Price modeli
Price modeli (fizikçi Derek J. de Solla Price'ın adını taşır), atıf ağlarının büyümesini açıklamak üzere geliştirilmiş matematiksel bir modeldir.[1][2] Bu model, özellikle büyüyen ağlar için kullanılmak üzere, Simon modelini genelleştiren ilk model olmuştur.[3] Price modeli, Barabási–Albert modeli ile birlikte, ağların büyümesini açıklamaya yönelik daha geniş kapsamlı modeller sınıfına aittir. Bu modellerin temel amacı, derece dağılımı belirgin şekilde çarpık (asimetrik) olan ağların nasıl ortaya çıktığını açıklamaktır. Price modeli, Simon modelinden esinlenerek, "zengin daha da zenginleşir" olarak bilinen ve aynı zamanda Matta etkisi (Matthew effect) adıyla anılan kavramı yansıtan fikirleri benimsemiştir. Price, bilimsel makaleler arasındaki atıf ağlarını örnek alarak bu ağların özelliklerini ifade etti. Ortaya koyduğu temel fikir, eski bir düğümün (önceden yayımlanmış bir makale) yeni kenarlar (yeni atıflar) alma olasılığının, zaten sahip olduğu kenarların (mevcut atıfların) sayısıyla orantılı olması gerektiğiydi. Bu yaklaşım, daha sonra kümülatif avantaj (cumulative advantage) olarak adlandırıldı ve günümüzde tercihli bağlanma (preferential attachment) olarak da bilinmektedir. Price'ın çalışması, aynı zamanda literatürde bilinen ilk ölçeksiz ağ (scale-free network) örneğini sunması açısından da önem taşır (her ne kadar bu terim daha sonra ortaya atılmış olsa da). Bu fikirler, Web gibi birçok gerçek dünya ağının tanımlanmasında da kullanılmıştır.
Kaynakça
[değiştir | kaynağı değiştir]- ^ de Solla Price, D. J. (30 Temmuz 1965). "Networks of Scientific Papers". Science. 149 (3683). ss. 510–515. doi:10.1126/science.149.3683.510. PMID 14325149.
- ^ de Solla Price, Derek J. (1976). "A general theory of bibliometric and other cumulative advantage processes". Journal of the American Society for Information Science. 27 (5). ss. 292–306. doi:10.1002/asi.4630270505.
- ^ Simon, Herbert A. (1955). "On a class of skew distribution functions". Biometrika. 42 (3–4). ss. 425–440. doi:10.1093/biomet/42.3-4.425.