Pervane
Pervane ya da uskur, döner bir milin üzerine yerleştirilmiş, uygun bir aerodinamik ya da hidrodinamik biçim verilmiş palalardan oluşan; itme veya çekme gücü sağlayan alet. Pervaneler hava ve su taşıtlarında kullanılır.[1]
Uçak pervanesi
[değiştir | kaynağı değiştir]
Pervaneli uçaklarda pervane, motordan iletilen dönüyü itme kuvvetine çeviren sistemdir. Pervane önündeki havayı uçağın hareket yönüne zıt yönde hızlandırır. Böylece motorun ürettiği mekanik enerjiyi itme veya çekme gücüne çevirir. İki veya daha fazla palden meydana gelir. Pervane palleri itme kuvveti nedeniyle yaklaşık olarak ileriye ve dönüşü nedeniyle de dönüş (rotasyon) yönünde hareket ettiği için dışarıdaki bir gözlemciye göre heliks olarak da bilinen burgu hareketini yapar.[2]
Pervane yarıçapı nedeniyle pal ucunun dönüş düzleminde kat ettiği mesafe göbeğe göre daha fazla olacağından, pal ucunun açısal hızı, abağa yakın kısımlardaki açısal hızla aynı olmasına rağmen birim zamanda kat ettiği mesafe (çizgisel hızı) daha fazladır.
Havacılıkta pervane, bir motordan veya başka bir güç kaynağından gelen dönme hareketi vasıtasıyla dönen parçadır.
Pervane, güç kaynağının tahrik miline doğrudan veya redüksiyon dişlisi aracılığıyla bağlanır. Pervaneler ahşap, metal veya kompozit malzemelerden yapılabilir .Pervaneye Etki Eden KuvvetlerMerkezkaç Kuvveti: Pervane dönerken hissedilen dışa doğru kuvvettir.[3]
- Thrust Bükme Kuvveti: Pervane çalışması esnasında paller üzerinde ileri doğru oluşan kaldırma etkisiyle, pal üzerindeki en ince kısım olan pal uçlarını öne doğru eğilmesine neden olan kuvvettir.
- Tork Bükme Kuvveti: Pervane dönüşüyle ters yönde oluşan ve pervaneyi aksi istikamette zorlayan kuvvettir
- Aerodinamik Burkma Kuvveti: Kaldırma merkezi pervane dönüş ekseninin önündeyken oluşmaya başlayan ve pal açılarını artırmaya zorlayan kuvvettir.
- Santrifüj Burkma Kuvveti: Aerodinamik burkma kuvvetinin tersine pal açıların düşürmeye zorlayan kuvvettir.
- Titreşim: Pervanede kuvvet üretimi sırasında pallerde titreşim oluşur. Bu titreşimler hesaba katılmazsa aşırı esneme oluşur.[4]
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
-
-
Bir feribot pervanesi
 | Makine mühendisliği ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Pervane Pitch Nedir - Easiahome". 16 Haziran 2023. Erişim tarihi: 31 Ocak 2025.
- ^ Soyugüzel, Tahir. "PERVANE" (PDF). 7 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi (PDF)7 Ocak 2025.
- ^ "pervane". wikipedi. 7 Ocak 2025.
- ^ "Aircraft Propeller System". cfinotebook.net (İngilizce). 7 Ocak 2025 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 7 Ocak 2025.
