Paul Kruger
Stephanus Johannes Paulus Kruger | |
|---|---|
 Paul Kruger, 1879 | |
| Doğum | 10 Ekim 1825 Venterstad yakınları, Güney Afrika  |
| Ölüm | 14 Temmuz 1904 Clarens, İsviçre  |
| İmza | |
 | |
Stephanus Johannes Paulus Kruger (10 Ekim 1825, Zutpansdrift çiftliği, Venterstad yakınlarında, Cape kolonisi – 14 Temmuz 1904, Clarens, İsviçre), daha çok Paul Kruger adıyla bilinen ve Boerlerin Oom Paul (Afrikaans dilinde, Paul Amca) adını verdikleri Güney Afrika Cumhuriyeti (Transvaal) devlet başkanı.
Berlinli bir göçmenin torunu olan Kruger, 1852'de Andries Pretorius ile birlikte Transvaal'in kuruluşuna katkıda bulundu. 1864'te Transvaal ordusu başkomutanı ve başkan yardımcısı oldu. Başkan Thomas François Burgers'e karşı muhalefeti, iç savaşlara, dolayısıyla İngilizlerin müdahalesine yol açtı. Ülkenin 1877'de ilhak edilmesinden sonra, Andries Pretorius'un oğlu Marthinus Wessel Pretorius ve Piet Joubert ile birlikte örgütlediği 1880 ayaklanması, Pretoria barışı (1881) ve Transvaal Cumhuriyeti'nin kurulmasıyla sonuçlandı. Dört kez Transvaal Devlet Başkanı oldu (1883, 1888, 1893, 1898). İngilizler ile her türlü işbirliğini reddetti, Cape ve Natal kolonileriyle ile gümrük birliğine yanaşmadı, Orange'la bir savunma birliği kurdu (1889) ve Uitlanderler'e (Uitlander Afrikaans dilinde yabancı demektir ve o dönemde madencilik yapan İngiliz uyruklulara verilen addır.) karşı düşmanca bir politika izledi. 1894'te Pretoria'ya gelen Cecil Rhodes'tan, anlaşma koşulu olarak Svaziland'ı istedi. Okyanus ile bağlantı kurmak için Lourenço Marques'e kadar ulaşan bir demiryolu yaptırdı, bu yolla daha sonra Avrupa'dan savaş malzemesi getirtti. 1895 yılının Aralık ayında düzenlediği akında başarısızlığa uğrayan Leander Starr Jameson'un idamına karşı çıktı. Sir Joseph Chamberlain'in girişimiyle İngiliz yüksek komiseri Lord Milner ile yapılan görüşmelerde, ülkede yedi yıldan az kalmış Uitlanderler'e yurttaşlık hakkı vermeye yanaşmadı (Bloemfontein görüşmesi, Ekim 1899) ve 1898'de Orange ile yaptığı birlik antlaşmasından aldığı güçle İngilizlere bir ültimatom verdi. Bu ültimatom savaşa yol açtı (9 Ekim 1899, II. Boer Savaşı). Çarpışmalar sırasında Avrupa'ya giderek kıta ülkelerinin desteğini sağlamaya çalıştı. Avrupa halkları tarafından coşkun gösterilerle karşılanmakla birlikte (Fransa, Belçika, Hollanda), hükümetler tarafsız kaldılar; hatta II. Wilhelm onun Almanya'ya girmesini bile yasakladı. Kruger cesaretini yitirdi, Mayıs 1902'deki Vereeniging Barışından sonra Utrecht'e, sonra Fransa'nın güneyine, daha sonra da İsviçre'ye çekildi ve 14 Temmuz 1904'te İsviçre'nin Vaud kantonuna bağlı Clarens köyünde hayata veda etti.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]"Kruger (Paul)". Büyük Larousse Sözlük ve Ansiklopedisi. 14. cilt. Milliyet Gazetecilik A.Ş. 1986.
Dış bağlantılar
[değiştir | kaynağı değiştir]- Kruger Ulusal Parkı 5 Şubat 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Britannica Online Encyclopedia 2 Haziran 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
- Paul Kruger'in Biyografisi1 Eylül 2010 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
