Peter Fraser
| The Right Honourable Peter Fraser CH | |
|---|---|
| |
| 24. Yeni Zelanda Başbakanı | |
| Görev süresi 27 Mart 1940 - 13 Aralık 1949 | |
| Hükümdar | VI. George |
| Yerine geldiği | Michael Joseph Savage |
| Yerine gelen | Sidney Holland |
| 15. Ana Muhalefet Lideri | |
| Görev süresi 13 Aralık 1949 - 12 Aralık 1950 | |
| Başbakan | Sidney Holland |
| Yerine geldiği | Sidney Holland |
| Yerine gelen | Walter Nash |
| 4. Yeni Zelanda İşçi Partisi Lideri | |
| Görev süresi 1 Nisan 1940 - 12 Aralık 1950 | |
| Yerine geldiği | Michael Joseph Savage |
| Yerine gelen | Walter Nash |
| 14. Yeni Zelanda Polis Bakanı | |
| Görev süresi 6 Aralık 1935 - 13 Aralık 1949 | |
| Yerine geldiği | John Cobbe |
| Yerine gelen | Sidney Holland |
| 11. Yeni Zelanda Sağlık Bakanı | |
| Görev süresi 6 Aralık 1935 - 30 Nisan 1940 | |
| Yerine geldiği | Alexander Young |
| Yerine gelen | Tim Armstrong |
| 22. Yeni Zelanda Eğitim Bakanı | |
| Görev süresi 6 Aralık 1935 - 30 Nisan 1940 | |
| Yerine geldiği | Sydney Smith |
| Yerine gelen | Rex Mason |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | 28 Ağustos 1884 Hill of Fearn, İskoçya |
| Ölüm | 12 Aralık 1950 (66 yaşında) Wellington, Yeni Zelanda |
| Partisi | İşçi Partisi Sosyal Demokrat Parti Sosyalist Parti |
| Evlilik(ler) | Janet Henderson Munro
(e. 1919; ö. 1945) |
| İmzası | 
|
Peter Fraser (28 Ağustos 1884 - 12 Aralık 1950), 1940-1949 arasında Yeni Zelanda başbakanı. Fraser'ın II. Dünya Savaşı sırasındaki yönetimi, Yeni Zelanda'nın uluslararası plandaki ağırlığını artırmıştır.[1]
Fraser, Londra'da çalıştığı sırada 1908'de Bağımsız İşçi Partisi'ne girdi. Ama işsiz kaldığı için 1910'da Yeni Zelanda'ya göç etti.Burada çeşitli limanlarda ve doklarda çalıştı.Auckland'daki sendikalaşma etkinliklerinin ön safında yer aldı; Fraser'ın da önderlik ettiği 1912-1913 Waihi ve Wellington grevleri sert bir biçimde bastırıldı. 1913'te Sosyal Demokrat Parti'nin, 1916'da da onun devamı niteliğindeki İşçi Partisi'nin kuruluşuna katılan Fraser, I. Dünya Savaşı için asker toplanmasına karşı çıkınca bozgunculuk suçuyla hapse atıldı (1916-1917).[2]
1918'de Parlamento'ya giren Fraser, hemen ardından İşçi Partisi'nde sekreterliğe getirildi.1935'te İşçi Partisi iktidara gelince eğitim, sağlık, denizcilik ve polis bakanı oldu. Bu görevi sırasında, özellikle ortaöğrenim düzeyinde eğitim sistemini yeniden düzenleyen yasalarla, ulusal bir sağlık sisteminin kurulmasını ve emekli gelirlerinin artırılmasını öngören Sosyal Güvenlik Yasası'nın (1938) çıkarılmasını sağladı.
1940'ta Michael Joseph Savage'ı ardından başbakan olan Fraser ülkesini savaş koşullarına hazırladı. Müttefiklerin Pasifik'teki askeri stratejisinde Yeni Zelanda'ya da söz hakkı sağladı. Maliye Bakanı Walter Nash'in savaş sırasında hazırladığı fiyat istikrar programını başarıyla yönetti. Birleşmiş Milletler düşüncesinin gelişmesine katkıda bulundu, kuruluş bildirisinin yazımına katıldı. Burada küçük devletlerin sözcülüğünü üstlenen Fraser, büyük devletlerin veto hakkına karşı çıktı, saldırıya uğrayabilecek ülkeler için yardım güvencesi elde etmeye çalıştı. Ama bu çabalarında başarılı olamadı.
Sendikalardaki husursuzluk, ekonomik denetimlerin yarattığı hoşnutsuzluklar ve barış döneminde askerlik hizmetiyle ilgili olarak yapılan yasal düzenlemeler 15 yıllık İşçi Partisi iktidarını 1949'da sona erdirdi.Bundan sonra Fraser, Parlamento'da muhalefet lideri olarak görevini sürdürdü.[3]
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ "Arşivlenmiş kopya". 10 Ağustos 2022 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 1 Şubat 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2024.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 26 Temmuz 2024 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 24 Temmuz 2024.
