Pietro Canonica
| Pietro Canonica | |
|---|---|
 | |
| Genel bilgiler | |
| Doğum | 1 Mart 1869 Moncalieri, İtalya |
| Ölüm | 8 Haziran 1959 (90 yaşında) Roma |
| Uyruk | İtalya |
| Alanı | Heykeltıraş, Ressam, Besteci |
| Sanat eğitimi | Accademia Albertina |
| Ünlü yapıtları | Atlı Atatürk Anıtı, Taksim Cumhuriyet Anıtı |
Pietro Canonica (1 Mart 1869, Moncalieri – 8 Haziran 1959, Roma), İtalyan heykeltıraş, ressam ve besteci.
Uluslararası üne sahip bir heykeltıraş olan Canonica, cumhuriyetin ilk yıllarında Türkiye'de gerçekleştirdiği büyük çaplı mermer ve bronz heykeller ile Türk sanat tarihinde iz bırakmıştır. İstanbul'daki ünlü Taksim Cumhuriyet Anıtı, Türkiye'deki eserlerinin en ünlüsüdür.
Yaşamı
[değiştir | kaynağı değiştir]İtalya'nın en önemli sanat kurumlarından birisi olan Torino Albertina Güzel Sanatlar Akademisi'nde heykeltıraşlık eğitimi aldı. 1922'de Torino'dan Roma'ya taşındı. Özellikle atlı heykellerdeki ustalığı ona ün getirdi. Pek çok aristokratın ve İngiliz Kraliyet ailesi mensuplarının heykellerini yapan sanatçı; büstler, heykeller yapmak üzere Avrupa'nın hemen hemen tüm saraylarından davet aldı.
I. Dünya Savaşı'ndan sonra Avrupa sarayları ve aristokrat çevreler için eser üretme imkânı kalmayınca büyük anıtsal çalışmalara yöneldi. İtalya'da I. Dünya Savaşı şehitleri anısına meydanlara dikilen anıtların çoğu Canonica'nın eseridir.[1]
Canonica, yeni kurulan Türkiye Cumhuriyeti'ne yaptırılacak anıtlar için 1920'lerde bu ülkeden siparişler aldı. Kendisine ilk olarak Ankara'da Etnografya Müzesi önüne dikilecek Atlı Atatürk Anıtı için sipariş verilmişti. Ankara'da Mareşal Atatürk Anıtı'nı da yaptıktan sonra, Taksim Meydanı'na yapılacak olan Cumhuriyet Anıtı için İstanbul Belediyesi'nden sipariş aldı. Eser, 1928'de kaidesinin üzerine yerleşti. 1928'de düzenlenen Gazi Büstü Kupası için Atatürk büstü yaptı. Türkiye'deki son eseri, Roma'da üretilip 1932'de yerine yerleştirilen İzmir'deki atlı Atatürk anıtı'dır.
1928'de Roma'daki St. Peter Bazilikası'na Papa XV. Benedict'in bir heykelini yapan sanatçı, 1929'da İtalya Akademisi'ne seçildi. II. Dünya Savaşı'ndan sonra daha çok dini eserler verdi.
Hayatı boyunca Venedik, Paris, Roma, Londra, St. Petersburg ve Brüksel'deki hemen hemen tüm önemli ulusal ve uluslararası sergilere katıldı. Başta San Luca Akademisi olmak üzere pek çok diğer İtalyan ve yabancı akademisinin üyesi idi.
Heykeltıraşlığının yanı sıra müzik alanında da başarılı olmuştur. Cravero de Vittore Veneziani'den müzik dersleri almış ve opera eserleri bestelemiştir. Tanınmış operaları: La Sposa di Corinto (Korynthos Gelini); Enrico di Mirval, Miranda (Shakespeare in The Tempest -Fırtına- adlı oyunundan). Ayrıca resim çalışmaları da vardır; kendi portrelerini ve doğa manzaralarını içeren resimler yapmıştır.
Başarılı sanat yaşamı nedeniyle 1950'de İtalya Parlamentosuna ömür boyu senatör seçilen Pietro Canonica, 8 Haziran 1959'da Roma'da hayatını kaybetti.
Sanatçı, Roma şehrinin izniyle Villa Borghese Parkı'nın içindeki tarihi bir yapıyı ev ve stüdyo olarak kullanma ayrıcalığını elde etmiş ve hayatının sonuna kadar orada yaşamıştı. Evini kendisinin, o dönemin ve içinde bulunduğu sosyal çevrenin ruhunu yansıtacak şekilde döşedi. Ölümünden sonra evi, müze haline geldi.[1]
Eserleri
[değiştir | kaynağı değiştir]Pietro Canonica'nın yapıtları arasında en önemlileri: St. Petersburg'da Çar II. Aleksandr'ın Atlı Anıtı; Buenos Aires'te Arjantin cumhurbaşkanı Figueroa Malacorta Anıtı; Kolombiya'da Simon Bolivar Anıtı; Bağdat'ta Kral I.Faysal'ın atlı heykeli ve Türkiye'de yaptığı dört Atatürk anıtı.
Türkiye'deki çalışmaları
[değiştir | kaynağı değiştir]Sanatçının 1927-1932 yılları arasında imza attığı anıt çalışmaları:[2]
- Atlı Atatürk Anıtı, Ankara Etnografya Müzesi önü (29 Ekim 1927)
- Mareşal Atatürk Anıtı, Ankara, Sıhhiye Zafer Meydanı (04 Kasım 1927)
- Taksim Cumhuriyet Anıtı, İstanbul (08 Ağustos 1928)
- İzmir Atatürk Anıtı, İzmir (27 Haziran 1932)
Galeri
[değiştir | kaynağı değiştir]-
Taksim Cumhuriyet Anıtı, İstanbul -
III. Vittorio Emanuele anıtı, 1938 -
İskenderiye'de Hıdiv İsmail Paşa heykeli -
Atlı Atatürk Anıtı, Ankara -
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ a b "Museo Pietro Canonica a Villa Borghese, Müze web sitesi, Erişim tarihi:04.07.2012". 17 Nisan 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Temmuz 2012.
- ^ Osma, Kıvanç (2003). Cumhuriyet Dönemi Anıt Heykelleri (1923-1946). Ankara: Atatürk Araştırma Merkezi. ISBN 9751616786.
