Polotsk Taarruzu
| Polotsk Taarruzu | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Bagration Harekâtı'nın parçası | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Almanya |
 SSCB | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
|
Georg-Hans Reinhardt (3. Panzer Ordusu) Rolf Wuthmann(4. Kolordu) |
 Hovhannes Bagramyan(1. Baltık Cephesi) | ||||||
| Güçler | |||||||
| ? | ? | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 37,000 ölü, 7,000 esir (Sovyet kaynakları)[1] | ? | ||||||
Polotsk Taarruzu, Kızıl Ordu'nun Belarus Stratejik Taarruz Harekâtı'nın ikinci evresindeki bir taarruzdur ve genellikle Bagration Harekâtı olarak bilinir.
Operatif hedefler
[değiştir | kaynağı değiştir]Harekâtın operatif hedefleri şunlardır:
- Polotsk'un geri alınması,
- Alman Kuzey Ordular Grubu'ndan gelecek bir taarruza karşı güneydeki Minsk Taarruzu'nda çarpışan birliklerin kuzey kanadını örtmek.
Yayılmalar
[değiştir | kaynağı değiştir]Wehrmacht
[değiştir | kaynağı değiştir]- 3. Panzer Ordusu'ndan geri kalanlar (General Georg-Hans Reinhardt)
- 9. Kolordu (General Rolf Wuthmann)
- 6. Kolordu'dan geri kalanlar
- Yedek: 201. Emniyet Tümeni, 221. Emniyet Tümeni
- Kuzey Ordular Grubu'na bağlı 16. Ordu unsurları
Üst komutanlık, Kuzey Ordular Grubu (mareşal Walter Model).
Kızıl Ordu
[değiştir | kaynağı değiştir]- 1. Baltık Cephesi (General Hovhannes Bagramyan)
Taarruz
[değiştir | kaynağı değiştir]1. Baltık Cephesi kuvvetleri, 30 Haziran'dan beri 3. Panzer Ordusu'na bağlı 9. Kolordu'nun kalıntılarını Polotsk'a doğru sürerek taarruzunu batı yönünde genişletmeyi sürdürüyordu. Gün sonuna kadar Sovyet 4. Şok Ordusu Sosnitsa Nehri'ne ulaşırken 6. Muhafız Ordusu'na bağlı iki piyade kolordusu (23. ve 103.), bazı Alman karşı taarruzlarına rağmen yer yer 18 km. kadar ilerledi.[2] Bu arada cephenin tank kolorduları, Ulla Nehri geçişlerinde oyalanmaları nedeniyle planlanan hedeflerinin gerisinde kaldılarsa da, başarılı bir ilerlemeyle Molodeçno - Polotsk demiyolu hattını kestiler.[3]
General Reinhardt'ın elinde ihtiyat bir yana, cephe birliği dahi kalmamıştır; 9. Kolordu ağır kayıplara uğramış, 53. Kolordu birkaç gün önce Vitebsk kuşatması'nda kesin olarak imha olmuş ve 6. Kolordu Vitebsk'in güneyinde ve doğusunda imha olmuştu. Cephe hatlarını takviye etmek için zorunlu olarak cephe gerisinden güvenlik tümenleri getirildi. Bu tümenler esasen Doğu Cephesi için, cephe gerisindeki partizan faaliyetleriyle mücadele etmek için kurulmuş olan askerî birliklerdir. Mareşal Model'in talebine verilen yanıtta, 81. ve 209. piyade tümenlerinin Kuzey Ordular Grubu'ndan acele olarak Polotsk yakınındaki çökmek üzere olan savunmayı desteklemek üzere kaydırılması istendi. Bölgenin güneyinde, 9. Kolordu'dan kalan (252. Piyade Tümeni ve D Kolordu Müfrezesi) ile eski 6. Kolordu'nun tutunabilen unsurları (esas olarak 95. Piyade Tümeni'nden) zayıf da olsa direnmeye devam etmektedir fakat, Kızıl Ordu ilerlemesi de, Alman geri dağılması da hızlı gelişmektedir. Alman 252. Tümen'inden sağ kalan bir asker yaşadıklarını şöyle anlattı.
Batıya doğru gerçek bir yarış. Lojistik olanaklarının elverdiği hızda ilerleyen Sovyet birliklerini geride bırakma çabası. Tümen, yaklaşık 500 km. yol kat etti.[4]
General Bagramyan'ın planı, Polotsk'a karşı son bir taarruz başlatarak bu önemli bir ulaşım ve iletişim merkezi olan kenti, 1 Temmuz akşamına kadar alınmayı öngördü.[5] Planlanan bu taarruz, 6. Muhafız Ordusu birlikleriyle eşgüdüm halinde çalışan 4. Şok Ordusu'nun 83. ve 100. piyade tümenleri tarafından 1 Temmuz sabahı başlatıldı. Alman direnmesi güçlüydü ve Sovyet birlikleri ancak ertesi gün kent savunmasında bir gedik açabildi. Sovyet birlikleri 2 Temmuz'da Dvina üzerindeki ana demiryolu köprüsünü ele geçirebilmek için şiddetli çatışmalara girdiler. Bu köprü önceden kentin güney ve kuzeyindeki Alman kuvvetlerinin bağlantı hattıydı. Çatışmaların sonunda köprü Kızıl Ordu birliklerinin kontrolüne geçti. Şiddetli sokak çatışmalarının ardından Polotsk, 4 Temmuz 1944 tarihinde Kızıl Ordu birliklerinin elinde geçti.
Dipnotlar
[değiştir | kaynağı değiştir]Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]İngilizce Wikipesia maddesinden yararlanılmıştır. [[w:en:Polotsk Offensive|Polotsk Offensive[[
- Belorussia 1944 - The Soviet General Staff Study - David M. Glantz
- On the Bloody Road to Berlin: Frontline Accounts from North-West Europe and the Eastern Front 1944-45 - D.Rogers, S. Williams