Nazım birimi

Nazım birimi, nazım şekillerinde ölçü olarak kullanılan parçaya denir.

Şiir mısralardan oluşur. Mısraların kuruluşu, kümelenişi nazım birimini meydana getirir. Türk şiirinde; halk şiirinde ayrı, divan şiirinde ayrı nazım birimleri kullanılmıştır. 1940'lı yıllardan sonra da serbest nazım şekilleri denenmiş, bentler nazım birimi olmuştur.

İslamiyet öncesi Türk edebiyatında bir ölünün ardından duyulan acıyı anlatmak için söylenen sagu isimli şiirlerde ve aşk, doğa sevgisi, kahramanlık temalı koşuk ismi verilen şiirlerde nazım birimi dörtlüktür.

İslamiyet etkisinde gelişen Türk halk edebiyatında dörtlük nazım birimi kullanılmaya devam edilmiştir. Millî edebiyat döneminde ve cumhuriyetin ilk 10-15 yılında da dörtlükler kullanılmıştır. Dörtlük, bir geleneğin devamıdır.

İslamiyet etkisinde gelişen Türk edebiyatının ikinci kolu, divan edebiyatıdır. Bu edebiyat Arap ve Fars edebiyatlarından etkilenmiş, zaman içinde millîlik kazanmış bir edebiyattır. Divan edebiyatı, şekil, konu, dil bakımından halk edebiyatından farklıdır. Bu edebiyatın nazım birimi beyittir. Az da olsa dörtlüklerle kurulan, ancak yabancı kaynaklı (Murabba gibi) şiirlere de rastlanır. Ayrıca nazım birimlerine bend, mısra, dize de girebilir.