Pariser Platz
Pariser Platz, Almanya'nın başkenti Berlin'de Unter den Linden caddesi sonunda Brandenburg Kapısı yanında yer alan meydan. Şehrin odak noktalarından biri olan meydan, Prusya kuvvetlerinin 1814 yılında Fransız başkenti Paris'i işgalinin anısına bu ismi almıştır.
Tarihi
[değiştir | kaynağı değiştir]
Pariser Platz, şehrin batısındaki Tiergarten'dan merkeze doğru gelirken Brandenburg Kapısı'nın hemen arkasında yer almaktadır. 1814'e kadar meydan sadece Viereck (meydan) olarak biliniyordu. Mart 1814'te, Napolyon'un düşüşünün ardından Prusyalı askerler müttefik kuvvetlerle birlikte Paris'i ele geçirince, bu zaferi simgelemesi için meydana Pariser Platz ismi verildi.
Brandenburg Kapısı, 18. yüzyılda şehri çevreleyen Gümrük Duvarı'nın batı yakasındaki ana kapıydı. Pariser Platz, tarih boyunca Hohenzollernlerden Doğu Almanya'ne kadar askeri törenlere ev sahipliği yapan ana cadde Unter den Linden'in batıdaki başlangıç noktasındadır.
II. Dünya Savaşı'ndan önce ABD ve Fransa, şehirdeki en büyük otel olan Hotel Adlon ve Sanat Akademisi tarafından çevrelenmiş olan Pariser Platz, Berlin'deki en büyük meydandı.
II. Dünya Savaşı'nın son yıllarında meydanın etrafındaki tüm yapılar bombardımanların etkisiyle harabeye döndü. Bu harabelerin içinde ayakta kalan tek yapı daha sonra Batı Berlin ve Doğu Berlin hükûmetleri tarafından onarılan Brandenburg Kapısı'ydı. Savaş sonrası, özellikle Berlin Duvarı'nın inşaasıyla meydan şehrin en ölü bölgelerinden biri haline geldi.
1990 yılında şehir birleştiğinde, Pariser Platz'ın tekrar canlandırılması gerektiği konusunda bir ortak görüş oluştu. Büyükelçilikler tekrar buraya taşındı, otel ve sanat akademisi faaliyete geçirildi ve büyük şirketler meydan çevresine yeni binalar yapmak konusunda desteklendi.
Pariser Platz'da yer alan yapılar
[değiştir | kaynağı değiştir]Aşağıda Pariser Platz'da yer alan bina ve yapıların bir kısmı listelenmiştir. Liste Brandenburg Kapısı'ndan itibaren saat yönünün tersine gitmektedir.
- Brandenburg Kapısı
- Commerzbank tarafından kullanılan Haus Sommer
- ABD Büyükelçiliği
- DZ Bank tarafından kullanılan Palais Wrangel
- Sanat Akademisi
- Hotel Adlon
- Fransa Büyükelçiliği
- Dresdner Bank tarafından kullanılan Eugen-Gutmann-Haus
- Palais am Pariser Platz
- Haus Liebermann
- Kennedy Müzesi
Pariser Platz civarındaki yapılar:
- Kuzey: Reichstag ve hükûmet binaları,
- Güney: Katledilen Avrupalı Yahudiler Anıtı
- Güneydoğu: Wilhelmstrasse'deki Birleşik Krallık Büyükelçiliği
- Doğu: Unter den Linden'deki Rusya ve Macaristan Büyükelçilikleri
Önemli sakinleri
[değiştir | kaynağı değiştir]- Achim von Arnim, şair ve yazar
- August von Kotzebue, oyun yazarı
- Max Liebermann, ressam
- Giacomo Meyerbeer, bestekâr
- Friedrich Karl von Savigny, hukukçu
- Albert Speer, mimar, Nazi Silahlanma Bakanı
- Friedrich von Wrangel, Prusyalı Generalfeldmarschall
Ulaşım
[değiştir | kaynağı değiştir]Meydanın hemen yanında Berlin S-Bahn S1 hattı Brandenburger Tor istasyonu yer almaktadır. S-Bahn istasyonu ilk olarak 1936 yılında Unter den Linden adıyla açılmış, 1961 yılında Berlin Duvarının yapımının ardından kapatılmıştır. 1 Eylül 1990'da yeniden açılan istasyonun adı 2009 yılına kadar Unter den Linden olarak kalmış fakat bu yılda açılan ve bu istasyondan kalkan U-55 hattı ile birlikte Brandenburger Tor olarak değiştirilmiştir.
Meydan araç trafiğine kapalıdır, fakat yakın noktalara şehiriçi otobüs seferleri bulunmaktadır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- In Pariser Platz - design and construction of town square in Berlin, Germany, Anne Vyne, The Architectural Review, No. 1, 1999.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Pariser Platz 12 Mart 2005 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. - Etkileşimli 360° Panorama
