təhsil nəşriyyatı. s. 187.
- ^ a b c d Alimerdan Bey Topçubaşov (1998). Paris məktubları (PDF). Bakü: Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı. s. 4. 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Kasım 2022.
- ^ Ə.Paşayev (2006). Zaqafqaziya Seyminin müsəlman fraksiyası və Azərbaycan Milli Şurası iclaslarının protokolları 1918-ci il (PDF). Bakü: Adiloğlu. s. 5. 28 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Kasım 2022.
- ^ Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası (PDF). I. Bakü: Lider nəşriyyat. 2004. s. 28. 6 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Aralık 2022.
- ^ Ə.Paşayev (2006). Zaqafqaziya Seyminin müsəlman fraksiyası və Azərbaycan Milli Şurası iclaslarının protokolları 1918-ci il (PDF). Bakü: Adiloğlu. s. 79. 28 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Kasım 2022.
- ^ a b c d "AXC qurucularının bioqrafiyası" (Azerice). axc.preslib.az. 31 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2022.
- ^ Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti: 1918-1920: Parlament (PDF). I. Bakü: Azərnəşr. 1998. s. 63. 19 Şubat 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Kasım 2022.
- ^ Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti Ensiklopediyası (PDF). I. Bakü: Lider nəşriyyat. 2004. s. 173. 6 Mart 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 5 Aralık 2022.
- ^ Азербайджанская Демократическая Республика (1918―1920). Парламент. (Стенографические отчеты) (PDF). Bakü: Azərnəşr. 1998. s. 526. 9 Haziran 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Kasım 2022.
- ^ Alimerdan Bey Topçubaşov (1998). Paris məktubları (PDF). Bakı: Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı. s. 20. 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Kasım 2022.
- ^ Alimerdan Bey Topçubaşov (1998). Paris məktubları (PDF). Bakı: Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı. s. 7-8. 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Kasım 2022.
- ^ Alimerdan Bey Topçubaşov (1998). Paris məktubları (PDF). Bakı: Azərbaycan Dövlət Nəşriyyatı. s. 8. 1 Ocak 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 28 Kasım 2022.
- ^ Elgün Niftəli (13 Aralık 2018). "Vyanada "Əbədi ezamiyyət" sənədli filminin təqdimatı olub" (Azerice). Azerbaycan Devlet Haber Ajansı. 28 Kasım 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 28 Kasım 2022.