Mzeçabuk Cakeli
| Mzeçabuk Cakeli | |
|---|---|
| Önce gelen | I. Kaihosro |
| Sonra gelen | I. Manuçar Cakeli |
| Doğum | 1445 |
| Ölüm | 1516 |
| Hanedan | Cakeli hanedanı |
| Babası | II. Kvarkvare Cakeli |
| Dini | Gürcü Ortodoks Kilisesi |
Mzeçabuk Cakeli (Gürcüce: მზეჭაბუკ ჯაყელი; 1445 - 1516) 1500'den 1515'e kadar Samtshe Atabeyliği'nin prens ve atabeyliğini yapmış Cakeli hanedanı üyesidir. Gürcücede "yakışıklı genç" anlamına gelen Mzeçabuki (მზეჭაბუკი), Türkçe kaynaklarda yaygın biçimde "Mirza Çabuk" şeklinde yazılmaktadır.[1][2][3]
Mzeçabuki, II. Kvarkvare Cakeli'nin oğluydu. Abisinin ölümüyle tahta çıkan Mzeçabuk, hırslı ve kibirli bir hükümdardı. Babası ve büyükbabası gibi Mzeçabuk da Ahaltsihe kilisesinin Gürcü Ortodoks kilisesinden ayrılmasını istemiştir. Mzeçabuk Samtshe'yi güçlendirmek için çabalamıştır. Osmanlı sultanı I. Selim'e göstermelik itaat eden Cakeli, Osmanlıların yardımıyla Acara'yı Samtshe topraklarına kattı.[4] Mzeçabuk 1515'te tahtta çekilmiş ve İakob adını alarak manastırda keşiş olmuştur. Tahta yeğeni Kvarkvare'nin geçmesini istediyse de kardeşi Manuçar yeğenine karşı ayaklanarak Samtshe Atabeyi olmuştur. 1516'da ölen Mzeçabuki'nin bugünkü Şenkaya ilçesinin Timurkışla köyünde, Kvabi Sarayı olarak bilinen bir sarayı bulunuyordu.[5][6]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "მზეჭაბუკი" - A Comprehensive Georgian-English Dictionary, Londra, 2006, 2 cilt 29 Temmuz 2023 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 0-9535878-3-5
- ^ "M. Fahrettin Kırzıoğlu, "Ahıska Bölgesi ve Türklük"" (PDF). 2 Ocak 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023.
- ^ "M. Fahrettin Kırzıoğlu, "Hristiyan Atabekler Hükûmeti -I" (PDF). 29 Temmuz 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF). Erişim tarihi: 29 Temmuz 2023.
- ^ Gürcü Sovyet Ansiklopedisi, volume 6, s. 658, Tiflis, 1983
- ^ "Ekvtime Takaişvili, 1907 Yılı Kola-Oltisi ve Çangli'de Arkeolojik Araştırmalar Gezisi (Gürcüce), Paris, 1938, s. 40-41". 29 Ekim 2021 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 12 Kasım 2021.
- ^ 2017 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (Gürcüce), (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2017 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2018, s. 11 31 Temmuz 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. ISBN 978-9941-9470-9-4
